De Chinese veteraan Wang Qi keert vandaag naar zijn land terug na 54 jaar gedwongen verblijf in India. Dat land is uiteindelijk door China overgehaald om het samen mogelijk te maken.
Wang werkte als landmeter voor het Volksbevrijdingsleger in de grensstreek. In 1963 verdwaalde hij en kwam aan de andere kant van de grens terecht.
Verdwaald
De grensoorlog tussen China en India was nog niet lang afgelopen. Wang werd gearresteerd op verdenking van spionage. De Chinese soldaat verhuisde van de ene Indiase gevangenis naar de andere. Naar eigen zeggen werd hij gefolterd. Na bijna zeven jaar lieten de autoriteiten hem vrij. De politie bracht hem echter naar een verafgelegen dorp in centraal India. ‘Begin hier maar een nieuw leven,’ kreeg hij te horen. Wang leerde een vrouw kennen. Ze trouwden en kregen drie kinderen en daarna kleinkinderen. Volgens het gezin van Wang weigerde de Indiase regering hem de toestemming om naar China te gaan, iets waar hij vele malen om heeft gevraagd. Hij kreeg ook geen papieren of het staatsburgerschap. Het is altijd onduidelijk gebleven of hij de status van krijgsgevangene had of niet.
Onvrijwillige ballingschap
De 77 jaar oude Wang is na 1970 blijven wonen in Madhya Pradesh, wat letterlijk ‘centrale provincie’ betekent. Al die jaren was de gedwongen ballingschap een pijnlijke situatie voor Wang. In 2008 slaagde hij erin in contact te komen met een Chinese Indiër uit New Delhi. Die bracht de Chinese ambassade op de hoogte en zorgde ervoor dat Wangs neef hem in 2009 als toerist kon opzoeken. Ook Chinese diplomaten zijn bij Wang geweest nadat hij dringend had gevraagd om zijn geboorteland te mogen terugzien. Volgens een woordvoerder van het ministerie van BuZa heeft China bij het buurland India sterk aangedrongen om de man te laten terugkeren. In 2013 heeft hij van de ambassade een Chinees paspoort voor een verblijf van 10 jaar gekregen. Hij zal ieder jaar een uitkering ontvangen van de Chinese staat. De BBC maakte een reportage over de zaak. De Indiase overheid kon of wilde geen verklaring geven voor zijn houding tegenover Wang, aldus de Britse zender. Hooguit gaf een plaatselijke ambtenaar toe dat ze onachtzaam waren geweest tegenover de Chinese veteraan.
Samenwerking
Zelfs na 2013 mocht Wang van de Indiase overheid het land nog niet verlaten. De zaak was echter goed aan het rollen gebracht. De ambassades en ministeries van Buitenlandse Zaken van China en India hebben uiteindelijk samengewerkt om de reis mogelijk te maken. Alle formaliteiten en papieren werden geregeld en door de overheid betaald. Ook het Indiase ministerie van Binnenlandse Zaken heeft zijn medewerking verleend. Het Indiase ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de reis van Wang en zijn Indiase familieleden bekostigd. Liu Shurong, nog een Chinese veteraan die hetzelfde meemaakt, is niet van plan om terug te gaan naar China. Hij zegt dat het geen zin heeft omdat hij daar geen verwanten meer heeft.
Herenigd
Wang en zijn verwanten zullen in staat zijn hun grote Chinese familie op te zoeken. De veteraan is gisteren naar de Indiase hoofdstad New Delhi gereisd. Vandaag gaat hij via Beijing naar zijn geboortestad in Shaanxi in centraal China. De Chinese staatstelevisie gaf nog het detail mee dat hij veel zin heeft om weer eens mi, de lokale specialiteit, te eten.
China Daily Asia, Hindustantimes.com, BBC, SCMP, Wikipedia
De reportage van de BBC, met een video
