Tijdens de 12de strategische dialoog tussen de EU en China bleek dat hoewel er handelswrijvingen bestaan zowel de EU als China hun betrekkingen opbouwend willen houden en de meningsverschillen willen uitklaren. Borrell zei echter in een toespraak aan de Tsinghua Universiteit dat indien het grote handelstekort blijft duren, de stemmen in Europa zullen toenemen die oproepen tot meer derisking van China.
Na twee mislukte pogingen heeft EU-topdiplomaat Borrell toch China bezocht en er met BuZa minister Wang Yi mee het co-voorzitterschap waargenomen van de 12de China-EU High-Level Strategic Dialogue. Wang Yi vertrok van de vaststelling dat er geen geopolitieke of grote conflictenbelangen bestaan tussen China en de EU. ‘De regeringen moeten een eerlijk klimaat voor bedrijven creëren, economische kwesties mogen niet worden gepolitiseerd en beide partijen moeten gezamenlijk de vrijhandel hooghouden en het beginsel van eerlijke concurrentie handhaven’, aldus Wang. China hecht een groot belang aan zijn relatie met Europa en vindt de EU een belangrijke en onafhankelijke pool in een multipolaire wereld. Hij benadrukte nog de noodzaak voorbereidingen te treffen voor de vergadering van hun leiders tegen het jaareinde.
Borrell zei dat de EU zich inzet voor een opbouwende en stabiele verhouding tussen de EU en China. Economische samenwerking is in het belang van beide. De EU is niet van plan de deuren voor China te sluiten, een handelsoorlog te beginnen of de ontwikkeling van China te beperken. Integendeel, de EU verwelkomt de welvaart en stabiliteit van China, aldus de EU-topdiplomaat. De EU kijkt uit naar het versterken van de samenwerking met China op gebieden als klimaatverandering en streeft naar meer evenwichtige en gelijkwaardige economische en handelsbetrekkingen. Dit is noodzakelijk om tastbare resultaten te kunnen boeken voor de bijeenkomst van de leiders van de EU en China en om een eerlijk en rechtvaardig ondernemingsklimaat te scheppen, zei de chef van het EU-buitenlands beleid.
Zijn toespraak aan de Tsinghua universiteit klonk echter kritischer. Hij schreef het afgenomen vertrouwen toe aan het handelsdeficit dat tot 396 biljoen € is opgelopen. In zijn ogen zou een grotere toegang van de EU-ondernemingen tot de Chinese markt hiervoor een remedie zijn. In een gesprek met de SCMP donderdag had hij nog gezegd dat China moet stoppen om zijn relatie met Europa enkel te bekijken vanuit zijn rivaliteit met de VS.
Over het handelsprobleem repliceerde Wang Yi dat China de Europese zorgen over de handel ernstig neemt, maar hij drong er bij de EU op aan om ‘protectionistische’ benaderingen te vermijden en voorzichtig te zijn met het gebruik van handelsmaatregelen. ‘We moeten industriële ketens stabiel houden en eerlijke concurrentie handhaven’, aldus nog Wang.
Israel en Oekraine
De twee zijden wisselden ook ideeën uit over de crisis in Oekraïne en het Israelisch-Palestijns probleem. Wang Yi benadrukte dat de crisis in Oekraïne enkel door onderhandelingen kan worden opgelost. ‘China en Europa moeten gezamenlijk de voorwaarden scheppen voor een politieke oplossing en vrede en stabiliteit in Europa bevorderen’. Borrell vroeg China zijn invloed op Rusland aan te wenden om de oorlog in Oekraïne te stoppen en in te stemmen met een heropleving van de graanexportovereenkomst voor de Zwarte Zee.
Met betrekking tot het Israëlisch-Palestijns conflict benadrukte Wang Yi dat China zich verzet tegen aanvallen op burgers en acties veroordeelt die in strijd zijn met het internationaal recht. De onmiddellijke prioriteit is het voorkomen van een escalatie van de situatie en een verdere verslechtering, vooral als zich een ernstige humanitaire ramp voordoet. Op termijn pleit China voor een tweestaten-oplossing.
De EU topdiplomaat bestempelde de Israëlische oproep aan meer dan een miljoen Gaza-Palestijnen om binnen 24 uur naar het zuiden van de enclave te vertrekken als ‘onrealistisch’. De ministers van Buitenlandse Zaken van de EU waren het erover eens dat Israël het recht heeft zichzelf te verdedigen tegen agressie, maar dit moet gebeuren in overeenstemming met het internationaal recht. De Chinese minister zei nog dat China communiceert met de sleutelpartijen, zal deelnemen aan de spoedzitting van de Veiligheidsraad en zijn speciale gezant voor het Midden-Oosten naar het gebied stuurt voor gesprekken.
Het bezoek van Borrell legde de grondslag voor een vergadering tegen het jaareinde tussen de leiders van de EU en China. Het is uitkijken of de handelsfricties door dialoog kunnen worden uitgeklaard.
Bronnen: Global Times, China Daily, Reuters, FT