China blijft erop hameren dat er in Libië een staakt het vuren moet komen en dat pogingen moeten worden ondernomen om de crisis op een vreedzame manier op te lossen. De woordvoerders van het ministerie van Buitenlandse Zaken herhaalden het op de twee persconferenties die ze elke week geven. Dinsdag noemde Buitenlandse Zaken ‘rapporten over burgerslachtoffers’ en kantte zich ’tegen het onoverdacht inzetten van nog meer geweld dat nog meer slachtoffers zou maken’. De woordvoerder voegde er vandaag aan toe: ‘wij vinden dat over de aangelegenheden en de toekomst van Libië door de Libiërs zelf moet beslist worden.’ Ze sprak de vrees uit dat het land uiteen zou vallen.
President Hu Jintao heeft van een bezoek van president Sarkozy gebruikt gemaakt om hem zijn mening te geven. ‘Het gebruik van geweld is geen oplossing voor de problemen van Libië, dialoog en vreedzame middelen zijn dat uiteindelijk wel. Als de militaire acties burgerslachtoffers maken en een humanitaire crisis veroorzaken, is dat in tegenstrijd met de VN-resolutie,’ zo zei Hu tegen Sarkozy die in Nanjing is voor een internationaal seminarie over monetair beleid. China rekent op de bemiddeling van de VN, van de Unie van Afrikaanse staten en op de Arabische Liga en andere internationale en regionale organisaties. Volgens het Indiase Business Standard heeft een ambtenaar van het ministerie van Handel gezegd dat ‘de activiteiten van China in Libië zijn opgeschort tot de situatie is uitgeklaard, dat er nu al veel schade is en dat het nog lange tijd kan duren voordat de situatie genormaliseerd is’.
In de officiële krant Global Times staan meningen en adviezen voor de makers van het Chinese buitenlandbeleid. Het is een anoniem commentaar, dus beslist geen regeringsstandpunt. Maar opmerkelijk is het wel. Volgens de Global Times, die sterk gericht is op een buitenlands lezerspubliek, heeft “het Westen meer gedaan dan is toegelaten door de VN-resolutie. Amerikaanse, Britse en Franse luchtaanvallen waren gericht op de Libische krijgsmacht zelf en gaven ondersteuning aan de militaire oppositie. Diezelfde landen hebben het aftreden van Khadaffi geëist, iets wat totaal buiten de resoluties van de Veiligheidsraad valt. De conferentie van Londen ging vooral over het ‘post-Khaddafi tijdperk’. China, Rusland, de Afrikaanse Unie en de meeste Arabische landen waren daarbij niet aanwezig en ook deze conferentie was in tegenstrijd met de VN-resolutie en met eerdere westerse toezeggingen dat het Libische volk zijn eigen lot moest bepalen.”
De officiële krant stelt voor dat China als huidig voorzitter van de Veiligheidsraad ‘een vergadering van ambassadeurs bijeenroept om tekst en uitleg te vragen over de acties en om toezeggingen te eisen dat ze niet zullen worden uitgebreid’. Ook zouden China en Rusland uitdrukkelijk moeten eisen dat het Westen de resolutie respecteert. Volgens het commentaar ‘moet China de andere opkomende landen oproepen tot samenwerking bij de controle van de manier waarop de VS, het VK en Frankrijk de resolutie interpreteren’. Het laatste en wellicht meest spectaculaire voorstel is dat Beijing ook contact opneemt met de Libische oppositie en andere krachten in het Midden Oosten.
Chinese reporters verslaan de gebeurtenissen zowel vanuit Tripoli, de hoofdstad, als vanuit Benghazi, het bolwerk van de opstand. De Chinese media belichten de standpunten van de westerse landen en de voorstanders van hun militaire acties, maar ze schenken ook uitvoerig aandacht aan de standpunten van Duitsland, Rusland, van tegenstanders van de interventie in Libië en aan demonstraties ertegen.
Bronnen: Xinhua, Time, New York Times