De Chinese president Xi Jinping bezoekt Nederland en zal er tot en met dinsdag verblijven. Met de Nederlandse overheid en zakenwereld zijn contracten afgesloten en afspraken gemaakt voor verdere samenwerking. In de beide landen zien veel waarnemers de gesprekken van Xi met de Nederlanders als een succes. De gesprekspartners zelf zijn ook tevreden. Na de nucleaire top in Den Haag maakt Xi een korte rondreis door Frankrijk, Duitsland en België.
De Chinese president en zijn echtgenote hadden ontmoetingen met Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima, met premier Rutte, met vertegenwoordigers van het bedrijfsleven en met wetenschappelijke onderzoekers. Xi had voorafgaand aan zijn bezoek een ingezonden brief aan de gerenommeerde Nederlandse krant NRC Handelsblad gericht. Daarin legt hij het belang uit dat China hecht aan een strategisch bondgenootschap met Europa. Het doel van zijn bezoek was om het onderling vertrouwen te vergroten, en vertrekkende van de verworvenheden de samenwerking verder vooruit te laten gaan. Xi benadrukte dat zijn bezoek aan Nederland het eerste was van een Chinees staatshoofd.
‘Om te beginnen in Nederland’
De president had goede redenen om zijn bezoek in Nederland te laten beginnen. ‘Nederland is een belangrijke toegangspoort tot Europa’. Het is hier dat op 24 en 25 maart de grote nucleaire veiligheidstop wordt gehouden. Nederland en China zijn werkelijk goede handelspartners en investeerders in elkaars economie. Het land heeft specifieke sterke punten voor een samenwerking in beider voordeel: een geavanceerde landbouw, uitstekend waterbeheer en nog veel meer. Een opmerkelijk standpunt van de Chinese president was dat Nederland en China ‘beide voorstander zijn van handelsliberalisering en streven naar een open en transparante omgeving voor eerlijke en geordende marktconcurrentie.’ Nederlandse actoren en waarnemers waren het met Xi in elk geval eens met betrekking tot de goede economische kansen voor de twee gesprekspartners.
Chinese droom over China
De vraag is of ze de volgende zinnen in de brief van Xi met evenveel aandacht hebben gelezen en in hoeverre ze er open voor stonden. ‘De Chinese bevolking heeft net als de bevolking van andere landen op de wereld behoefte aan een vreedzame internationale omgeving om haar land te ontwikkelen.’ (…) ‘China voert over de gehele linie steeds meer hervormingen door, waarbij het streeft naar een duurzame en gezonde economische en sociale ontwikkeling en een verbetering van de levensstandaard en levenskwaliteit van de bevolking.’ (…) “China streeft op dit moment naar de verwezenlijking van zijn twee ‘eeuwfeestdoelen’, namelijk de voltooiing van de opbouw van een in alle opzichten gematigd welvarende samenleving als de Chinese Communistische Partij in 2021 haar honderdjarig bestaan viert, en de omvorming van China tot een modern socialistisch land dat welvarend, sterk, democratisch, cultureel geavanceerd en harmonieus is als de Volksrepubliek China in 2049 haar honderdste verjaardag zal beleven.’ (…)
Wij kunnen zaken doen
De zakelijke kant van de gesprekken heeft in elk geval veel opgeleverd. Er werd een grote overeenkomst bereikt in de zuivelsector. Nederlandse bedrijven zullen hun kennis delen van techniek, logistiek en dierenwelzijn. De Nederlandse zuivelsector rekent op een opbrengst van zeker 20 miljoen euro. Xi kreeg staaltjes van geavanceerde Nederlandse landbouwtechnologie te zien: een melkrobot die efficiënter kan melken, een nieuw soort LED-verlichting die tomaten sneller laat groeien. Wageningen University and Research Centre werkt nauw samen met de Chinese Academy of Agricultural Sciences, bijvoorbeeld op het gebied van voedselkwaliteit en voedselzekerheid. De KLM heeft een contract getekend met een grote Chinese bank, de Bank of China. De overeenkomst maakt het voor de luchtvaartmaatschappij goedkoper om geld te lenen, om vliegtuigen te kopen en om te investeren. Ook energiebedrijven en banken bereikten contracten met Chinese bedrijven.
Chinese droom over Nederland
Tijdens het staatsbezoek van de Chinese president Xi is voor ongeveer twee miljard euro aan contracten met het Nederlandse bedrijfsleven getekend. Dat heeft een woordvoerder van minister Ploumen voor Buitenlandse Handel laten weten. De contracten zijn gesloten door veertien Nederlandse bedrijven en een Chinese handelsdelegatie die met Xi is meegereisd. Buitenlandse Handel laat verder ook weten dat er is besloten om minstens elk jaar een economische delegatie naar China sturen. Premier Rutte heeft gewezen op het belang van het Nederlandse consulaat-generaal in Chongqing. Het ziet ernaar uit dat de wens van Xi om de op de huidige toestand verder te bouwen en nog meer vooruitgang te maken wat dichterbij is gekomen. Hij had erop gewezen dat Nederland al 11 jaar achtereen de op een na grootste handelspartner van China in de EU en de op twee na grootste bron van rechtstreekse Chinese investeringen in de EU is, terwijl China de grootste handelspartner en de op een na grootste bron van investeringen van Nederland buiten de EU vormt. De afgesloten akkoorden en gemaakte afspraken zullen dat allicht accentueren.
Op het verlanglijstje van China staat verder dat Nederland zal deelnemen aan de Shanghai free trade zone, dat het cultureel centrum dat China in Nederland zal bouwen een succes wordt en dat Den Haag ook bij de EU zal pleiten voor een relatie van openheid en pragmatisme. Er lopen immers onderhandelingen over een investeringsakkoord, een Chinees-Europese vrijhandelszone en over een aantal handelsgeschillen. Wat vruchtbare betrekkingen en dialoog betreft noteren we een interessante uitspraak van President-directeur Camiel Eurlings van KLM over de mensenrechtendiscussies: ‘Premier Rutte zegt dat ze toch wel alles weten wat wij daarover schrijven. Wat hier in de krant staat komt terug bij de Chinese overheid en ook daarom is het goed dat we dit soort discussies in alle openheid voeren.’ Nog een passage uit Xi’s open brief kan als een uitgereikte hand worden gelezen: ‘Het Chinese volk heeft als ideaal altijd nagestreefd om het land sterker en welvarender en de samenleving eerlijker en rechtvaardiger te maken, en om ervoor te zorgen dat de bevolking een beter leven leidt. Ik denk dat hetzelfde voor de Europese bevolking geldt.’
Bronnen: NOS.nl, NRC.nl, http://www.rijksoverheid.nl, Xinhua,
De ingezonden brief: http://www.nrc.nl/nieuws/2014/03/23/ik-heb-hoge-verwachtingen-van-mijn-bezoek-aan-europa/