Tijdens het bezoek van Xi Jinping aan Saoedi-Arabië, Egypte en Iran werd duidelijk dat China de drie landen voor tientallen miljarden leningen financieel wil steunen bij hun ontwikkeling en vooral hun industrialisering. In ruil daarvoor het Midden-Oosten ervoor zijn medewerking te verlenen aan het project ‘One Road One Belt’, de nieuwe Zijderoutes, waarin zeker Iran en Egypte strategische schakels zijn.
Vergadering van de Chinese en Arabische zijde
China en Saoedi-Arabië werden het ervoer eens om hun betrekkingen op te trekken tot een ‘alomvattend strategisch partnerschap‘. De leiders van beide landen zullen de synergie van hun ontwikkelingsplannen maximaliseren en zo samenwerken op lange termijn. Beiden waren verheugd over de gemaakte vooruitgang binnen de gesprekken in de ‘China-Gulf Cooperation Council Free Trade Area‘ en ze hoopten dat zo er vlug afspraken komen over een vrijhandelszone. Een reeks samenwerkingsakkoorden werd afgesloten op het vlak van energie, communicatie, milieu, ruimtevaart, wetenschap en technologie. In 2013 werd China voor het eerst de belangrijkste handelspartner van Saoedi-Arabië. De bilaterale handel bedroeg in 2014 $ 69 miljard. In hun verklaring over een alomvattend strategisch partnerschap verklaren beide landen zich tegen terrorisme en het associëren van terrorisme met een godsdienst. Beide landen spreken hun steun uit voor UNO-resoluties en voorstellen van de Gulf Cooperation Council over Jemen en Palestina.
Arabische Liga
Xi met de leiders van de Arabische Liga
De Chinese politiek werd nog duidelijker tijdens de toespraak van Xi Jinping in het hoofdkwartier van de Arabische Liga in Caïro. Enerzijds gaf Xi aan dat de Chinese regering 50 miljoen yuan hulp beloofde om het leven van de Palestijnen te verbeteren en 230 miljoen humanitaire hulp voor Syrië, Jordanië, Libanon, Libië en Jemen. Anderzijds wil Beijing bijdragen tot de industriële ontwikkeling in het Midden-Oosten: daartoe wil het een reeks leningen ter beschikking stellen waarbij een exclusieve lening van 15 miljard, 10 miljard voor zakenleningen en voor 10 miljard concessionele leningen. China bereidt ook samen met de Verenigde Arabische Emiraten en Qatar een gemeenschappelijk investeringsfonds van $ 20 miljard voor dat zich richt op de traditionele energiebronnen van de regio, infrastructuur en technologisch maakwerk. Xi beloofde ook 300 miljoen voor samenwerking in rechtshandhaving en politieopleiding.
Egypte
Met Egyptische president al-Sisi
In de bilaterale gesprekken onder meer met de Egyptische president Abdel-Fattah al-Sisi werd dit ook meer concreet. Xi nodigde uit tot samenwerking van de nieuwe zijderoutes en in ruil wil China participeren in Egyptische sleutelprojecten zoals de ontwikkeling van de corridor langs het Suezkanaal en de bouw van een nieuwe administratieve hoofdstad. Volgens een getekend plan zullen over vijf jaar beide zijden hun inspanningen verdubbelen voor de ontwikkeling van de ‘China-Egypt Suez Economic and Trade Cooperation Zone‘. Xi maakte de openingsceremonie mee van de tweede fase van het project waarbij hij beloofde dat 100 bedrijven zullen overkomen uit de sectoren textiel, staal, olim uitrusting, zonne-energie en motors waardoor 100.000 banen in het land zouden worden geschapen. China zal tussen 2016 en 2020 2000 Egyptische technici opleiden. Uiteindelijk werden overeenkomsten op het gebied van elektriciteit, ruimtevaart, infrastructuur, energie e.a. gesloten met een totale waarde van $ 15 miljard.
Iran
Met Iraanse president Rouhani
President Xi was de eerste internationale leider die Iran bezocht sinds de internationale sancties tegen het land werden opgeheven en de SCMP bestempelt hem als een ‘vroege vogel’ die de westerse concurrentie voor wil zijn. President Hassan Rouhani zei effectief dat het land zijn vrienden niet zou vergeten die het hielpen tijdens een moeilijke tijd. China is al 6 jaar op rij de top handelspartner van Iran, waarbij de bilaterale handelsbetrekkingen in 2014 een waarde van $ 52 miljard hadden.
Het is zonneklaar dat Iran in de toekomst een strategisch gelegen partner is tussen oost en west bij het project ‘One Road, One Belt’. Xi schreef voor een Iraans dagblad dat hij vooral de samenwerking wil verdiepen op het vlak van wegen, spoorwegen, scheepvaart en internet. De president herinnerde ook dat China $ 40 miljard ter beschikking stelt voor het Fonds voor Zijderoute waarlangs Iran gelegen is. Ook hier werden de onderlinge betrekkingen opgetild tot het niveau van een ‘alomvattend strategisch partnerschap‘. In totaal ondertekenden beide landen 17 samenwerkingsakkoorden ter waarde van $ 600 miljard. China verklaarde volledig te staan achter de Iraanse wens om een volwaardig lid te worden van de Shanghai Cooperation Organization. De Iraanse president zei nog dat de landen het eens werden om samen te werken op het vlak van “terrorisme en extremisme in Irak, Syrië, Afghanistan en Jemen”. De beide ministers van Buitenlandse Zaken zullen elkaar jaarlijks ontmoeten. Xi Jinping had ook een gesprek met de geestelijke leider ayatollah Khamenei.
De Chinese president kan tevreden terugblikken op zijn wervelwindreis door het Midden-Oosten. Vooral nu bekend is dat COSCO de haven van Piraeus helemaal onder controle krijgt, wordt het duidelijk dat de nieuwe zijderoutes langzaam concreet vorm krijgen. Volgens Al Jjazeera betekent de vreedzame opgang van China in de regio zelfs een uitdaging voor de VS-dominantie gedurende de laatste driekwart eeuw.
Bronnen: China Daily, Xinhua, SCMP, Reuters, Al Jazeera
Bekijk ook Dialogue uitzending op CNTV
