China investeert vele miljarden in Iran maar Europese potentiële investeerders zijn beducht dat president Trump opnieuw sancties zou instellen. De Italiaanse staatsinstelling ‘Cassa Depositi e Prestiti’ is bang dat haar Amerikaanse obligatiehouders deze zouden verkopen indien ze Iran kredieten verleent. Zondag opende de Iraanse president wel de vergrote haven te Chabahar.
Nadat het internationaal akkoord twee jaar geleden de sancties tegen Iran ophief, kreeg het land van China ongeziene kredieten voor alles van spoorwegen tot ziekenhuizen. De CITIC-groep maakte een kredietlijn van 10 miljard dollar voor Iran vrij en de China Development Bank overweegt om 15 miljard dollar meer krediet te verlenen. ‘Als de westerse firma’s zich niet haasten zal China overnemen’, beweert woordvoerder Ferial Mostofi van de Iran Chamber of Commerce’s investment commission.
De gulle Chinese kredieten staan in schril contrast met de terughoudendheid van westerse firma’s. Vooral sinds Donald Trump de internationale overeenkomst met Iran desavoueerde, zijn de zakenlui op hun hoede voor het terug instellen van sancties. De Chinese kredieten passen echter in het initiatief van de nieuwe zijderoutes waar Iran zich strategisch bevindt tussen oost en west. Volgens Iraanse media zouden de te financieren projecten gaan om waterhuishouding, energie, milieu- en transport. De kredieten zouden hoofdzakelijk in yuan en in euro zijn. Met een bevolking van 80 miljoen kan Iran uitgroeien tot een regionale grootmacht, maar potentiële investeerders streven naar een staatsgarantie voor het geval hun projecten worden stop gezet.
Italië
Italië is de grootste Europese handelspartner van Iran. De nationale spoorwegmaatschappij Ferrovie dello Stato is consultant voor de bouw van de 415 km lange spoorlijn Teheran tot Isfahan die gebouwd wordt door de China Railway Engineering Corporation. Zelf kregen ze het contract voor de bouw van een lijn die loopt van Qom west tot Arak. Deze kost echter 1,2 miljard euro. Hoewel de staats export dienst een garantie wil verlenen, zegt het Italiaans bedrijf een soevereine garantie te willen. Gehoopt wordt deze financiering tegen maart volgend jaar rond te krijgen.
Ex premier Matteo Renzi beloofde vorig jaar de wederzijdse handel te zullen smeren met een kredietlijn van 4 miljard door het investeringsvehikel van de staat. Deze belofte lijkt echter dode letter te blijven want deze Cassa Depositi e Prestiti(CDP) riskeert het vertrouwen te verliezen van de VS-obligatiehouders indien het krediet wordt toegekend. In september keurde de Oberbank uit Oostenrijk wel een financieringsovereenkomst goed in Iran. Ook de Zuid-Koreaanse Eximbank heeft een kredietlijn getekend voor 9,5 miljard projecten in Iran. China steekt er echter boven uit.
Volgens Valerio de Molli van de denktank European House Ambrosetti bedraagt de Iraanse handel met China het dubbele van de handel met de EU. Toch zijn sommige verantwoordelijken in Iran beducht dat de investeringen te eenzijdig worden en kijken ze naar een creatieve manier om ook het westen bij hun ontwikkeling te betrekken. Meer bepaald moedigt de genoemde Iraanse Kamer westerse bedrijven aan om in ruil voor een deel eerder technologie te transfereren in de Iraanse projecten in plaats van kapitaal. Ook wordt de goedkeuring nagestreefd van een offshore fonds van 2,5 miljard dollar – misschien in Luxemburg – voor de Iraanse KMOs/MKBs, aldus Mostofi. Toch zou het meeste kapitaal voor het Fonds uit Iran komen.
De Italiaanse firma Ansaldo Energia die gecontroleerd wordt door CDP en waarin ook de Shanghai Electric Group een aandeel heeft, is al 70 jaar in Iran aanwezig. Voorzitter Giuseppe Zampini vertelde op een conferentie te Rome dat er veel mogelijkheden zijn in het land, maar dat zijn handen gebonden zijn doordat de obligaties van Ansaldo in VS-handen zijn.
Haven
President Rouhani heeft zondag de zopas uitgebreide haven te Chabahar geopend. Deze uitbreiding verdrievoudigt de bestaande capaciteit van 2,5 miljoen ton tot 8,5 miljoen ton. Daarmee wordt het een rechtstreekse concurrent voor de Gwadarhaven die China in Pakistan uitbouwt. Het uitbreidingsproject kostte 340 miljoen dollar en werd uitgevoerd door de firma Khatam al-Anbia, de grootste aannemer van regeringsprojecten. Bij de onderaannemers behoort eveneens een Indische staatsonderneming.
De werken omvatten vijf nieuwe pieren waarvan twee voor containers die vaartuigen toelaten tot 100.000 ton. Over de wedijver met het 80 km verder gelegen Gwadar zei Rouhani ‘dat hij een opbouwende concurrentie nastreeft’ en dat hij ‘de ontwikkeling van Gwadar welkom heet’. Hij verklaarde nog dat Iran van plan is de haven via het spoor te verbinden met de landen van Centraal Azië en ook met Oost- en Noord-Europa via Rusland.
India draagt 500 miljoen dollar bij tot de haven van Chahabar en de ermee verbonden wegen en spoorwegen. Het hoopt immers op een handelsroute naar de Centraal-Aziatische landen die Pakistan vermijdt. Vorige maand verscheepte India zijn eerste vracht graan door de Iraanse haven naar Afghanistan en dit als onderdeel van een plan om 130.000 ton uit te voeren naar het land.
Scmp, http://abcnews.go.com