De Chinese president Xi is twee dagen in de Filipijnen geweest. Een gezamenlijke verklaring van China en de Filipijnen gaat over 29 akkoorden en vreedzame economische samenwerking. Die zal zich ook uitstrekken tot de Zuid-Chinese Zee.
Xi heeft gesprekken gevoerd met president Duterte en met de voorzitter van de twee kamers van het Filipijnse parlement.
Hartelijk contact
Ze hebben felicitaties uitgewisseld over recente verwezenlijkingen. China en de Filipijnen zijn het eens geworden over een lange en gedetailleerde gezamenlijke slotverklaring. De complete Engelse tekst is hier te lezen. We geven een opsomming van een paar opmerkelijke punten.
Kentering
De beide partijen gaan akkoord dat een positieve ontwikkeling van hun onderlinge betrekkingen in het belang van de bevolking is. Ze zien in dat er een kentering ten goede is in hun relaties. Ze beseffen dat ze daar allebei hebben toe bijgedragen. Ook het onderlinge vertrouwen is gegroeid. Er zijn verdere inspanningen nodig om het momentum te benutten.
Strategische Samenwerking
De leiders willen uitgaan van respect voor elkaar, oprechtheid, gelijkwaardigheid, wederzijds voordeel en samenwerking om dat te bereiken. Om die reden hebben ze besloten tot een akkoord van Alomvattende Strategische Samenwerking (Comprehensive Strategic Cooperation). De dialoog over zeer uiteenlopende onderwerpen zal verder worden gevoerd tussen ministeries, consulaten en parlementscommissies. Communicatie via diverse media en uitwisseling van kennis blijft erg belangrijk.
Initiatieven
De Filipijnen bevestigt dat het land gehecht blijft aan het Eén-Chinaprincipe (d.w.z. dat Taiwan deel uitmaakt van China). China en de Filipijnen hebben een memorandum van overeenstemming ondertekend voor samenwerking aan het Belt and Road Initiative en steun aan het Master Plan on ASEAN Connectivity (MPAC) 2025. Ze voeren samen een Zesjarenplan uit voor Handel en Economische Samenwerking (2017-2022). Er komt een China-Philippines Industrial Park Development Program om bedrijven tot investeringen in elkaars landen te bewegen.
Vele vormen van samenwerking
China zal meer landbouwproducten en tropisch fruit kopen in de Filipijnen. Hun samenwerking op het gebied van defensie zal er een zijn van strijd tegen het terrorisme, van humanitaire hulpverlening, bijstand in het geval van rampen en vredesmissies. Ook op het vlak van gezondheidszorg neemt de coöperatie toe. China en de Filipijnen helpen elkaar meer bepaald bij de bestrijding van drugscriminaliteit en verslaving. Dat doen ze met personeel, kennis en met geldelijke ondersteuning. Zo financiert China ontwenningscentra in de provincie Sarangani en in Agusan del Sur.
Infrastructuur en toerisme
Met verschillende leningen onder gunstige voorwaarden ondersteunt China belangrijke infrastructuurwerken in de Filipijnen: irrigatieprojecten, dammen, spoorwegen en bruggen. Een voorbeeld is het Chico River Pump irrigation project. Ook op het vlak van landbouw- en visserijtechnologie, van wetenschap en onderwijs gaan gezamenlijke programma’s en uitwisselingen vooruit. Toerisme over en weer levert een steeds belangrijkere bijdrage aan de economische groei en aan de contacten tussen de bevolking.
Zuid-Chinese Zee
De alinea’s 24 tot en met 27 in de gemeenschappelijke verklaring gaan over de Zuid-Chinese Zee. De beide landen ontkennen niet dat er controversiële kwesties blijven in het gebied. Ze wijzen er echter op dat die de goede samenwerking op allerlei terreinen, ook maritiem, niet mogen overschaduwen of onmogelijk maken. Dat geldt bijvoorbeeld voor de exploratie en exploitatie van gas-, olie- en andere voorraden van grondstoffen in de zeebodem. De beide landen zullen de mogelijkheid onderzoeken om dat samen aan te pakken.
Oplossingen in de regio
Ze benadrukken ook de noodzaak om op basis van het internationaal recht, met vredelievende onderhandelingen en zonder provocerende acties, te zoeken naar oplossingen. Ze rekenen daarvoor op de hulp van mechanismen en instellingen van landen in de regio zelf, verenigd in de ASEAN.
Tot slot
De gezamenlijke verklaring eindigt met een annex, een lijst van alle akkoorden en memoranda van overeenkomst. Over het algemeen beschouwen waarnemers, media en politici in beide landen het bezoek als een groot succes. Zij zijn het eens met de slotverklaring dat de ingeslagen weg naar een vredelievende samenwerking tussen China en de Filipijnen, ook voor het laatstgenoemde land veruit het voordeligste is.
Wordt vervolgd
Critici willen het succes van Xi’s bezoek aan Manilla relativeren. China heeft niet meer gerept over een beloofde miljardenfinanciering. De toenadering met betrekking tot de Zuid-Chinese Zee is nog broos en weinig substantieel.Uiteraard zijn bepaalde oppositiegroepen in de Filipijnen nog niet uitgepraat, zoals de South China Morning Post signaleert. Natuurlijk zal de VS zijn greep op de archipel en op de regio niet vanzelf loslaten, zoals al blijkt uit commentaren van sommige Amerikaanse experts. Bij wijze van spreken: het eerste vredesakkoord is gesloten, maar de vrede is nog niet gewonnen.
Bronnen: Xinhua, Mindanao Daily News, pia.gov.ph, cnbc.com, scmp.com, atimes.com
