China wordt ervan beschuldigd zijn vaccins te gebruiken om meer invloed te verwerven. Maar voor vele landen met een zwakke economie vult het een gat dat door westerse landen en donoren achtergelaten is.
Tin Hinane El Kadi is Associate Fellow, en Sophie Zinser Schwarzman Academy Fellow bij het Asia-Pacific Programme, Middle East North Africa (MENAP) Programme van Chatham House. Op de site van de organisatie bespreken ze de Chinese ‘vaccindiplomatie’ met betrekking tot het midden-Oosten en Afrika. Chatham house, het Koninklijk Instituut voor Internationale Zaken, is een tweehonderd jaar oude Britse denktank. Dit zijn hun belangrijkste bedenkingen.
Het verdelen van vaccins wordt een belangrijk element van de Chinese buitenlandse relaties. Volgens critici is dit ‘vaccindiplomatie’ om zich dieper in te graven in landen waar het diplomatieke en economische invloed wil winnen ten koste van het Westen. Westerse media stellen de westerse vaccinpolitiek voor als sterk gepolitiseerd. Het is zeker dat de Chinese vaccindiplomatie de soft power en de invloed van Beijing versterkt. Maar deze manier van voorstellen doet de andere partijen tekort. Ze moffelt het positieve onthaal voor vaccinsamenwerking met China door de landen van het Midden-Oosten en Afrika weg.
Leider in de gezondheidszorg
De vaccindiplomatie van China in de betrokken landen past in een bredere strategie om zich op te werpen als wereldleider op het gebied van gezondheidszorg. China wil zijn imago dat een deuk kreeg door de beschuldiging dat het de verspreiding van het virus aanvankelijk verstopte, vervangen door dat van een verantwoordelijke en bekwame leider in de wereldwijde strijd tegen de pandemie.
In de ogen van veel van de betrokken regeringen is het Chinese vaccin gebruiken de enige weg om aan inentingen te geraken voor de noodlijdende bevolking. Zeker de regeringen van landen met economische problemen bekijken westerse landen als egoïsten die alle vaccins voor zichzelf houden ten koste van ontwikkelingslanden. COVAX, het programma van de VN voor inentingen in arme landen, zal waarschijnlijk slechts 20% van de mensen die een vaccin nodig hebben kunnen bedienen.
In deze context biedt China aan veel landen een aantrekkelijk en goedkoper alternatief. Moderne vaccins zoals Pfizer en Moderna worden op (heel) lage temperatuur bewaard, wat de kosten verhoogt. Sinopharm volgt de traditionele weg, met passieve virusstammen, die geen speciale voorzorgen voor bewaring vergen.
Samenwerking tussen partners
De Verenigde Arabische Emiraten keurden als eersten het Sinopharm vaccin goed, nadat uit testen ter plaatse een effectiviteit van 86% bleek. Kort daarop volgde Bahrein. Nadat duizenden Egyptenaren met het Sinopharm vaccin getest waren, keurde ook dat land het vaccin goed. Ook Marokko, dat 80% van de volwassenen wil inenten, gaat dat doen met Sinopharm.
Landen van het Midden-Oosten en Afrika zijn niet alleen gretige klanten voor het Chinese vaccin. Zo hebben de Emiraten een akkoord gesloten om later dit jaar zelf een productie van Sinopharm vaccin op te zetten voor eigen gebruik en uitvoer. Marokko sloot een akkoord om het vaccin te produceren en het als Sinopharm vaccin te verdelen in Afrika.
Deze vormen van samenwerking bieden voordelen voor beide partners. Landen uit de regio kunnen overschakelen naar meer gesofistikeerde productielijnen en er vindt overdracht van Chinese technologie plaats. China versterkt de diplomatieke banden en vergroot zijn zakencijfer.
Lange traditie van hulp aan derde wereld
Dat China zich opwerpt als een leidend land wat volksgezondheid betreft is niet nieuw. Al in 1963 stuurde het een medisch hulpteam naar Algerije dat kort daarvoor zijn onafhankelijkheid bevochten had. Sindsdien is het de hele tijd blijven gratis medische teams sturen naar diverse landen in de regio van het Midden-Oosten en Afrika. ‘Vaccindiplomatie’ voorstellen als politieke concurrentie gaat voorbij aan de langdurige Chinese voorstelling van zichzelf als verantwoordelijk land van de derde wereld.
China is overigens niet het enige land in die rol. Ook het Russisch vaccin Sputnik V kent veel bijval. Palestina was het eerste Arabische land om er op in te tekenen. Ook Iran, het meest getroffen land in de regio, gaat scheep met de Russen. Het Russisch vaccin is zeer effectief en bovendien goedkoop.
Zijderoute van gezondheidszorg
De Chinese samenwerking op het gebied van gezondheidszorg is echter dieper en breder en heeft zelfs een naam: de Zijderoute van de gezondheidszorg. Dat is al sinds 2015 toen opleidingsprogramma’s voor medisch personeel en medische noodhulp opgenomen werden in het Belt and Road Initiative (BRI, de nieuwe Zijderoutes). Sinds het begin van de pandemie zijn maskers, medisch hulpmateriaal en technische bijstand geleverd aan landen van het BRI in de regio die traditioneel vooral met China samenwerkten voor infrastructuur en energie.
Westerse regeringen scharrelen zoveel mogelijk vaccins bijeen voor hun eigen bevolking, en ondertussen verdiept China zijn betrekkingen met de landen van het Midden-Oosten en Afrika door vaccins te leveren en vast te houden aan zijn bredere diplomatie van gezondheidszorg. Dat is belangrijk, want omwille van de pandemie liggen veel klassiek BRI- infrastructuurprojecten stil en omwille van de binnenlandse noden zal China ook minder gul buitenlandse leningen en investeringen kunnen toekennen.
Bron: https://www.chathamhouse.org/2021/02/beijings-vaccine-diplomacy-goes-beyond-political-rivalry
”Westerse regeringen scharrelen zoveel mogelijk vaccins bijeen voor hun eigen bevolking,”
Het maakt niet uit of deze uit China, Rusland of India komen het westen hamstert het gewoon om in geval van nood te gebruiken. Waardoor meeste Afrikaanse landen deze vaccin ” diplomatie ”niet kunnen krijgen en daarna China en Rusland labelen als vaccin diplomatie. Als je dit vaccin toch niet vertrouwt waarom überhaupt het dan kopen. Misschien als het westen hun virus onder controle heeft dan het USA vaccin neemt en dit vaccin weer verkoopt aan Afrika. Zo wie is bezig met vaccin diplomatie China en Rusland geven ten minste een vaccin die ze vertrouwen. Denk niet dat Afrika USA vaccin krijgen van het westen.