China’s grote internetschoonmaak – deel 5: contentregulering

Dit artikel verscheen op 20 februari op de website China Talk. Het is het vijfde en laatste van een reeks die ChinaSquare in overleg met de auteur overneemt.

Ed Sander* staat in de reeks ‘China’s grote internetschoonmaak’ stil bij nieuwe regels rondom CONTENTREGULERING. 

De aanleiding voor de reeks was een aantal ontwikkelingen rond de beursgang van de aan Alibaba gelieerde Ant Group van Jack Ma. Die passen in een serie van aanscherpingen van wetten en regels voor de tot voor kort wildwestachtige Chinese internetsector. In een serie artikelen neem Ed Sander van China Talk deze maatregelen onder de loep. In het eerste deel keek hij naar de nieuwe antimonopoliewetgeving, in het tweede deel naar de nieuwe regels voor de fintechmarkt, in het derde naar dataprivacy. In het vierde kredietbeoordeling. Dit is de laatste aflevering: CONTENTREGULERING

China’s grote internetschoonmaak – deel 5: contentregulering

Anders dan veel van de regels die we in de voorgaande artikelen hebben beschreven is het controleren en beheren van content op het Chinese internet niets nieuws. Al zolang ik over China schrijf heb ik het over verdere aanscherping van censuur en contentregulering. Zo passeerden censuur op WeChat, aanscherping van de regels onder Xi en beperkingen voor livestreams de revue op onze site. Ook deden we in 2013 verslag van de nieuwe regels die het verspreiden van geruchten konden bestraffen met drie jaar cel.

Het Chinese internet is er onder Xi niet vrijer op geworden en naast deze nieuwe regels zijn er frequent ‘opschoonacties’ waarmee weer eens flink de bezem door het internet wordt gehaald. Om de zoveel tijd is er online – net zoals dat met prostituees offline gebeurt – een zogenaamde ‘sǎo huáng’ (扫黄) campagne, letterlijk vertaald ‘geel vegen’ en betekent zoveel als anti-pornografie. En de definitie van pornografie is daarbij vrij ruim (zoals ik studenten wel eens laat zien in de Big China Porn Quiz). De laatste maanden hebben we naast deze terugkerende campagnes ook nieuwe regels zien opkomen waar ik graag bij stilsta in deze reeks over het opschonen van excessen in de online omgeving.

Verschillende soorten toezichthouders zijn inmiddels voorbijgekomen in deze reeks artikelen. Natuurlijk mag de beruchte Cyberspace Administration of China (CAC), de waakhond voor o.a. internetcontent, niet ontbreken. CAC is de afgelopen maanden erg actief geweest. Zo haalde het in het derde kwartaal van 2020 9.000 ‘illegale websites’ offline en werden belangrijke platforms als Weibo, Douban, Sohu en Netease Music beboet voor ‘het niet vervullen van hun plichten in het beheer van informatie die door gebruikers gedeeld wordt’.

Livestreams en apps

Vorig jaar schreef ik in een analyse van livestreaming commerce in China al dat de branche zodanig gegroeid is tijdens de coronacrisis in China, dat de overheid het tijd vond om de branche eens aan banden te gaan leggen. Streaming sites hadden in de zomer van 2020 inmiddels 562 miljoen gebruikers (bijna 60% van de internetgebruikers). De helft van hen kijkt online shopping streams.

Livestreaming betrof in China oorspronkelijk vooral hostesses die zingen, dansen en babbelen en daarmee virtuele cadeautjes krijgen van hun kijkers, zoals te zien is in de documentaire People’s Republic of Desire. De content die deze hostesses uitzenden wordt al langere tijd gecensureerd (zoals ik beschreef in 2017) en daar komen nog geregeld nieuwe regels bij. In augustus werd het livestreamen van shows waarin excessief gegeten wordt (een oorspronkelijk Koreaanse trend genaamd mukbang) verbannen, nadat Xi Jinping zich had uitgesproken tegen voedselverspilling. Maar voor de overheid was het nu tijd om ook in te grijpen tegen wanpraktijken bij livestreamers die producten verkopen in hun streams en het wijdverspreide gesjoemel met statistieken in de wereld van ‘liveshopping’.

In november 2020 bracht de markttoezichthouder, SAMR, nieuwe regels uit voor verkoop van producten via livestreaming. Deze regels leggen de wettelijke verantwoordelijkheden van platforms, producteigenaren en de livestreamers vast. Zo moeten de platforms ervoor zorgen dat de informatie die producteigenaren en livestreamers verstrekken op waarheid gebaseerd is.

