Reuters meldt in een exclusief bericht dat de EU een vervroegde top met China voorbereidt. Daar zou een gezamenlijke reactie uit kunnen voortkomen op de meer protectionistische en naar binnen gekeerde VS. De top zou in april/mei plaats vinden. Eerder was de top van China en de EU voor juli gepland.
De EU en China houden ieder jaar een gemeenschappelijke topbijeenkomst, meestal in juli. Het ziet er naar uit dat de partijen elkaar dit jaar eerder zullen ontmoeten: in april of mei. Vooral China dringt hier volgens Reuters op aan. China zou daarmee, aldus het persbureau, ‘aan de VS willen laten zien dat het vrienden heeft in Europa’. Anderzijds wil de EU de steun van China in internationale instellingen. Met de top zou de EU willen aantonen dat China voluit gaat voor geloof in en steun aan organisaties zoals Verenigde Naties en de Wereldhandelsorganisatie.
Het was overigens president Xi Jinping die in Davos pleitte voor meer vrijhandel en tegen protectionisme. Dat viel niet in dovemansoren bij de Europese commissaris voor Handel C. Malmström. Zij verklaarde dat ‘als het protectionisme toeneemt, de EU klaar staat om het samen met China te bestrijden’. De Chinese woordvoerder van Buitenlandse Zaken bevestigde te communiceren met de EU over de praktische regelingen van de top. Toch is de Europese Unie terughoudend in de betrekkingen met haar tweede handelspartner. De EU is bezorgd over de Chinese staaluitvoer en over de ‘militarisering van eilanden’ in de Zuid Chinese zee. Ook de heffingen op de Chinese zonnepanelen werden verlengd, maar ze doven uit in 2020.
Multipolair
Terwijl Trump de Britse beslissing om de EU te verlaten prees, heeft China herhaaldelijk verklaard een ‘sterk, stabiel en verenigd Europa’ te willen . China wil een multipolaire wereld en daarin speelt de EU een belangrijke rol wat de EU meer bevalt dan de VS-steun voor de Brexit. Ook verwelkomt de Unie dat China tegen Trump wil ingaan zoals met de klimaatpolitiek. De nieuwe Amerikaanse president verscheurde het TPP pact, wil een heronderhandeling van een vrijhandelsverdrag met Canada en Mexico en is van plan de industrie van de VS te beschermen tegen buitenlandse concurrentie door het opleggen van heffingen. Jin Canrong van de School of International Studies bij de Renmin University of China vat samen dat ‘Europa geen ommekeer wil van de globaliseringstrend’ en dat ‘als de Angelsaksische wereld zich terugtrekt uit de globalisering, gehoopt wordt dat China en Europa ermee doorgaan’.
Perspectief
De bilaterale top vorig jaar vond plaats te Beijing op de dag dat het Permanent Arbitragehof in Den Haag een voor China ongunstig oordeel velde over de aanspraken op de Zuid-Chinese zee. Een vroege top dit jaar zou het moeilijke 2016 opzij schuiven. 2016 was immers vooreerst het jaar dat de EU diplomatiek tussen kwam over de Zuid-Chinese Zee, wat China interpreteert als zich mengen in Chinese materies. Voorts heeft de EU niet echt China erkend als een markteconomie. Tenslotte duurt het dispuut over het Chinese staal voort.
Wel heeft de EU de nationale regeringen aangeraden mee te doen met de Asian Infrastructure Investment Bank (AIIB) die opgericht werd om de nieuwe zijderoutes te financieren. Ook wordt tussen beide partijen nog een investeringspact bediscussieerd. Dit zou een voorloper moeten zijn van een vrijhandelspact. Beijing heeft eveneens beloofd om mee in het Juncker-plan te investeren. Het land heeft daar weinig haast mee zolang de EU de marktstatus van zijn economie niet echt erkent. De EU wijst er van haar kant op dat China twee maal zo veel staal produceert als de gehele EU.
Vorige week schreef de Financial Times dat Duitsland, Italië en Frankrijk naar de Commissie een brief stuurden waarin die landen pleiten voor de mogelijkheid om bepaalde niet-EU investeringen (lees Chinese) te kunnen blokkeren ‘indien er een uitkoop is van expertise’. De brief vraagt ook markttoegang voor openbare offertes op basis van wederkerigheid. Kortom een top kan allicht bijdragen tot een opklaring van de hangende problemen. Tijdens het weekend verliep het contact van de ministers van Buitenlandse Zaken van China Wang Yi en van Frankrijk Ayrault op een Conferentie over Veiligheid te München alvast vrij hartelijk. Een bezoek van de Franse premier Cazeneuve aan China is in de maak.
Bron: Reuters, FT, Xinhua
