China International Import Expo (CIIE) wordt van 5 tot 10 november in Shanghai gehouden. De expo wil meer zijn dan een commercieel evenement. Op de CIIE wil Beijing de wereld overtuigen dat het Chinese streven naar een gezamenlijke en vredelievende toekomst oprecht is.
Van de 155 landen die naar de CIIE zijn gekomen hebben er 64 een eigen tentoonstellingsruimte. Ook 26 internationale organisaties en instellingen doen mee. De hele beurs beslaat een oppervlakte van 360.000 vierkante meter. Er stellen 3.893 ondernemingen tentoon.
‘Groots en meeslepend’
Het is de tweede keer dat dit evenement in China plaatsvindt. Het officiële persbureau volgt het nieuws van dag tot dag in een reeks van special reports. De CIIE heeft uiteraard zijn eigen website: ciie.org . Tegelijk met de expo wordt in Shanghai het Hongqiao International Economic Forum gehouden, ook voor de tweede keer.
‘Meer dan bij commercie alleen’
Voor China is de CIIE meer dan een commercieel evenement waar Chinese en buitenlandse firma’s nagaan of ze zaken kunnen doen. In 2018 besloot Beijing om voor het eerst een nationale expo rond import en export te organiseren als reactie op de ‘gevaren van het unilateralisme en protectionisme in de wereld’. China wil op de CIIE verder duidelijk maken dat het zijn beloften nakomt inzake de openstelling van zijn economie, financiën en markt. Sterker nog, volgens het ministerie van Buitenlandse Zaken is ‘opening up’ geen tijdelijke oplossing voor de huidige problemen van de wereldeconomie en de geopolitiek. Het is een ‘visie op lange termijn voor de wereld, de toekomst en de gezamenlijke ontwikkeling’.
Openheid
Dat is precies wat Xi Jinping in zijn openingstoespraak met nadruk en in beeldrijke taal heeft benadrukt. Xi legde uit hoe China zijn deuren wijder heeft geopend. Dat is gebeurd door lagere invoertarieven (tenzij belemmerd door diegenen die handelsoorlogen willen voeren, noot van ChinaSquare) en samenwerking voor openheid tussen regio’s in China zelf. Verder verbetert het ondernemingsklimaat (het land staat nu in de top 10 van de Wereldbank wat dat betreft), worden de ‘negative lists’ (activiteiten afgesloten voor buitenlandse actoren) korter. In het algemeen maakt China zich sterk voor multilaterale en bilaterale samenwerking.
De Xi factor
Xi zei: ‘de Chinese markt is zo groot. Ik wil dat jullie allemaal komen kijken naar wat hij te bieden heeft’. Volgens de Chinese president is de economische globalisering (let op het bijvoeglijk naamwoord) ‘als de grote rivieren in de wereld, de Jangtse, de Nijl, de Amazone en de Donau, een niet te stuiten, krachtige stroom voorwaarts’. Xi nodigde de landen van de wereld uit om ‘de handen in elkaar te slaat, elkaar niet los te laten’ en om ‘muren te slopen in plaats van wallen op te werpen’. China belooft bij monde van zijn politieke leider aan de wereld meer kansen op de markt en met investeringen en een hernomen groei. ‘Zo’, meent Xi, ‘kunnen we zorgen voor een ontwikkeling voor allen’.
Slaat de boodschap aan?
Sommige buitenlandse collega’s van de Chinese politici lijken min of meer welwillend naar die boodschap te luisteren. De premier van Jamaica, Griekenland, Servië en de Franse president Macron waren bij de opening van de expo aanwezig en bezochten de expo samen met de Chinese president en met andere buitenlandse leiders. Emmanuel Macron combineert dit overigens met een opgemerkt staatsbezoek aan China. Macron heeft onder andere herhaald dat de Europeanen hopen om de samenwerking met China op alle vlakken te verbeteren. Hij liet verstaan dat hij dat zou ondersteunen. De afvaardiging van de EU Commissie in Beijing heeft de ondernemers aanbevolen om de kansen te grijpen en zaken te doen op de CIIE. Bij een aantal Europese landen en bedrijven is er groot enthousiasme. Zeventien Europese landen hebben hun eigen expositieruimte. Frankrijk, Italië, Tsjechië en Griekenland behoren tot de landen die eregast zijn. Met hun expositieruimte zitten Duitsland, Italië, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Zwitserland in de top tien op deze CIIE.
Tussen twijfel en hoop
Europese politici en ondernemers blijven wel klagen dat China niet snel genoeg werk maakt van een gezamenlijk investeringsverdrag. Ook zouden Europese bedrijven nog altijd te weinig toegang krijgen tot de Chinese markt, althans volgens de Europese Kamer van Koophandel. Daar staat tegenover dat er deze week een vrij sensationeel handelsakkoord is afgesloten tussen China en de EU. Het onderwerp was dat van de geographical indicators. De beide partijen hebben er zich toe verbonden honderd traditionele producten van de ander (bijvoorbeeld champagne uit de Champagnestreek of rijst uit Panjin) niet zelf te imiteren of alleen in te voeren uit de erkende productieregio. De goede afspraken tussen China en het belangrijke EU-land Frankrijk tijdens het bezoek van Macron waren echter het meest hoopvolle teken dat de hoop op een succesvolle samenwerking tussen Europa en China gewettigd is.
De VS is anders
Voor de VS ligt het enigszins anders. Washington laat zijn hooggeplaatste politieke vertegenwoordigers wegblijven. Voor Beijing is dat geen groot probleem. Het ministerie van Buitenlandse Zaken vindt het veel belangrijker dat Amerikaanse ondernemers hun politici hierin niet navolgen. Van hun bedrijven zijn er 192 aanwezig, 18% meer dan vorig jaar. De firma’s uit de Verenigde Staten hebben meer tentoonstellingsruimte gevraagd en gekregen dan elk ander land. Buitenlandse Zaken leidt daaruit af dat er in Amerikaanse zakenwereld optimisme is over de economische vooruitzichten, de kansen en de markt in China.
Bronnen: worldbank.org, Xinhua, fmprc.gov.cn, Financial Times
