China en Cuba vieren de 60e verjaardag van hun diplomatieke betrekkingen. De banden zullen nog steviger worden in tijden van Corona en in de huidige geopolitieke constellatie.
China en Cuba vieren de 60e verjaardag van hun diplomatieke betrekkingen. Cuba was het eerste Latijns-Amerikaanse land dat, in volle Koude Oorlog, de Volksrepubliek China staatkundig erkende en er betrekkingen mee aanknoopte.
Gelukwensen over en weer
Xi Jinping heeft als secretaris-generaal van de Communistische Partij van China gelukwensen uitgewisseld met zijn collega Raul Castro Ruz, eerste secretaris van de Communistische Partij van Cuba. In zijn functie van president van China heeft Xi daarnaast met Miguel Diaz-Canel, de president van Cuba, felicitaties over en weer gestuurd. Li Keqiang en Manuel Marrero, premier respectievelijk van China en Cuba, wensten elkaar geluk met de 60 jaar van betrekkingen en vriendschap tussen beide landen en hun bevolking.
Veelzijdige samenwerking
Van beide kanten klonken warme woorden over vriendschap, kameraadschap, wederzijds vertrouwen en respect tussen de staten en hun volkeren. De leiders zegden toe om de banden nog te verstevigen. Zij wezen op hun gezamenlijke, succesvolle, strijd tegen de COVID-19 pandemie en op verschillende vormen van een praktische samenwerking die aan de volkeren van China en Cuba ten goede komt. Dat laatste gaat vooral over hun samenwerking bij economie en handel. De Cubaanse deelname aan het Belt and Road Initiative staat hierin centraal. Ook geopolitiek steunen China en Cuba elkaar als derdewereldlanden met een socialistisch systeem.
‘De wisselvalligheden van de geschiedenis’
Xi Jinping zei in zijn boodschap: ‘onze bilaterale banden hebben de afgelopen 60 jaar de wisselvalligheden van de internationale situatie doorstaan en zijn steeds sterker geworden’. De vriendschap tussen de twee staten bekoelde inderdaad tijdens een groot deel van de Koude Oorlog, toen Cuba bij de grondige onderlinge meningsverschillen tussen socialistische staten eerder de kant koos van de Sovjet-Unie en soms felle kritiek uitte aan het adres van China. Dat heeft echter nooit geleid tot een verbreking van de relaties. Vanaf de jaren 90 werd de vriendschap weer opgepikt: zowel in Cuba als China hield het socialisme stand na de ineenstorting van dat maatschappijstelsel in vele staten over de hele wereld. China droeg er onder andere met leningen aan bij dat Cuba de crisis kon overleven die het gevolg was van de stopzetting van gunstige handelsvoorwaarden met Rusland. Sinds het begin van deze eeuw zijn de relaties inderdaad steeds beter en belangrijker geworden.
Covid-19, China en Cuba
Dit jaar krijgt de verstandhouding tussen China en Cuba een extra aspect door hun strijd, apart en samen, tegen COVID-19. Cubaanse en Chinese zorgverleners waren in mei aan het coronafront in Italië. Zij konden elkaars werk gunstig beoordelen. China leverde medische voorraden en financiële ondersteuning om de pandemie te bestrijden aan Cuba. En last but not least: Cubaanse onderzoekers waren de eersten om een effectieve behandeling tegen het coronavirus te ontwikkelen, het antivirale geneesmiddel Interferon Alfa 2b in China geproduceerd door een Chinees-Cubaanse joint venture, ChangHeber. Het Cubaans medicijn werd in China gebruikt in behandelingsschema’s voor met het coronavirus besmette patiënten. De beide landen hebben een gelijklopende visie op de strijd tegen COVID-19: uitwisseling van kennis en wederzijdse hulp in de praktische zorgverlening tussen alle landen, met voorrang aan de derde wereld.
Investeringen, handel, infrastructuur
In 2011 heeft China een kruis gemaakt over 6 miljard dollar aan Cubaanse schulden. China is sinds 2017 de op een na grootste handelspartner van Cuba. En China drijft in het Caraïbische gebied het meeste handel met Cuba. Er zijn diverse beurzen waar de import en export tussen beide vorm krijgt. Bilaterale samenwerking is er op het gebied van digitale tv, landbouw, de biologische wetenschap, medicijnen, technologie en infrastructuur. In mei 2019 kwamen de eerste 80 van een zending spoorwegwagons uit China in Cuba aan. Tot 2021 zullen de China National Machinery Import & Export Corporation en CRRC Tangshan Co., Ltd. met 240 moderne wagons helpen bij de modernisering van de Cubaanse spoorwegen.
Cuba bij de BRI
Cuba sloot zich in 2019 aan bij het Belt and Road Initiative (de nieuwe Zijderoutes). Dat levert het Caraïbische land investeringen en technologische kennis op die het nodig heeft om zijn levensbelangrijke plan voor hernieuwbare energievoorziening te realiseren tegen het Amerikaanse handelsembargo op de levering van energiebronnen in. China steunt de ontwikkeling van duurzame energie in Cuba sinds 2006. De deelname van Cuba aan de BRI wordt een schoolvoorbeeld van de Groene nieuwe Zijderoutes waar China zich toe verbonden heeft. Tearline.mil, een Amerikaans onderzoeksinstituut dat werkt voor het ministerie van Defensie van de VS heeft dat uitgezocht en waarschuwt Washington voor dit ‘perverse effect van de Amerikaanse sancties tegen Cuba’ (zie het rapport China’s BRI in Latin America: Case Study – Sustainable Energy in Cuba)
Geopolitiek
De hernieuwde hartelijke betrekkingen gaan waarschijnlijk inderdaad een mooie toekomst tegemoet. Gelijklopende politieke visies en belangen zullen daar niet vreemd aan zijn. De Cubaanse president Diaz-Canel zei dat de beide landen waardering voelen voor elkaars verwezenlijkingen bij de opbouw van een socialistische maatschappij. Li Keqiang had het erover dat de goede betrekkingen tussen zijn land en Cuba ook een positief effect hebben op de betrekkingen tussen China en de andere landen in Latijns-Amerika. Inderdaad door handel en investeringen, waarbij Cuba bemiddelt, vergroot China de mogelijkheden van de staten daar en in de Caraïben om zich te ontworstelen aan de dominantie door de Verenigde Staten. Een land zoals Venezuela krijgt bovendien van China en Cuba steun die het helpt om zich te verweren tegen de aanvallen van de VS.
Geopolitiek nemen Cuba en China vaak gelijklopende standpunten in en zijn ze solidair. Zo was Cuba een van de 53 staten die afgelopen juni in de Verenigde Naties zijn steun gaf aan de invoering van de nationale veiligheidswet in de Chinese administratieve regio Hongkong. China spreekt zich consistent uit tegen de Amerikaanse wetten en sancties om de Cubaanse economie te ondermijnen.
Bronnen: Xinhua, Wikipedia, Morning Star, Solidair, Tearline.mil, Dialogochino.net
