China ziet niet werkeloos toe op vervolging van zijn burgers en van Huawei UPD

Canada houdt mevrouw Meng Wanzhou, een directeur van Huawei, nog steeds vast. Dat gebeurt op verzoek van de VS. Voor China is dit een ernstige provocatie.

Sabrina Meng Wanzhou, de topvrouw van Huawei, is op borgtocht vrij. In ruil voor een som ter waarde van 6,6 miljoen euro mag zij naar huis.

Borgtocht

Mengs advocaten hebben de rechter ervan overtuigd dat zij niet van plan is om te vluchten, terwijl over haar uitwijzing wordt beraadslaagd. Meng Wanzhou heeft haar paspoorten moeten inleveren, draagt nu een enkelband om, staat onder toezicht en heeft zich regelmatig te melden. (UPD)

Pleidooi van de verdediging

De Verenigde Staten willen haar vervolgen omdat zij in 2013 tegenover een bank zou ontkend hebben dat ze eigenaar was van Skycom. Dat is een firma uit Hongkong die ervan beschuldigd wordt producten te hebben verkocht aan Iran die op een lijst stonden met verboden waren volgens Amerikaanse sancties voordat er een Iran-deal was. Skycom ontkent overigens dat het die heeft overtreden. De advocaten benadrukken echter vooral dat Meng Wanzhou enkel iets met Skycom te maken had in 2008, 2009 en daarna niet meer.

Campagne tegen Huawei

Het is duidelijk dat de Verenigde Staten met deze zaak Huawei zware schade willen berokkenen. Deze ‘juridische’ tactiek komt bovenop de pogingen om bondgenoten te verzamelen voor een boycot tegen Huawei. De VS willen dat om de Chinese ontwikkeling en toepassing van de nieuwste technologie op telecomgebied te fnuiken. Het voornaamste daarvan is 5G, het vijfde generatie mobiele netwerk. Washington is er tot nog toe in geslaagd een aantal landen aan zijn kant te krijgen om de 5G technologie van Huawei te weren. Dit terwijl die volgens experts de meest geavanceerde en veelbelovende van de wereld is. De veiligheidsdiensten van een aantal Angelsaksische landen met de VS voorop oefenen hiervoor druk uit op overheidsdiensten. Dat doen ze met de insinuatie dat Huawei spioneert voor de Chinese regering of die intentie heeft, hoewel daar geen bewijs voor is.

Bang voor Huawei?

Deze coalitie van de bereidwillige landen om de vooruitgang van Huawei, dus van China, tegen te houden bestaat uit: Australië, Nieuw Zeeland, Japan. Groot Brittannië en Canada zelf beraden zich nog. Andere belangrijke westerse landen hebben tot nog toe afstand gehouden van dit specifieke front dat Washington tegen China wil organiseren. Wel stellen hier en daar (in Nederland en België bijvoorbeeld) journalisten al voorzichtig de vraag ‘moeten wij bang zijn voor Huawei’?

Of voor Washington?

‘Moeten wij bang zijn voor de Amerikaanse regering?’ is een vraag die waarschijnlijk met meer reden kan worden gesteld. De Verenigde Staten hebben sinds de jaren 90 al diverse wetten uitgevaardigd die buiten hun eigen grondgebied gelden, vooral tegen Iran, Cuba en Noord-Korea. Iedereen ter wereld, van welke nationaliteit ook, die ergens in een land de Amerikaanse sancties overtreedt is strafbaar volgens de Amerikaanse wet. Wie op Amerikaanse bodem komt wordt opgepakt en veroordeeld. Europa heeft er luid tegen geprotesteerd en er zich dan in de praktijk bij neergelegd.

Pion Canada

Nieuw in het geval van Huawei is dat de VS een derde land, Canada, inschakelen om de verdachte aan te houden. Dat betekent dat niemand nog ergens ter wereld veilig is. Proberen tegenover de bank de overtreding van sancties te verbergen is volgens die logica zelf ook een overtreding, gekwalificeerd als fraude. Europa heeft voorafgaand aan de Iran-deal een aantal VN sancties tegen Iran goedgekeurd en omgezet in eigen regelgeving. De Verenigde Staten zullen proberen te bewijzen dat Huawei VN-sancties heeft overtreden om hun Amerikaanse klacht een meer geloofwaardige rechtsgrond te geven.

China loyaal aan de VN

China wijst er echter met klem op dat het als permanent lid van de VN-Veiligheidsraad steeds alle resoluties van die raad volledig uitvoert. China is wel fel gekant tegen het eenzijdig uitroepen van sancties door een enkel land. Het ministerie van Buitenlandse Zaken benadrukt dat Chinese bedrijven eraan gehouden worden de wetten en regelingen van de landen waar ze actief zijn steeds strikt na te leven. Dat geldt uiteraard ook voor een reusachtig en gereputeerd bedrijf als Huawei. Het is volledig in het eigen belang van dat soort bedrijven om de wetten van een gastland te respecteren. Omgekeerd vraagt China dat ook van buitenlandse bedrijven die op zijn eigen grondgebied opereren.

Protest

De Chinese regering heeft dan ook een officieel protest gericht aan de Canadese regering. Beijing heeft meteen gezorgd voor consulaire bijstand aan Meng als Chinese burger. Het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de ambassadeurs van de Verenigde Staten en van Canada ontboden om een ernstige klacht over hen te maken. Er is onder het Chinese publiek grote woede over de arrestatie. Dat komt in de sociale media tot uiting en er zijn berichten dat sommige consumenten geen Amerikaanse producten meer willen kopen. Chinese bedrijven hebben zich solidair verklaard met Huawei. Jeffey Sachs legt in de Asia Times uit waarom dit zo’n enorme tegen China gerichte provocatie is

Consequenties?

Persconferentie op BuZa

China verwijt Canada dat het zich slaafs opstelt tegenover de regering Trump. De kwestie Meng Wanzhou kan een weerslag hebben op de bereidheid van China om snel concessies te doen in de adempauze bij de handelsoorlog met de VS. En Canada saboteert zelf zijn pogingen om meer evenwicht te brengen in de betrekkingen met China en de nodige afstand te nemen van de VS. Dat was des te meer nodig na de afsluiting van het United States-Mexico-Canada Agreement (USMCA) met zijn expliciete anti-Chinese clausule.

SCMP, People’s Daily, Asia Times, Global Times, fmprc.gov.cn (website min. BuZa van China)