Giften, verkoop en porno

In november 2020 kwam ook de CAC met een wetsvoorstel die livestreamingplatforms verbiedt om ‘volgers, views, likes, transacties en andere trafficstatistieken te fabriceren of te wijzigen’. Livestreamingplatforms zouden de streams ook in real-time moeten monitoren en de tijd dat video’s bewaard blijven moeten verlengen. Op 23 november voegde de National Radio and Television Administration hier nog aan toe dat livestreamers en de fans van wie zij giften ontvangen met hun echte namen geregistreerd dienen te zijn op de platforms. Die identiteit dient geverifieerd te worden met gezichtsherkenning (AI) en handmatige controle (meestal wordt dit in China gedaan door een foto te uploaden met daarop je gezicht en identiteitskaart). Hosts in livestreams moeten zich overigens al sinds 2016 met een identiteitskaart of zakelijke vergunning registreren.

Platforms moeten er ook voor zorgen dat er een maximum is aan het aantal giften dat elke gebruiker kan geven en garanderen, dat minderjarigen geen giften kunnen doen. Sommige kinderen spenderen volgens een persbericht van het gerechtshof in Beijing meer dan 7.000 RMB (bijna €900) per maand aan virtuele cadeautjes voor de livestreamers die ze volgen. Er is zelfs een geval bekend waarin een minderjarige 1,6 miljoen RMB (ruim twee ton in euro’s) overmaakte naar een e-wallet van een streamingplatform . Livestreamers die kijkers aanzetten tot excessieve giften of minderjarigen aanzetten tot het doen van giften kunnen op een zwarte lijst belanden.

Verkoopcampagnes via livestreams dienen minstens twee weken van tevoren aangemeld te worden en streams die nationale doelstellingen als armoedebestrijding nastreven worden aangemoedigd. Als buitenlanders of beroemdheden livestreamen, dienen de platforms de autoriteiten te waarschuwen. Zij dienen zich namelijk specifiek geregistreerd te hebben om te mogen streamen (er zijn gevallen bekend waarbij een livestream, waarin opeens een buitenlander verscheen, abrupt beëindigd werd door de platforms).

Voor elke 50 livestreams moet een platform een moderator in dienst hebben en platforms worden aangemoedigd deze medewerkers te trainen en te registreren bij de overheid. Net als andere internetdiensten worden platforms ook aangespoord om ‘positieve energie’ te verspreiden. Ook het inzetten van bots om nepbezoek te genereren wordt sinds enige tijd strenger aangepakt. Zo kreeg in oktober een man die voor verkopers op platforms als Taobao nepviews, -likes en -commentaar verzorgde van de autoriteiten een boete van een half miljoen RMB (bijna €65.000).

In december 2020 gaf CAC Chinese app stores de opdracht om 105 apps te verwijderen wegens het verspreiden van ‘obscene, pornografische, gewelddadige en andere illegale content’, voor onder meer gokken en prostitutie. Daarnaast werden 8 app stores offline gehaald voor het distribueren van illegale apps. Opvallend genoeg bevond app van Tripadvisor zich onder de 105 apps. Dat is voor sommigen misschien verrassend, maar iedereen die enige tijd heeft doorgebracht op Chineestalige sociale media, weet dat prostituees en andere beoefenaars van verboden beroepen bijzonder creatieve manieren hebben om zichzelf daar te promoten. Toen WeChat jaren geleden de ‘people nearby’-functie introduceerde, waarmee je andere gebruikers in je directe omgeving kon ontmoeten, kampte het enige tijd met dergelijk misbruik. Tripadvisor was niet enorm populair in China (het had in december volgens App Annie de 150e plek in de lijst van travel apps in de Apple App Store), maar aanbieders van illegale diensten en hun klanten hadden ongetwijfeld de mogelijkheden van de recensies in Tripadvisor ontdekt.

Begin januari kreeg Bytedance, het bedrijf achter TikTok en het Chinese zusje Douyin, een boete van ‘tienduizenden yuans’ van het National Office Against Pornographic and Illegal Publications voor het verspreiden van ‘obscene, pornografische en vulgaire informatie’. Influencers op Douyin zouden seksueel provocerend gedrag vertonen, roken tijdens livestreams, vulgaire taal bezigen en mensen via WeChat-accounts en QR-codes naar andere platforms leiden voor illegale activiteiten. Toezichthouders zouden in 2020 meer dan 900 klachten over pornografie en vulgaire content over Douyin ontvangen hebben. Kort daarvoor was videoplatform Bilibili op de vingers getikt voor dezelfde overtreding.

