De communistische partij is voor een hervorming van de corruptiebestrijding. In het hele land moeten Commissies van Toezicht die strijd bundelen en uitbreiden tot iedereen die over macht beschikt. Ze zullen waken over de wettelijkheid van de toegepaste methodes.
Sinds 2012 hebben inspectieteams meer dan een miljoen gevallen van corruptie nagetrokken en als het nodig was naar de Centrale Commissie voor Discipline Inspectie (CCDI) van de partij verwezen.
Partijzaak
De campagne begon binnen de CPC en is daar grotendeels gebleven. De voornaamste doelstellingen zijn immers: de partijleden op het rechte pad te brengen of te houden en de eenheid tussen partij en bevolking te versterken.
Eén commissie voor allen
Er zullen nu nationale Commissies van Toezicht komen. Dit in de plaats van de huidige twee instellingen die corruptie opsporen, bestraffen en proberen uit te roeien: een voor de partijleden, een voor het overheidspersoneel. De beoogde commissies zullen klachten onderzoeken over alle ambtenaren, of ze nu partijlid zijn of niet. Bij de lagere overheden zijn er heel wat niet-communisten in functie. Vanaf het arrondissementsniveau en op alle echelons daarboven is bijna 95% aangesloten bij de CPC (die ongeveer 90 miljoen leden telt).
Shuanggui
In maart 2018 zouden de nieuwe verenigde commissies op poten moeten staan. Als op elk niveau voor de strijd tegen corruptie één organisatie bevoegd is, zowel voor binnen als buiten de partij, heeft dat consequenties. De aanpak van de onderzoeken en vervolgingen zal veranderen. Nu kent de CCDI het systeem van shuanggui. De term betekent: ‘op een vastgestelde plaats en tijd’. Dat is een administratieve formule bij de arrestatie van partijleden op wie een verdenking rust. De verdachten worden door een partijorganisatie vastgehouden voor de duur van het onderzoek.
Twee soorten straf
Als de schuld bewezen is, krijgen de verdachten een straf volgens de partijstatuten. In vele gevallen komen ze daarna in handen van het gerecht. De voorwaarde is dat ze niet alleen de regels van de partij, maar ook de wet hebben overtreden. De nieuwe commissies kunnen eisen dat ook de interne discipline-commissie bij haar onderzoek, vervolging en bestraffing correcte juridische procedures toepast.
Misbruiken
Dit zou een aantal misbruiken en fouten van het shuanggui-systeem kunnen voorkomen of de kans erop verminderen. Volgens critici gaat dat systeem immers uit van het principe ‘schuldig tot de onschuld is bewezen’. Het strafrecht vertrekt precies van het omgekeerde. Op dit moment zou het interne stelsel voor onderzoek en vervolging van de partij soms het recht op verdediging negeren. De uitvoerders ervan zouden vaak met willekeur en harde hand te werk gaan.
Rechten versterken
Er zijn inderdaad schandalen geweest. Van bepaalde partijkaders tegen wie een onderzoek liep zijn de rechten geschonden. In een aantal zaken heeft dat zelfs fatale gevolgen gehad. Als Commissies van Toezicht de bevoegdheid krijgen om ook op de werkwijze van de CCDI toezicht uit te oefenen, kunnen ze belangrijke verbeteringen afdwingen. Bijvoorbeeld dat arrestanten alleen bij hoge uitzondering en met opgave van goede redenen langer dan drie maanden worden vastgehouden. Of dat ze genoeg rust krijgen en behoorlijk te eten. Of dat familieleden en de werkkring van de verdachten meer informatie ontvangen, en binnen de 24 uur.
Van lokale proef naar landelijke toepassing
Zhao Leji bij een inspectieronde
De hervorming van de corruptiebestrijding wordt sinds januari uitgeprobeerd. Zhao Leji, het nieuwe hoofd van de CCDI, heeft aangekondigd dat het proefproject van Beijing, Shanxi en Zhejiang zal worden uitgebreid tot het hele land. Zhao Leji werd op het 19e Partijcongres lid van het Permanent Comité van het Politiek Bureau. Hij volgt Wang Qishan op als hoogste verantwoordelijke voor de aanpak van de corruptie. Onder het bewind van Wang is het besluit tot de hervorming en de experimenten mee genomen.
Debat
Een maatschappelijk debat over de nationale Commissies van Toezicht en de andere benadering van de corruptiebestrijding komt op gang. Experts hebben hun mening laten horen over de verhouding tussen grondwet, strafrecht en interne partijdiscipline. Ze stellen vragen over de grondigheid van de nieuwe methode en over de volgorde waarin de hervorming zich voltrekt. De proefprojecten hebben nuttige ervaringen opgeleverd. De hervorming zorgt voor toezicht op werkelijk iedereen in de openbare sector die over macht beschikt. Dat toezicht gebeurt echter op een meer wettelijke manier en met meer respect voor de rechten.
Raadpleging
De Chinese wetgever legt van 7 november tot 6 december het wetsontwerp aan het publiek voor. Op de website van het Nationaal Volkscongres staat de tekst. De Chinese volksvertegenwoordiging nodigt in het document de burgers uit om per mail of direct online te reageren met aanvullingen en wijzigingsvoorstellen.
Sixth Tone, Xinhua, Wikipedia, Caijing,Global Times
