Op 22 september beloofde de Chinese president aan de VN dat zijn land tegen 2060 klimaatneutraal zou worden. Zeer ambitieus maar niet uit de lucht gegrepen, zo blijkt uit een rapport van de Tsinghua Universiteit op 12 oktober.
Het rapport van het Institute for Climate Change and Sustainable Development (ICCSD) aan de prestigieuze Tsinghua Universiteit in Beijing is een eerste schets van een langetermijnstrategie voor koolstofneutraliteit. De voorzitter van het instituut is Xie Zhenhua, voorheen klimaatonderhandelaar voor China.
Indien men dit plan volgt dan zien we waarschijnlijk al strengere maatregelen in het veertiende vijfjarenplan 2021-2025, een meer ambitieuze Nationally Determined Contribution (NDC) – nationale vastgelegde doelstelling 2030 in het kader van het klimaatakkoord van Parijs – en een versnelde daling van de koolstofuitstoot na 2030.
1,5°C
Het klimaatakkoord van Parijs uit 2015 heeft tot dwingend doel de temperatuurstijging tot 2°C te beperken. Er worden wel inspanningen gevraagd om de stijging tot 1,5°C te beperken. Of dat haalbaar is werd betwijfeld. Volgens professor He Jiankun die als voorzitter van het academisch comité van ICCSD het rapport aan de pers voorstelde, betekent een koolstofneutraal China in 2060 wel degelijk een optie op 1,5°C.
Tegen 2050 netto nuluitstoot CO2
Om in 2060 koolstofneutraal te zijn, moet China al in 2050 een netto nuluitstoot van CO2 halen. Tussen 2050 en 2060 moet dan verder gesnoeid worden, door nog minder uitstoot in de energiesector en meer opvang en opslag van koolstof.
Het plan gaat ervan uit dat de beloofde koolstofneutraliteit in 2060 betrekking heeft op alle broeikasgassen, niet alleen CO2. Dat zou echter nog officieel moeten bevestigd worden.
De strategie werkt in twee stappen. Tot ten laatste 2030 wordt de stijging versneld afgeremd, vanaf 2030 zal de uitstoot versneld afgebouwd worden. Dat wil zeggen dat de NDC voor 2030 strenger zullen zijn dan tot nu toe gedacht, maar nog steeds onvoldoende voor een 2°C scenario. De zwaarste loodjes komen na 2030 wanneer men zal evolueren naar het 1,5°C traject. Tegen 2030 moet de koolstofuitstoot gepiekt hebben, tegen 2035 moet het energieverbruik pieken.
Het verschil in snelheid tussen de twee fasen komt volgens He Jiankun door de complexiteit en de inertie van de economie en de energiesector. China moet nog economisch kunnen groeien terwijl het een diepe transitie doormaakt. Dat kan niet van de eerste dag op volle snelheid. Daarom is de prioriteit in de eerste fase vooral het beletten van bijkomende uitstoot eerder dan het verminderen van bestaande uitstoot. Maar vanaf 2030 zal de snelheid van afbouw van de uitstoot ‘ver die van de ontwikkelde landen overtreffen’, aldus He.
Inspanningen op de korte en middellange termijn
Het Chinese engagement zal zichtbaar zijn in het 14de vijfjarenplan 2020-2025 waaraan momenteel gewerkt wordt. In het onderzoeksrapport wordt onder meer voorgesteld tegen 2025 het aandeel van niet-fossiele bronnen in het totaal van het energieverbruik op te drijven tot 20%. Vandaag zit men aan 16%. Op de koolstofuitstoot zou een bovengrens van 10,5 miljard ton komen; vandaag bedraagt die 10,3 miljard ton. Bijzondere aandacht vraagt de beperking van het steenkoolverbruik. Dat zou zeker moeten pieken, maar liefst dalen.
Voor de NDC van 2030 stelt het plan voor de CO2 uitstoot per eenheid van het bbp te verminderen met liefst 65%, vergeleken met 2005. Het aandeel van niet-fossiele bronnen in het totaal van het energieverbruik moet omhoog naar 25%.
Bij de voorstelling van het rapport sprak ook Wang Yi, die lid is van het bureau van het Nationale Volkscongres en vicedirecteur van het Institute of Science and Development onder de Chinese Academy of Sciences. Hij pleitte ervoor de doelstellingen van het 14de vijfjarenplan strenger te maken. Naast de gewone doelstellingen zoals het energieverbruik per eenheid bbp wil hij al een bovengrens op koolstofuitstoot.
Om die doelstellingen te verwezenlijken is heel wat wetgevend werk nodig. Het Volkscongres werkt aan een energiewet. De wet op energiebesparing wordt herzien. Een wet op de strijd tegen de klimaatverandering is in voorbereiding. In die laatste moet volgens Wang Yi zeker een bovengrens op koolstofuitstoot komen. Daarnaast moeten nog een reeks reglementen mee evolueren, zoals bijvoorbeeld de regels voor emissiehandel.
In een eigen rapport schat de Boston Consulting Group dat het bereiken van de vooropgestelde doeleinden China tussen 2020 en 2050 in totaal 100 biljoen yuan (ongeveer 12,5 biljoen euro) zal kosten. Dat komt overeen met jaarlijks 2% van het bbp.
Bron: Chinadialogue.net
https://chinadialogue.net/en/climate/researchers-unveil-roadmap-for-a-carbon