Het is niet de eerste keer dat een app van Bytedance wordt bestraft voor deze zaken. In april 2018 werd de populaire ‘grappen-app’ Neihan Duanzi permanent offline gehaald vanwege ‘vulgaire content’.

Update voor oude wet

In deze serie hebben we diverse nieuwe wetten aan bod laten komen. Veelal zijn het uitbreidingen van bestaande wetten of nieuwe regels om wetgeving toepasbaar te maken op het hedendaagse internet. Zo ook bij de CAC. Op 7 januari werd bekendgemaakt dat de CAC nieuws, instant messaging, zoekmachines, online betalingen, shopping, software downloads en livestreamingplatforms ook zal opnemen in de twee decennia oude definitie van ‘internet informatiediensten’ (in de Regulation on Internet Information Service). De nieuwe regels moeten ‘zorgen voor een gezonde en ordelijke ontwikkeling van informatiediensten op internet’ en ’de nationale veiligheid en het algemeen belang handhaven’.

Deze aanpassing maakt het mogelijk bepaalde bestaande regels ook toe te passen bij dergelijke platforms. Tot die regels behoren o.a. een verbod op het publiceren van ‘geruchten’ en pornografie en de noodzaak om te beschikken over een vergunning voor de publicatie van nieuws en educatief materiaal. Het was de eerste grote update van de 20 jaar oude regels, heeft het dubbele aantal artikelen en de lengte van het volledige document werd verdrievoudigd.

Onder de nieuwe artikelen bevinden zich ook clausules betreffende online fraude als identiteitsdiefstal en fake news. Niet alleen het (meewerken aan) publiceren van valse informatie is verboden, ook het tegen betaling verwijderen, vervangen of blokkeren van online informatie wordt nadrukkelijk genoemd, evenals verkoop van accounts. Ook het in China grote probleem van het kunstmatig fabriceren van clicks en transacties wordt genoemd. Naast informatie die de nationale veiligheid schaadt, staatsgeheimen lekt en de staatsmacht ondermijnt, wordt ook informatie die de orde op financiële markten verstoort en valse informatie over rampen, epidemieën, noodgevallen en voedselonveiligheid en medicijnen expliciet verboden.

De regels geven de overheid het recht om ‘illegale en criminele online activiteiten die de veiligheid en orde op China’s cyberspace in gevaar brengen of inbreuk maken op de wettelijke rechten en belangen van Chinese burgers, te monitoren, te voorkomen en te verwijderen’. Toezichthouders mogen ‘technische en andere noodzakelijke maatregelen’ nemen om informatie van over de grens die in strijd is met binnenlandse wetten te blokkeren. In principe gebeurde dit natuurlijk al met de ‘Great Firewall of China’. Straffen voor overtredingen lopen uiteen van sluiting van websites tot het aansprakelijk stellen van de medewerkers van dergelijke sites voor bedragen tot 100.000 RMB.

Short video platforms

Contentbeheer resulteert zo in aanzienlijke kosten voor internetbedrijven die eindverantwoordelijk zijn voor wat er op hun platforms gebeurt. Bytedance zou meer dan 20.000 mensen in dienst hebben die in de gaten houden wat op de platforms van het bedrijf verschijnt. Ze hebben daar de handen vol aan; in november verwijderde Bytedance bijna 700.000 accounts voor het promoten van producten van slechte kwaliteit en 8.700 accounts voor erotische, vulgaire of frauduleuze content tijdens livestreams. En het lijkt erop, dat die teams verder uitgebreid moeten worden…

Op 9 januari publiceerde de China Netcasting Services Association (CNSA) twee documenten met regels voor content op short video platforms: Regulatory Criteria for Internet Short Video Platform en Censoring Criteria for Internet Short Video Content. Naast de bekende taboes als terrorisme, geweld, gokken en pornografie werden nieuwe categorieën aangewezen die verboden zijn. Geen grappen of kritiek op ‘socialisme met Chinese kenmerken’ of op leiders van andere landen. Ook verschillende soorten bijgeloof (shamanistische rituelen, voodoo, magie, etc.) zijn uit den boze, evenals kleding met afbeeldingen van leiders van de Partij, overdreven uitingen betreffende de PLA (People’s Liberation Army), ongebruikelijke ideeën over huwelijk en relaties en diverse andere vage en abstracte zaken.

