China heeft de diplomatieke betrekkingen met Litouwen verlaagd tot het niveau van zaakgelastigde omdat het land een de facto vertegenwoordiging van Taiwan heeft geopend. Er is volkenrechtelijk maar één China repliceert de Volksrepubliek.
Litouwen heeft de voorbije week een zogenaamd representatief kantoor van Taiwan geopend. Dit heeft de woede van China opgewekt die de opening beschouwt als een erge schending van het één China principe en de internationale regels. Volgens het Chinees ministerie van Buitenlandse Zaken is het één China principe de consensus van de internationale gemeenschap en de universeel erkende norm in internationale betrekkingen. Ambassadeur bij de EU Zhang Ming herinnerde aan de belofte van Christopher Soames in 1975 toen overeen gekomen werd dat alle EEG-leden de regering van de Volksrepubliek erkenden en haar standpunt over de kwestie Taiwan aanvaarden. Zhang Ming vindt de belofte nog altijd geldig en bijgevolg moeten de Europese landen die nakomen.
China verlaagt de diplomatieke betrekkingen met Litouwen tot het niveau van zaakgelastigde. In tegenstelling tot een ambasadeur die bij het staatshoofd is geaccrediteerd, valt de zaakgelastigde onder het Ministerie van Buiitenlandse Zaken. De laatste keer dat China dit deed, was in 1981 met Nederland en dit ging ook over Taiwan. De Chinese beslissing kan dienen als een waarschuwing omdat ook in andere landen zoals Tsjechië stemmen opgaan om de Taiwan kaart tegen de Volksrepubliek uit te spelen. Litouwen was overigens met de opening niet aan haar proefstuk tegen China toe. Het land heeft ook aangekondigd zich terug te trekken uit de ‘17+1 samenwerking‘, een samenwerkingsforum tussen China en landen uit Centraal- en Centraal Europa. Qua 5G besliste het Litouwse parlement eveneens zgn. ‘onveilige’ leveranciers te mijden en de Litouwse militaire inlichtingendienst verklaarde dat Huawei een veiligheidsrisico inhoudt.
Sinds augustus is China Railway Container Transport (CRCT) al gestopt met vrachttreinen naar het land en volgens The Guardian heeft China ook goedkeuring van voedseluitvoer een halt toegeroepen. De dag na de opening zei de Litouwse BuZa-minister Landsbergis dat om de invloed van China tegen te gaan zijn land een exportkrediet overeenkomst ter waarde van $600 miljoen zal tekenen met de VS Export-Import Bank.
Global Times, The Guardian, SCMP
