China en Vietnam zullen alle handelingen vermijden die hun meningsverschil over maritieme kwesties erger kunnen maken en ze willen hun betrekkingen oprecht verbeteren.
Liu Yunshan van de hoogste leiding van de CPC en Le Hong Anh van de hoogste Vietnamese partijleiding hebben, bijgestaan door hun adviseurs, met succes besprekingen gevoerd. Spanningen over tegengestelde territoriale claims in de Zuid-Chinese Zee hebben zelfs tot geweld geleid. Er waren botsingen op zee rond een olieboorplatform in of om een betwist gebied, rellen in het zuiden en het centrum van Vietnam waarbij vijf Chinezen zijn omgekomen en twintig buitenlandse (niet enkel Chinese) bedrijven werden platgebrand, waar meer dan 1.000 van die bedrijven schade van hebben ondervonden. De beide partijen hebben deze week echter hun wil laten zien om de gespannen betrekkingen te verbeteren. Het werd tijd ‘om de situatie te laten afkoelen’, zoals een woordvoerder van Buitenlandse Zaken in Vietnam had gezegd. Een eerste poging daartoe van kabinetslid Yang Jiechi, die in juni Vietnam bezocht, gaf een matig resultaat. De de-escalatie ging toch verder: Vietnam zou de slachtoffers van de rellen compenseren en het Chinese boorplatform, dat klaar was met zijn exploratie, verliet het betwiste gebied. Deze week werd Le Hong Anh, permanent secretaris van het centraal comité van de Communistische Partij van Vietnam (CPV) voor twee dagen onderhandelen naar China gestuurd. Gesprekken met Xi Jinping en met Liu Yunshan zijn uitgemond in een overeenkomst van drie punten.
Nieuwe en oude afspraken
De beide buurlanden zullen een eerdere resolutie op een meer ernstige en overtuigde manier uitvoeren. Het gaat om een document van oktober 2011 met de beloften om regelmatig overleg te voeren, in een bilaterale werkgroep over grenskwesties en naar een duurzame oplossing te zoeken. Verder zullen China en Vietnam de mogelijkheden bestuderen om de Zuid-Chinese Zee samen uit te baten. Ten slotte zijn er de toezeggingen dat ze zich allebei zullen onthouden van stappen die de kwestie ingewikkelder kunnen maken en dat ze er alles aan willen doen om de stabiliteit in hun betrekkingen en de vrede in de Zuid-Chinese Zee te bewaren. De beide communistische partijen zullen meer en op een grondige manier ervaringen uitwisselen. Ze gaan opnieuw samenwerken op de terreinen van defensie, handel en economie, handhaving van de wet en willen het contact tussen hun bevolkingen verbeteren.
Motieven
Volgens de Vietnamese onderhandelaar zijn de beide landen extra gemotiveerd door de complexe internationale situatie. Zhang Mingliang, een Chinese Zuidoost-Azië expert, is van mening dat de hernieuwde toenadering oprecht is en nu succes kan hebben. Zhang interpreteerde het ook als een bewijs van het inzicht in Beijing dat de Vietnamese militaire macht meer voorstelt dan de Filipijnse. Chinese media vinden vooral dat de geschillen niet moeten worden opgeklopt, want dat is alleen in het belang van derden. Goede economische samenwerking moet op de eerste plaats komen, China en Vietnam zullen daarbij winnen. De BBC heeft in een krant uit Hongkong gelezen dat de dooi kan te maken hebben met interne strubbelingen in de CPV. Xi Jinping, die ook heeft gesproken met Le Hong Anh, wees erop dat China en Vietnam niet alleen buren zijn maar ook socialistische landen. Xi heeft de boodschappen van de Vietnamese partijleider Nguyen Phu Trong en van president Truong Tan Sang en hun uitnodiging om Vietnam te bezoeken verwelkomd. De Chinese president zag in het sturen van de speciale gezant een teken bij Vietnam van een ernstige politieke wil om de betrekkingen te verbeteren. ‘Wij moeten correcte politieke beslissingen nemen op moeilijke momenten’, voegde Xi eraan toe. Le Hong Anh viel hem bij en zei dat volgens hem het bereikte akkoord nu ook echt in praktijk zal worden gebracht.
Bronnen: Xinhua, Vietnamnews.vn, SCMP, BBC, People’s Daily
Vietnamezen zijn een trots volk, maar het land ontbreekt visie. Korte termijn winst krijgt vaak prioriteit boven lange termijn strategie. Gemaakte afspraken worden niet nagekomen. Het land kijkt alleen naar zijn eigen voordeel.
China is een land met een van de meeste buren (zoniet, de meeste buren). Het verbaast me telkens dat Chinese leiders meningsverschillen met de buurlanden oplossen via onderhandelingen en zo een relatieve vrede hebben weten te brengen de laatste 30 jaren.