De censuur zorgt voor tegenstrijdige en intrigerende fenomenen tijdens de Politieke Raadgevende Conferentie en het Nationaal Volkscongres.
Uitspraken van een politiek adviseur worden verwijderd. De televisie citeert een ander politieke adviseur verkeerd inzake censuur op tv. Een minister mag dan weer wel een hevige openbare aanval op de Arbeidswet lanceren tijdens de parlementszitting. Een geval van ‘Wat is toegestaan aan een belangrijk persoon, is nog niet toegestaan voor iedereen’?
Jiang Hong en Caixin
Een artikel waarin een politiek adviseur oproept om de vrijheid van meningsuiting hoog te houden in het parlement is van de website van Caixin, een financieel magazine, gehaald. Nochtans had de voorzitter van de Chinese People’s Political Consultative Conference (CPPCC) bij de openingszitting de volksvertegenwoordigers opgeroepen vrijuit te spreken. Jiang Hong, een economisch regeringsadviseur en lid van de CPPCC in Guangdong, had aan Caixin een interview toegestaan. Caixin is een gerespecteerd financieel magazine dat een hoge graad van onafhankelijkheid geniet en door collega’s van de staatsmedia vaak wordt aangehaald. De Alibaba Group Holding van Jack Ma zou volgens de Global Times geïnteresseerd zijn in investeringen in het bedrijf dat Caixin uitgeeft. Op 3 maart bracht de Chineestalige website van het magazine het interview met Jiang. Hij zei daarin onder meer: ‘onder invloed van bepaalde gebeurtenissen is iedereen een beetje verbouwereerd en niemand wil te veel praten’. Jiang die geen lid is van de CPC, legde niet uit wat die ‘gebeurtenissen’ waren, maar zei dat de heersende Communistische Partij een traditie kent om naar verschillende meningen te luisteren en dat het recht om vrijuit te spreken in de grondwet is vastgelegd. Jiang zei zich niet te willen bemoeien met de interne partijzaken, maar verklaarde zich een voorstander van de bescherming van vrije meningsuiting. De toezichthouder van internet, de Cyberspace Administration of China liet het artikel verwijderen omdat het, volgens een bericht aan Caixin, ‘in strijd was met wetten en regelingen’. Jiang verklaarde dat hij het interview had nagelezen en dat er volgens hem niets onwettigs in stond. Hij ‘had er begrip voor dat artikelen werden gecensureerd als ze problemen veroorzaakten, maar vond het verwijderen van het stuk in dit geval een uiting van willekeur’. Caixin bracht het hele verhaal op maandag en een dag later werd ook dat artikel verwijderd. Het is nu alleen nog te vinden via een cached versie op Google.
Zhang Guoli en de televisie
Op hetzelfde Caixin vinden we het (vooralsnog niet gecensureerde) verhaal van de nationale televisiezender CCTV die op zijn Weibo een ander politiek adviseur lovende woorden in de mond gelegd heeft over censuur op tv. Zhang Guoli, een bekend acteur en ook lid van de Chinese People’s Political Consultative Conference (CPPCC), zou een ‘nadrukkelijke oproep’ gedaan hebben om ‘strenger toezicht op de websites die televisieshows streamen, want ze mogen niet om het even wat dat ze hebben gefilmd op internet zetten’. Na hevige protesten van internetgebruikers en een besliste ontkenning van Zhang gaf CCTV zuinigjes toe dat het zijn woorden uit hun context had gehaald.
Lou Jiwei en de Wet op de Arbeidscontracten
Xinhua echter heeft sinds maandag in zijn berichtgeving over de Twee Vergaderingen, de lianghui, een artikel geplaatst over de minister van Financiën die in scherpe en controversiële bewoordingen de Wet op de Arbeidscontracten aanvalt. Dat Xinhua-artikel begint met woorden: ‘het wijdverspreide geloof dat er in de Grote Zaal van het Volk … weinig plaats is voor de spontane uiting van een afwijkende mening verschrompelde, toen minister van Financiën Lou Jiwei een langdurige aanval uitvoerde op een bestaande wet, live op de nationale tv’.
Lou is volgens Xinhua ‘bekend als een no-nonsense figuur die geen blad voor de mond neemt’ en hij ‘heeft zich goed laten gaan’. Inderdaad, het is opmerkelijk dat de minister zich ongehinderd weet om uitspraken te doen zoals: ‘werknemers mogen zomaar met een maand opzegging hun contract beëindigen. Waarom zou een werkgever hen dan nog opleiden?’ … ‘er zijn nu eenmaal sommige werknemers die niet hard werken en de wet maakt het de werkgever moeilijk om hen te ontslaan. Dat heeft tot gevolg dat anderen die de baan willen ze niet kunnen krijgen’ of ‘de wet is strijdig met de flexibiliteit van de arbeid’. De minister heeft niet alleen de ruimte om zijn persoonlijke kruistocht tegen de arbeidswet verder te zetten, hij krijgt ook een zekere mate van instemming en bewondering zoals uit het stuk op Xinhua blijkt. Is dit een voorbeeld van ‘quod licet iovi, non licet bovi’? Pikant detail: vandaag heeft Caixin een interview met Lou Jiwei, maar niet over de arbeidswet, wel over de G20.
BBC, Caixin, Xinhua, Global Times, Wikipedia