De regels vereisen ook, dat censuur plaats dient te vinden voorafgaand aan publicatie (dus niet als de content al online staat). Daarbij dienen ook de titel, beschrijving, het commentaar en bullet comments gemonitord te worden. Deze laatste zijn spontane reacties die kijkers tijdens het bekijken van een video kunnen geven en van rechts naar links over het scherm vliegen. Alles bij elkaar een behoorlijke kluif en de platforms die door deze regels geraakt worden zijn al druk bezig extra personeel te werven voor het monitoren van alle content. Volgens de regels moet er voor elke 1.000 nieuwe video’s die geüpload worden namelijk één contentbeheerder aanwezig zijn. Voor grote platforms kan dat zo maar eens 10.000 beheerders betekenen.

Self-media en public accounts

Op 19 januari liet de National Press and Publication Administration weten dat ze journalisten wil verbieden content in onafhankelijke kanalen op sociale media te publiceren. Dergelijke ‘self-media’ worden de laatste tijd door de overheid steeds sterker in de gaten gehouden in haar strijd tegen ‘onofficieel nieuws’.

Op 22 januari 2021 kwam de CAC met nieuwe regels voor het beheer van ‘public accounts’ (ook wel bekend als ‘official accounts’). Via dergelijke accounts kunnen bloggers, nieuwsmedia en bedrijven via posts op platforms als Weibo en WeChat communiceren met hun volgers. Het is vergelijkbaar met de rol die wij kennen van nieuwsbrieven en bedrijvenpagina’s op Facebook. WeChat heeft zo’n 20 miljoen public accounts die door 360 miljoen mensen gelezen worden. Eerdere regels uit 2017 hielden dergelijke public accounts, ook wel ‘We Media’ genoemd, al verantwoordelijk voor de informatie die erop werd gedeeld.

Public accounts die nieuws publiceren dienen volgens de nieuwe regels een Internet Nieuws Information Permit en andere media-accreditatie aan te vragen. WeChat, Baidu en Sohu waarschuwden hun gebruikers al snel geen nieuws of commentaar over politieke, economische, militaire en buitenlandse zaken te publiceren zonder deze vergunning. Die vergunning is moeilijk te bemachtigen als je geen officieel nieuwsmedium bent en de verwachting is dat dit voor veel publieke accounts de doodsteek zal zijn.

De nieuwe regels, die op 22 februari zijn ingegaan, houden zowel de public accounts als de social media platforms verantwoordelijk voor hetgeen er gepubliceerd wordt. Voor de social media platforms zal dit, net als bij de short video platforms, opnieuw leiden tot extra noodzakelijke investeringen voor het monitoren van content. Zaken waarop ze zullen moeten monitoren zijn: gefabriceerde informatie, oproepen tot extreme emoties, plagiaat, online pesten, afpersing en het kunstmatig verhogen van click-rates. Op zich niet verkeerd, dat deze zaken worden aangepakt, maar zoals altijd is de definitie van deze zaken vaag en ligt de beslissing of iets een overtreding is bij de overheid.

Nawoord

In deze vijf artikelen hebben we gezien hoe in de afgelopen maanden op diverse vlakken nieuwe wetten en regels zijn geïntroduceerd. Deze regels voor het beperken van monopolies, het reguleren van de fintechindustrie, bescherming van persoonsgegevens, verplicht delen van data voor kredietbeoordeling en nog strengere regulering van nieuwe vormen van content zullen allemaal een stempel drukken op China’s grote internetbedrijven als Alibaba, Tencent en Bytedance. Na 20 jaar zorgeloze groei en veel vrijheden voor de internetsector trekt de CPC de teugels aan. De nieuwe regels zijn deels ‘achterstallig onderhoud’ waarmee de sector binnen het domein van bestaande wetgeving getrokken wordt en deels nieuwe regulering voor moderne business models.

Er staat ons in 2021 nog een hoop te wachten op dit gebied en de eerste rechtszaken hebben zich al aangediend. We sluiten met dit artikel de reeks voorlopig af, maar blijven de ontwikkelingen nauwgezet volgen.

* Ed Sander is mede-oprichter van ChinaTalk, een organisatie gespecialiseerd in kennisoverdracht over China en met name over e-commerce, cultuurverschillen en digitale innovatie in China. Hij verzorgt over die thema’s lezingen, gastcolleges en trainingen.
Op dit ogenblik zit in het cursusaanbod van Ed Sander de (betaalde) e-learning cursus e-commerce in China https://www.chinatalk.nl/onze-diensten/lezingen-e-learning/e-learning/
Zie ook dit interview https://www.customertalk.nl/artikelen/interview/innovaties-in-china-als-zinnige-lessen-voor-online