Delegaties van de internationale afdelingen van de communistische partijen van China en Vietnam hielden op 18 maart een belangrijke bijeenkomst in Jilin, in het noordoosten van China.
De leidende gesprekspartners in Jilin waren Le Hoai Trung, van het centraal comité van de Communistische Partij van Vietnam (CPV) en hoofd van de commissie voor externe betrekkingen van het centraal comité van die partij en Liu Jianchao, minister van de internationale afdeling van het centraal comité van de CPC (IDCPC). In de publieke verslagen lag de nadruk vooral op de versterking van de vriendschap en samenwerking tussen de twee socialistische buurlanden. Ze overlegden over ‘een nieuwe fase in de vriendschappelijke betrekkingen tussen China en Vietnam’.
Presidentiële trailblazers
De leiders van de communistische partijen van beide landen, Nguyen Phu Trong en Xi Jinping, bezochten elkaars landen respectievelijk in 2022 en 2023. Dit heeft geleid tot een versterking van de bilaterale betrekkingen tussen de twee socialistische landen in het zuiden en oosten van Azië, die gelijkaardige economische hervormingen en een openstelling hebben doorgevoerd, en die elkaar in het verleden in perioden van strijd met raad en daad hebben bijgestaan.
Niet in de kaarten laten kijken
Meningsverschillen, bijvoorbeeld inzake territoriale aanspraken in de Zuid-Chinese Zee, zullen ongetwijfeld opnieuw op de agenda hebben gestaan, maar komen slechts via vage indirecte verwijzingen in de verslagen tot uiting. Begrijpelijk, want de VS en sommige van zijn bondgenoten in Azië willen niets liever dan de twee socialistische landen tegen elkaar opzetten en uitspelen (zoals zij tijdens de eerste koude Oorlog deden met de Sovjet-Unie en de Volksrepubliek). Maar het is allicht in het belang zowel van Vietnam als van China, dat zij hun streven om die geschillen door onderhandelingen op te lossen binnenskamers bespreken.
‘Politiek op de commandopost’
Liu Jianchao stelde voor om rekening te houden met de specifieke kenmerken van de betrekkingen tussen China en Vietnam en daarbij vooral de nadruk te leggen op het politieke karakter van hun samenwerking. Daarom hoopt hij dat de beide communistische partijen zich vooral gaan richten op de toekomst van het socialisme, theoretische discussies zullen bevorderen en samenwerken bij de opleiding van kaderleden.
‘De mensen eerst’
De vertegenwoordiger van de IDCPC uitte ook de wens dat de twee partijen ervaringen uitwisselen en samenwerken rond het principe ‘de mensen eerst’. Concreet betekent dat een kruisbestuiving tussen de partijorganisaties die actief zijn rond voorlichting, media, vakbonden, jongeren, vrouwen en andere bevolkingsgroepen. Bovendien is Liu Jianchao er ook voorstander van om in de wereldpolitiek elkaar bij te staan en de consensus tussen de twee landen over maritieme kwesties nauwgezet te respecteren en in praktijk te brengen. Volgens Liu kijkt China met bewondering naar de prestaties van Vietnam sinds het 13de Nationaal Congres van de Communistische Partij van Vietnam in 2021. Beijing verwelkomt de steeds belangrijkere en positieve rol die Vietnam in de internationale gemeenschap speelt.
‘Broeders’ in ontwikkeling en samenwerking
Le Hoai Trung van zijn kant was vol lof over de grote prestaties van China op ontwikkelingsgebied, waarbij hij het buurland ‘een broederland’ noemde. Hij geloofde dat China onder het sterke leiderschap van het Centraal Comité van de CPC, met Xi Jinping als spilfiguur, nog meer resultaten zal boeken en bijdragen zal blijven leveren aan de regionale en internationale ontwikkeling. Vietnam beschouwt de betrekkingen met China als de topprioriteit van zijn buitenlands beleid, iets wat de Vietnamese politici regelmatig benadrukken.
Niet-inmenging benadrukken
Verder houdt Vietnam vast aan het één-China-beginsel, steunt het China bij zijn nationale hereniging en verwerpt het de inmenging van externe machten in de binnenlandse aangelegenheden van China, zoals bijvoorbeeld inzake de kwesties Taiwan, Xinjiang, Xizang [Tibet] en Hongkong. Vietnam steunt actief de Chinese voorstellen voor een ‘gemeenschap met een gedeelde toekomst voor de mensheid’ en de 3 mondiale initiatieven (het ontwikkelingsinitiatief, het veiligheidsinitiatief en het beschavingsinitiatief).
Overleg met Politiek Bureau-leden
(UPD) Le Hoai Trung voerde daarna nog aparte besprekingen met twee leden van het Politiek Bureau van de CPC: Cai Qi en Wang Yi, die tevens minister van Buitenlandse Zaken is. Ook zij hadden het met elkaar over politieke samenwerking tussen de communistische partijen, maar verder keken zijn naar de mogelijkheden om twee grote projecten van hun beide landen op elkaar in te laten spelen, het Belt & Road Initiative (gepromoot door China) en de Two Corridors and One Economic Circle-strategie van Vietnam. Tijdens het bezoek coördineerden grenswachten gestationeerd in de noordelijke provincie Ha Giang van Vietnam met hun collega’s in de Chinese provincie Yunnan een gezamenlijke patrouille langs de gedeelde grens van de twee provincies met als doel de veiligheid te beschermen.
Artikelen over de bespreking van Jilin werden gepubliceerd op de website van het IDCPC , het Ministerie vzn BuZa van China, Xinhua, en de Vietnamese krant Nhân Dân.
Bronnen: Friends of Socialist China, nhandan.vn, idcpc.org.cn, Xinhua, fmprc.gov.cn
