China noemt UNCLOS onbevoegd in conflict met Filippijnen

Het Chinese Ministerie van Buitenlandse Betrekkingen heeft op 7 december een officieel Standpunt bekendgemaakt over de claim van de Filippijnen betreffende de Zuid-Chinese Zee tegen China bij UNCLOS (VN-conventie voor de wetgeving over de zee). UNCLOS had China tot 15 december gegeven om te antwoorden op de Filippijnse claim.

In het kort stelt China dat het dispuut in de Zuid-Chinese Zee niet onder de bevoegdheid van UNCLOS valt en dat China daarom weigert mee te doen aan de door de Filippijnen gevraagde arbitrage.
Op 22 januari 2013 verwittigden de Filippijnen China formeel dat er een notificatie en een omschrijving van een claim neergelegd was bij UNCLOS, met de vraag om de in de statuten voorziene en verplichte arbitrageprocedure te starten over het dispuut rond de ‘maritieme jurisdictie’ in de Zuid-Chinese Zee. China heeft die nota op 18 februari formeel teruggestuurd en verklaarde dat het deze arbitrage niet aanvaardt en er niet aan deel zal nemen.
Met haar Standpunt wil de Chinese regering aantonen dat het arbitragecomité, dat op vraag van de Filippijnen samengesteld is, in deze zaak geen juridische bevoegdheid heeft. Het Standpunt mag niet gezien worden als een inhoudelijk standpunt over het dispuut zelf, noch als een erkenning van of deelname aan de arbitrageprocedure.

UNCLOS onbevoegd

Waarom is het arbitragecomité niet bevoegd? UNCLOS gaat over de verdeling van zeeoppervlakte. Het geschil gaat niet over een verschillende interpretatie of toepassing van de UNCLOS-regels bij het verdelen van die zeeoppervlakte, maar wel om de bepaling van wie er de soevereiniteit heeft over een aantal maritieme formaties in de Zuid-Chinese Zee, waaruit zeerechten voortvloeien, en daar is UNCLOS niet bevoegd voor. In het verleden zijn China en de Filippijnen al overeengekomen hun geschil onder elkaar uit te praten. Door eenzijdig arbitrage aan te vragen zijn de Filippijnen hun verplichtingen onder de internationale wet niet nagekomen. Bewust dat arbitrage niet kan gaan over de soevereiniteit over landformaties, hebben ze hun claim ingekleed als een eis rond maritieme rechten. En zelfs in de hypothetische veronderstelling dat UNCLOS toch van toepassing zou zijn op deze zaak, dan nog geldt de verklaring die China in 2006 in overeenstemming met de regels van de Conventie aflegde: in die verklaring sloot China het afbakenen van maritieme grenzen uit van verplichte arbitrage of een andere verplichte procedure in geval van conflict.
Vermits UNCLOS geen jurisdictie heeft over de huidige arbitrage, en vermits elk land de mogelijkheid heeft zelf zijn manier om geschillen te beslechten te kiezen, is de verwerping van de arbitrageprocedure en het niet deelnemen eraan door China gebaseerd op solide juridische grondslagen.
Concreet komt dit hierop neer: China wil geen arbitrage door UNCLOS. De kern van de zaak is eerst te bepalen welke eilanden en gedeeltelijk ondergedompelde atollen in de Zuid-Chinese Zee van wie zijn. Dat is niet de formele rol van UNCLOS en zoiets kunnen de betrokken landen het beste aanpakken op bilaterale basis. (China claimt op historische basis alle eilanden van de Nansha archipel en de Zhongsha archipel) . Pas wanneer de soevereiniteit over de eilanden vast ligt, kan men beginnen met het toepassen van de UNCLOS-regels voor de verdeling van de zeeoppervlakte, maar ook daar is verplichte arbitrage uit den boze.
Bron: Xinhua