Xi Jinping is na partijleider en voorzitter van de militaire commissie nu ook door het parlement verkozen tot president van China.Voor welke uitdagingen staat hij? Naast Xi is ook een nieuwe vice-president verkozen.
De 59-jarige Xi Jinping 
heeft nu de belangrijkste drie politieke functies van China formeel overgenomen van zijn voorganger Hu Jintao. Hij werd al vijf jaar op deze rol voorbereid. Op het partijcongres van 2007 was hij immers aangeduid als hoogst geplaatste van de nieuwe generatie leiders.
Hu Jintao was tien jaar president. Toen hij aantrad stond China voor enorme uitdagingen.
Het land was juist lid geworden van de Wereldhandelsorganisatie, en Westerse zakenlieden voorspelden/hoopten dat de Chinese staatsbedrijven en –banken nu de deuren volledig open gingen in de kortste keren door multinationals zouden verpletterd en opgeslokt worden. Het draaide enigszins anders uit. China kende een periode van nooit geziene groei en daarvoor verdient Hu samen met premier Wen krediet.
In de jaren 90 was China, dat alleen overbleef als groot socialistisch land in de wereld, gegaan voor economische groei ten allen prijze. Bij het aantreden van Hu groeide de ontevredenheid over de sociale mistoestanden en het besef dat men het milieu aan het vernietigen was. Hu stelde een ‘harmonieuze’ –dwz met voorrang voor de belangen van de grote meerderheid- en ‘wetenschappelijke’ – dwz duurzame- ontwikkeling voor. De kloof tussen stad en platteland groeide niet langer, daalde zelfs licht. Lonen, arbeidsomstandigheden, en sociale zekerheid verbeterden stelselmatig. De belangrijkste milieuvervuilers werden aangepakt.
Ondanks die successen en verdiensten laat Hu enorme uitdagingen na voor Xi. De Chinese economie is de voorbije 10 jaar teveel gegroeid door uitvoer. Met de uitzichtloze crisis in het Westen moet China in allerijl overschakelen op productie voor de binnenlandse markt. Een reuzentanker keren in een visvijver. Meer binnenlandse markt betekent meer koopkracht voor de bevolking, herverdeling. Die stuit op weerstand van de rijkere groepen. De staatsbedrijven domineren nog steeds de belangrijke sectoren van de economie; ze zijn einde jaren 90 gemoderniseerd en hervormd. Er dringen zich verdere hervormingen op om de noodzakelijke dynamiek te behouden. Meteen laait de discussie over privé- en staatsbedrijven in alle hevigheid op. De aantasting van het milieu blijkt ernstiger en sneller dan gedacht. Maar wie heeft een oplossing zonder de Chinezen hun beginnend comfort af te nemen? De Chinese groei hangt nog altijd sterk van buitenlandse speerpunttechnologie af. Een hypotheek op de ontwikkeling die zo snel mogelijk moet gelicht worden. De corruptie, een onvermijdelijke compagnon van de markteconomie, is ook al erger dan gedacht en heeft de topleiding zelf aangetast. Slaagt Xi er met de zoveelste anticorruptiecampagne in om eindelijk schoon schip te maken? De doorsnee Chinees die het nu beter heeft dan ooit, begint hogere verwachtingen te stellen qua transparantie door de overheid, inspraak en persvrijheid. Hierover is geen betwisting, maar hoe snel realiseer je het zonder de stabiele ontwikkeling van het land in gedrang te brengen, en hoe ontwikkel je een origineel model van ‘democratie op zijn Chinees’? Tenslotte is China te belangrijk geworden om zijn ontwikkelingswagon nog te kunnen koppelen aan de trein van de ontwikkelde landen. Het is nu zelf in sommige economische sectoren wereldleider. En Obama heeft van het beletten dat China uitgroeit tot een rivaal wordt zijn strategische prioriteit gemaakt. Xi zal over de slappe koord moeten lopen om de belangen van China in de wereld – van Japan tot Mali- veilig te stellen zonder meegesleurd te worden in een vernietigende rivaliteit.
Naast Xi jinping is ook een vice-president verkozen, de 63-jarige Li Yuanchao. Li was tijdens de vorige legislatuur verantwoordelijk voor de organisatie van de Partij. Hij werd in november vervangen en krijgt nu promotie tot vice-president. Li wordt gezien als vertrouweling van Hu Jintao. Zijn benoeming is enigszins verrassend, want in november werd hij tegen de verwachtingen in niet verkozen in het zevenkoppig leidend permanent comité van de CPC.
