Beijing en Washington hebben een week van dooi in hun relaties afgerond met een goed telefoongesprek van een uur tussen hun beide presidenten.
President Hu Jintao zei dat gezonde en stabiele verhoudingen in economie en handel nodig zijn. Dat levert winst op voor beide landen, die er overigens maar beter rekening mee kunnen houden dat het economisch herstel voort moet worden aangewakkerd. Dialoog en overleg blijven het beste, aldus Hu. Het is ook goed dat de VS in verband met Taiwan en Tibet nog eens hun consideratie hebben bevestigd voor de soevereiniteit en de wezenlijke belangen van China. Hu Jintao zegde verder toe dat hij de topconferentie over nucleaire veiligheid op 12 en 13 april in Washington zal bijwonen. Want: “China blijft erg gehecht aan nucleaire veiligheid, keert zich tegen proliferatie van kernwapens en nucleair terrorisme. China steunt internationale initiatieven voor samenwerking op dit vlak”.
Barack Obama herhaalde uitspraken over de noodzaak voor positieve relaties en wederzijds begrip, gericht op het herstel en een evenwichtige ontwikkeling van de wereldeconomie. Bij zijn eerste gesprek met de nieuwe ambassadeur, Zhang Yesui, had Obama deze ook verzekerd dat Washington onveranderlijk het principe van ‘Eén China’ aanhangt.
De twee blijvende punten van onzekerheid zijn de druk van de VS om de yuan te revalueren en om mee te doen met sancties tegen Iran.
Op 15 april zal het Amerikaanse ministerie van Financiën een lijst bekendmaken waarin landen die hun munt manipuleren, worden bekritiseerd. Beijing wil niet dat Washington in dat rijtje ook China opneemt. Over Iran was er afgelopen dinsdag een ‘vijf-plus’-teleconferentie tussen de permanente leden van de Veiligheidsraad, met Duitsland eraan toegevoegd. Aan wat China daar zou hebben toegezegd geven topdiplomaten van beide landen uiteenlopende interpretaties.
Het is bekend dat spoed met sancties tegen Iran van groot belang is voor Obama’s herwonnen zelfvertrouwen. De ambassadeur van de VS bij de VN, mevrouw Rice, heeft op CNN beweerd dat China nu ernstig wil onderhandelen en dat dit een eerste stap is naar een akkoord van de Veiligheidsraad voor harde sancties. De woordvoerder van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken zei gisteren dat China op het standpunt blijft van een vredelievende regeling, diplomatie en positieve inspanningen. Ook werd de voornaamste onderhandelaar uit Teheran met de nodige en gebruikelijke belangstelling aanhoord in Beijing.
In de officiële krant Global Times staan dan weer opmerkelijke uitspraken van een commentator, Yin Gang van de Chinese Academie van Sociale Wetenschappen. Deze deskundige over het Midden-Oosten beweert dat Beijing zou kunnen overwegen om zijn standpunt bij te stellen vanwege de dubbelzinnige manier waarop Iran gereageerd heeft op een aanbod tot levering van laagverrijkt uranium uit het buitenland als brandstof voor de Iraanse kerncentrales. Volgens Yin Gang mag “China zijn eigen belangen niet boven de internationale veiligheid plaatsen” en wegen “non-proliferatie en regionale stabiliteit zwaarder dan zakenbelangen”.
Leiders en diplomaten op het hoogste niveau hebben een gevulde agenda, ook de komende maanden. De afgelopen week is er voor het eerst een gesprek geweest tussen een hoge delegatie van 18 personen met vertegenwoordigers van Republikeinen en Democraten en de Communistische Partij van China. De Amerikaanse delegatie werd onder andere geleid door Madeleine Albright. Aan de Chinese kant hield vicepresident Xi Jinping een toespraak. President Hu gaat in juni naar Canada voor de G20 en een bezoek aan de VS is in voorbereiding. In mei is er ook weer een ronde van de strategische en economische dialoog tussen China en de VS.
Bronnen: Xinhua, Global Times, Guardian
