IJswijn is een oorspronkelijk Duits product. Door de opwarming van het klimaat is Duitsland inmiddels door Canada als grootste producent verdrongen. De interesse in ijswijn groeit wereldwijd en zoals gebruikelijk wekte dat snel de interesse van Chinese ondernemers. Ik heb in december ijswijn geproefd bij een producent in de provincie Yunnan.
Een fles halfdroge wijn van Lapu Valley; foto van de auteur
IJswijn
IJswijn werd eigenlijk bij toeval ontdekt. Wanneer je druiven voor het oogsten een paar nachten aan nachtvorst blootstelt, drogen de vruchten uit. Daardoor verhoogt het suikergehalte. Daarnaast geeft die uitgestelde oogst ook vrij spel aan natuurlijke schimmels die zich met de suikers voeden en deze omzetten in aromatische stoffen. Die combinatie van concentratie en schimmel geeft het sap en de wijn die ervan gemaakt wordt het typische aroma van ijswijn. IJswijn kan van verschillende witte druiven gemaakt worden, maar in Canada is de vidaldruif de favoriet.
Weixi
Een ondernemer uit Beijing, een wijnmaker uit Nieuw-Zeeland en de lokale overheid van Weixi County in de provincie Yunnan hebben in 2009 stokken van de vidaldruif uit Canada geïmporteerd en aangeplant in de prefectuur Weixi. Deze locatie werd na een lang vergelijkend onderzoek uitgekozen als de meest geschikte voor deze druif. Het gebied ligt in de subtropische zone, maar wel op 2.300 meter boven de zeespiegel, zodat warme zonnige dagen zich afwisselen met koude nachten, vele met temperaturen onder nul, ideaal voor de productie van ijswijn.
Druiven
Na aankomst in een lokaal gasthuis in Tacheng, een dorpje in de regio Weixi, vertrokken we naar de hoger op de berg gelegen wijnmakerij. Vanuit de auto zagen we aan beide zijden van de weg velden met druivenranken. De meeste boeren van dat dorp teelden druiven. De druiven hingen nog aan de stokken, ook al was het al eind december, maar maakten op het eerste gezicht geen aantrekkelijke indruk. Ze waren verschrompeld en dichterbij zagen we ook witte schimmeldraden. Toen kwamen we bij het bedrijf aan.
Lapu Valley
Het bleek een hypermoderne wijnmakerij te zijn. Van buitenaf leek het niet al te groot, maar op weg naar het kantoor zagen we de hal met rijzige glimmende roestvrijstalen fermentoren en opslagvaten; volgens de manager ingevoerd uit Italië. Het bedrijf is tegen een helling gebouwd, zodat het een stuk dieper is dan het van buitenaf lijkt. Het bedrijf heet Lapu Valley Winery, vernoemd naar de Tibetaanse naam van de rivier die door het dal stroomt. Uiteraard heeft men ook gemerkt dat veel wijnen in landen als Chili of Australië XX Valley genoemd worden. Boeren in de omgeving die op de druiventeelt overgeschakeld zijn leveren hun productie aan Lapu Valley, die er op moderne wijze wijn van maakt.
De productiehal van Lapu Valley; foto van de auteur
Proeverij
In een speciale proeverijhal kregen we drie wijnen gepresenteerd, zoals gebruikelijk in volgorde van intensiteit: droog, halfdroog en zoet. De droge wijn is niet het grootste product, maar wel het bijzonderst. Van de vidaldruif worden gewoonlijk zoete wijnen gemaakt. Voor zover bekend is Lapu Valley het enige wijnhuis dat er ook droge wijn van produceert. De droge wijn is opvallend licht van smaak, maar behoudt toch de aroma’s van de zoetere vidalwijnen. De halfdroge wijn is minder bijzonder, maar wordt volgens de manager wel het meest door Chinese gasten gewaardeerd. Deze past dan ook goed bij een Chinese maaltijd die typisch uit meerdere gerechten bestaat, die je tegelijkertijd eet. Persoonlijk zou ik als Europeaan toch de voorkeur geven aan de droge versie. De ijswijn is een ware openbaring. Wat mij betreft kan deze zich met de topmerken meten.
Klein volume
Voorlopig zullen we de wijnen van Lapu Valley niet in onze regio te koop vinden. De productie is nog te klein om aan internationale promotie te denken. Ze hebben in China al wel een bronzen medaille gewonnen. Een aantal westerse restaurants in grote steden als Shanghai heeft wijn van Lapu Valley afgenomen en er is ook een koper in Hong Kong. Om meer inkomen te genereren stelt het bedrijf de afvul- en verpakkingscapaciteit ook voor andere bedrijven beschikbaar. Tijdens ons bezoek zagen we dat een aantal werknemers bezig waren met het afvullen van een in grote vaten geleverde rode wijn voor een handelshuis elders in de regio. In de avond zagen we in het restaurant van ons gasthuis een aantal flessen van Lapu Valley staan.
Chinees-socialistisch
Lapu Valley is, ondanks de investering uit Nieuw Zeeland, weer een mooi voorbeeld van een typisch Chinees-socialistische onderneming. De lokale overheid steunt het project, omdat deze industrie de diversiteit van de lokale economie kan verhogen. De volgende dag spraken we de zoon van een lokale boer die mede-investeerder in ons gasthuis was. Hij was ook indirect bij Lapu Valley betrokken. van Cultuurtheoretisch gesproken is de Chinese cultuur sterk diffuus, wat betekent dat ondernemingen, zoals ons gasthuis en de wijnmakerij, in de sociale netwerken van meerdere individuen geïntegreerd zijn. Dit gaat gepaard met een sterke communautaire cultuur, die het belang van de groep boven dat van individuele groepsleden laat prevaleren. Op die manier zijn deze ondernemingen economisch bekeken bedrijven die winst moeten maken, zoals bij ons, maar tegelijkertijd zijn ze ook breed en diep geworteld in de lokale maatschappij. Dat betekent niet dat Lapu Valley nooit failliet kan gaan, maar het voortbestaan is wel beter ondersteund.
Bron: eigen onderzoek van de auteur
Andere artikelen over Chinees socialistisch ondernemerschap:
- Mengniu – de dwarsligger van de Chinese zuivelindustrie
- Dr. Cheese – ondernemen Chinese stijl
- Nanjiecun: een voorbeeld van socialistisch ondernemerschap
Meer over wijnmakerij in China: