China beantwoordt het provocatieve bezoek van Pelosi aan Taiwan met tegenmaatregelen. De separatistische regering van Taiwan krijgt als eerste de rekening gepresenteerd. Naast strafmaatregelen komen er maatregelen ‘om de hereniging te versnellen’. De militaire aanwezigheid van de Volksrepubliek vlak bij en boven Taiwan wordt versterkt,
In een eerste reactie op het bezoek van Pelosi aan Taiwan besteedde het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken veel aandacht aan de redenen waarom Beijing dit bezoek zo provocerend vindt. Taiwan wordt door alle internationale instellingen, waaronder de VN, en door bijna alle landen, waaronder de VS, wettelijk erkend als een Chinese provincie. In detail wordt uitgelegd hoe het bezoek een flagrante schending is van de formele consensus tussen China en de VS, vastgelegd in drie gemeenschappelijke communiqués waarop de wederzijdse betrekkingen gebaseerd zijn. In die communiqués hebben de VS zich onder meer geëngageerd om geen officiële contacten met Taiwan te hebben. Het steunen van de separatistische regering van Taiwan is bovendien een flagrante inmenging in de binnenlandse aangelegenheden van China, vermits de VS Taiwan formeel erkennen als deel van China. Het ministerie stelt dat het bezoek door deze woordbreuk de relatie tussen de VS en China fundamenteel veranderd heeft, en ook de status quo tussen de Volksrepubliek en Taiwan, vermits de VS Taiwan als wapen tegen China willen gebruiken.
Dat is een duidelijke Chinese stelling. De regering Biden zegt intussen dat er aan het Amerikaanse standpunt over Taiwan niets veranderd is. Dat is eigen aan de Amerikaanse politiek van ‘strategische dubbelzinnigheid’ waarbij men over Taiwan koud en warm tegelijk blaast terwijl men in de feiten het separatisme meer en meer steunt. China kan niet anders doen dan krachtdadig reageren, Buitenlandse Zaken zegt in deze eerste reactie echter nog niet concreet hoe. Het laat nog een kleine opening tot dialoog door te eisen dat de VS hun houding corrigeren en ‘stoppen met de Taiwan-kaart tegen China te gebruiken’.
Over de achtergronden van het bezoek heeft chinasquare.be eerder een artikel gepubliceerd.
Militaire en economische maatregelen tegen Taiwan
Intussen zijn de eerste tegenmaatregelen bekend. Er komen militaire oefeningen nabij Taiwan, grootschalige acties van de zee- en luchtmacht, straffen tegen organisaties die harde voorstanders van de onafhankelijkheid van Taiwan ondersteunen, stopzetten van de uitvoer van bouwzand naar Taiwan en van de invoer van een aantal landbouwproducten uit Taiwan. In een verdere reactie verklaarde het ministerie dat de tegenmaatregelen ‘krachtig, effectief en vastberaden’ zullen zijn; zowel de VS als de voorstanders van onafhankelijkheid voor Taiwan zullen ze toenemend en blijvend voelen.
Buitenlandminister Wang Yi verklaarde dat de al uitgevaardigde sancties nog maar een begin zijn. Men kijkt ook hoe men de Taiwanese industrie en de hoogtechnologische productie kan treffen.
De regeringskrant China Daily laat mediacommentator Chen Bing zeggen dat China ongetwijfeld ‘de inspanningen voor de hereniging zal verhogen en op inmenging van buitenaf sterker zal reageren’.
Blokkade?
De partijkrant People’s Daily geeft meer details over de tegenmaatregelen.
Terwijl Pelosi op weg was naar Taiwan hebben Chinese gevechtsvliegtuigen de straat van Taiwan overgestoken en kondigde het Eastern Theatre Command van het Volksbevrijdingsleger gezamenlijke oefeningen van zeemacht en luchtmacht aan ten noorden, zuidwesten en zuidoosten van Taiwan, voor het eerst schietoefeningen op de lange afstand door de artillerie in de straat van Taiwan zelf, en het afschieten van conventionele raketten naar de zee ten oosten van Taiwan. Rond het eiland zal het Volksbevrijdingsleger in zes grote gemarkeerde militaire zones van woensdag tot zondag grootschalige oefeningen houden waar met scherp zal geschoten worden. Vijf van die zones liggen gedeeltelijk aan de Taiwanese kant van de mediaanlijn tussen Taiwan en het vasteland. De zones liggen ook nabij de belangrijkste havens van Taiwan, waarvan de werking zal stilvallen of minstens verstoord worden. Stealth vliegtuigen en hypersonische raketten zullen worden ingezet. Sommige buitenlandse waarnemers en ook de nationalistische krant Global Times denken dat dit neerkomt op een de facto vijfdaagse blokkade van het eiland want weinig schepen zullen zich nu in deze wateren wagen. Het is ook voor het eerst dat raketten over het eiland zullen vliegen.
De Chinese luchtmacht overschrijdt nu de mediaanlijn in de straat van Taiwan, zodat ze zich bevindt in wat Taiwan als zijn luchtruim beschouwt. Ze voert regelmatig patrouilles uit in het zuidwestelijke luchtruim van Taiwan en maakt vluchten volledig rond het eiland. Daardoor benadrukt ze dat de Taiwan geen eigen luchtruim heeft en de wateren rond Taiwan geen Taiwanese of internationale wateren zijn maar Chinese. China versterkt de facto de controle over de straat van Taiwan.
Hoe ‘hereniging bespoedigen’?
Verder zijn er maatregelen aangekondigd om het proces van nationale hereniging te promoten. Wanneer en in welke omstandigheden de hereniging zal gebeuren ligt in de handen van de Volksrepubliek. De partijkrant People’s Daily schrijft dat elke stap die de VS en de separatisten van Taiwan zetten om hun samenspannen en provocaties te versterken China zal aanzetten om de hereniging sneller te realiseren. De radicale krant Global Times benadrukt dat het verstandig was het vliegtuig van Pelosi niet te onderscheppen, wegens de risico’s op directe confrontatie, maar wel maatregelen te nemen om de hereniging te bespoedigen, te beginnen met een blokkade van Taiwan en gevechtsoefeningen. Maar deze radicale standpunten hoeven niet de officiële te zijn.
Handelssancties en gerichte straffen tegen individuen en organisaties
Global Times gaat in op de eerste economische en juridische sancties. Sinds woensdag verbiedt de Chinese douane de invoer van sommige citrusvruchten, en twee soorten vis uit Taiwan, formeel omwille van de voedselveiligheid. Dit zou het Taiwanese brp met 0,1% doen dalen. Mocht het vasteland alle invoer verbieden, dan komt er in Taiwan een recessie. Het vasteland draagt immers 21,72% bij aan het brp van Taiwan. Het is sinds 2016 de grootste klant voor landbouwproducten van Taiwan. De sancties zullen onmiddellijk effect hebben op de Taiwanese visserij en visverwerking en op de kweek van sinaasappelen. .
China heeft ook de uitvoer van bouwzand naar Taiwan volledig stilgelegd. 90% van het ingevoerde zand komt van het Chinese vasteland. De maatregel kan de Taiwanese bouwsector in problemen brengen.
Een aantal harde separatisten, twee fondsen en talrijke bedrijven zullen gestraft worden. De twee fondsen zijn de “Taiwan Foundation for Democracy” (TFD) en het “International Cooperation and Development Fund” (ICDF). Bedrijven die hen sponsoren zullen niet meer op of met het vasteland kunnen werken, en hun directeurs wordt de toegang tot het vasteland ontzegd.
Bronnen: Ministerie buitenlandse zaken, Xinhua, China Daily, Peple’s Daily, Global Times