De Chinese premier Li Keqiang maakt de bureaucratie belachelijk en neemt het op voor ‘de’ burgers. Zoals de laatste tijd vaker gebeurt trekt de eerste minister daarmee de aandacht.
Gisteren zat Li een vergadering voor van het kabinet. Het verslag van de bespreking, op de website van de regering, bevat drie anekdotes die de premier aanhaalde als voorbeeld van hoe Chinese ambtenaren de burgers het leven zuur kunnen maken. Niet toevallig, want op de agenda stonden de vereenvoudiging van de administratie, de delegatie van macht en de vermindering van het benodigde aantal vergunningen en goedkeuringen voor (zaken)activiteiten.
De verhalen gingen over een man die moest bewijzen dat zijn moeder zijn moeder was en een andere die acht stempels en een tussenkomst van hogerhand nodig had om naar een viering in de hoofdstad te mogen gaan. Het derde voorbeeld was de klacht van een Taiwanese zakenman dat de overheid hem en zijn collega’s niet helpt om zich te beschermen tegen ondernemers van het vasteland die meteen alle nieuwe producten illegaal kopiëren.
Gewone burgers en een ondernemer
De burger die het ‘moederbewijs’ moest leveren, wilde op vakantie naar het buitenland en vulde op een reisformulier de naam van zijn moeder in als contact in geval van nood. Een ambtenaar vroeg hem aan te tonen dat hij inderdaad ‘de zoon van die mevrouw’ was. Een werknemer uit Hainan, de meest zuidelijke provincie, wilde de ceremonie voor modelarbeiders in Beijing bijwonen en moest hiervoor acht stempels bij verschillende instanties halen. Dat bleef maar aanslepen, de man in kwestie was er wanhopig van geworden. Het kwam pas in orde nadat een hogere functionaris van de provincie was tussengekomen. Die twee anekdotes had Li Keqiang in de pers gelezen, de derde ging over wat een Taiwanees hem zelf had verteld. Op een bijeenkomst had die bedrijfsleider geklaagd over het feit dat ondernemingen van het vasteland meteen elk nieuw ontworpen product namaken, zonder rekening te houden met het recht op intellectueel eigendom. Hun overheid en het gerecht hielden hen daarbij volgens de Taiwanees altijd de hand boven het hoofd.
Tekortschietende ambtenaren
Li zou hebben gezegd: ‘Ik vraag me af of die overheidsdiensten wel geven om het publiek, of dat ze eerder met opzet de mensen dwarszitten’ en ‘waarom is het zo moeilijk om een vergunning te krijgen?’ Na twee jaar waarin de regering probeert om de procedures te vereenvoudigen en de bevoegdheden naar lagere niveaus over te hevelen, blijft er volgens de premier een grote kloof gapen tussen de eigenlijke resultaten en de verwachtingen van de mensen. Hij vindt dat ambtenaren zich moeten toeleggen op zaken die echt om aandacht vragen en moeten ophouden zich te bemoeien met onbenulligheden.
De afgelopen weken heeft Li vaker lucht gegeven aan zijn ongenoegen over de laksheid en de onwil van de ambtenarij. Hij hekelde de tijdrovende en overbodige procedures bij het uitvoeren van centrale richtlijnen voor het bestuur. Verder drong hij er bij ministers en andere functionarissen op aan beter te communiceren om te voorkomen dat aangekondigde maatregelen verkeerd worden begrepen, en om sneller voor een rechtzetting te zorgen als dat toch gebeurt. Zo had het ministerie van Grond en Grondstoffen pas uitgelegd dat een nieuwe regeling niet betekende dat mensen snel hun huis konden kwijtraken, nadat hierover al volop was gespeculeerd onder de bevolking. De premier heeft ook staatsbanken en financiële toezichthouders bekritiseerd omdat ze niet genoeg inzet tonen bij het stimuleren van de economische groei door investeringen voor kleine en middelgrote bedrijven.
Xinhua, South China Morning Post, Reuters, People’s Daily
