De nationale milieudienst wil volgens verschillende bronnen de bouw van een controversiële stuwdam tegenhouden. Het meer van de dam zou de paaiplaatsen en het leefgebied van bedreigde vissoorten vernietigen.
Bij de stadsprovincie Chongqing in zuidwestelijk China is een tijd geleden de aanleg begonnen van de Xiaonanhai Dam. Het project maakt deel uit van de grootschalige herinrichting van het gebied rond de Yangtze ten behoeve van de Drieklovendam (Three Gorges Dam). De beheermaatschappij China Three Gorges Corp heeft nu van het milieuministerie het advies gekregen om ‘de hydro-elektrische centrale van Xiaonanhai niet te hertekenen of te bouwen’. De maatschappij zou zelf ook niet meer achter het project staan. De reden hiervoor is een groeiend besef, zowel onder leden van de centrale overheid als onder ingenieurs, dat bij de ontwikkeling van het stroomgebied zeldzame en bedreigde vissoorten moeten worden beschermd en dat de milieubescherming er moet verbeteren. Chinese milieugroepen eisen dit al lange tijd en zijn daarom gekant tegen de plannen voor de Xiaonanhai Dam. De aanleg van deze stuwdam werd beschouwd als een favoriet project van Bo Xilai, de voor corruptie en machtsmisbruik veroordeelde vroegere toppoliticus in Chongqing. Er waren miljarden yuan voor uitgetrokken: er is volgens bepaalde bronnen een som ter waarde van bijna vier miljard dollar mee gemoeid. De bouw werd onder druk van de maatschappelijke discussie al twee keer eerder opgeschort en weer opgestart, in 2009 en 2012.
Lobbying
Milieuactivisten hadden zich tevergeefs verzet tegen de hertekening van de grenzen van een natuurgebied, door Bo bevolen om de bouw van de dam mogelijk te maken. De sectie van de rivier die zou worden opgeofferd voor de aanleg van het stuwmeer is de laatste paaiplaats voor een groot aantal inheemse riviervissen. Die zijn met uitsterving bedreigd nu bij de bouw van de vele dammen grote delen van de Yangtze tot stilstaand water zijn herleid. Bouwondernemingen vatten de werken vaak met grote voortvarendheid aan om overheden en bevolkingsgroepen voor een voldongen feit te plaatsen en dat was nu, in Xiaonanhai, ook al zo, volgens een woordvoerder van Friends of Nature, een van de ngo’s die voor het milieu opkomen in China. Daarom is het nieuws van de opschorting des te verrassender en beseffen de activisten dat de strijd niet gestreden is. De overheid is bezig met de opstelling van het volgende Vijfjarenplan (2016- 2020): het lobbyen voor en tegen bepaalde projecten is druk bezig. Dat de bouw van de Xiaonanhai Dam is afgekeurd werd niet apart bevestigd, maar het is opgenomen in een document over de onwenselijkheid van dammen tussen de Xiangjiaba (aan de grens van Sichuan en Yunnan) en de Drieklovendam. De aanbeveling was bestemd voor de Nationale Commissie voor Ontwikkeling en Hervorming (het voornaamste planbureau), de Nationale Energiedienst en de plaatselijke overheid.
Debat gaat door
Het debat is dus niet afgelopen. Een betrokken persoon zoals Zhang Boting, tweede secretaris van de China Society for Hydropower Engineering (waterkrachtwerken), voorspelt dat de dam toch zal worden afgebouwd, hoewel het project nu een negatieve milieueffectbeoordeling heeft gekregen. Bovendien, ‘het plan werd door het kabinet goedgekeurd, dus de herroeping kan alleen gebeuren als het kabinet dat goed vindt,’ aldus Zhang. De Chinese media hebben eerder al gewag gemaakt van de controverse rond Xiaonanhai. Het is echter veelzeggend dat de berichten over de afkeuring nu afkomstig zijn van commercïele, meer onafhankelijke kranten zoals Caixin (Chinese versie) en de SCMP uit Hongkong. Van de staatsmedia is op dit moment de China Daily de enige die vrij openhartig schrijft over de kwestie. Ook het ministerie voor Milieubescherming en Three Gorges Corp willen nog geen commentaar geven.
China Daily, South China Morning Post, Financial Times.