Xi Jinping, de Chinese president en partijleider, doet een oproep aan zijn kaderpersoneel om contact en samenwerking te zoeken met intellectuelen, vooraanstaande figuren in de sociale media en godsdienstige organisaties.
Yu Zhengsheng bij zijn interventie
Het doel is een betere communicatie met burgers die geen lid zijn van de partij. Zo hoopt de CPC die burgers meer te laten bijdragen aan het politieke leven. De aanvaarding van het leiderschap van de partij en de overheid blijft een essentiële voorwaarde. Er was begin deze week een drie dagen durende conferentie voor ‘kaderleden die werken aan het eenheidsfront’. Om welke organisatie binnen de partij het precies ging werd niet gezegd, maar de media melden de prominente aanwezigheid van bestuurders van de nationale raadgevende conferentie en hun voorzitter, Yu Zhengsheng, een van de topmannen van de partij.
Diversiteit en eenheid
De aanwezigen hebben de opdracht gekregen om regelmatig op te trekken met bekende en vooraanstaande figuren in de nieuwe media en met hen van gedachten te wisselen. De bedoeling moet zijn hun mening en advies te vragen, met hen in debat te gaan over het socialisme met Chinese kenmerken, hen zo mogelijk te rekruteren en hun ‘medewerking te vragen om het internet te zuiveren’. Het moet voor studenten die in het buitenland blijven aantrekkelijk gemaakt worden om terug te keren en ‘op allerlei manieren hun land te dienen’. Gelovigen en hun leiders zouden ook beter kunnen worden ‘geïntegreerd in de socialistische maatschappij’. Een evenwichtige en open houding tegenover de voor- en nadelen van religie, en een strikte toepassing van de wetten over godsdienstvrijheid zijn hiervoor nodig. De laatste doelgroep met wie Xi en zijn collega’s hartelijker relaties willen is die van de bewoners van Taiwan, Hong Kong, Macao en de Chinezen in het buitenland.
Het meeste werk wordt verwacht van de Politieke Raadgevende Conferentie, de ‘Chinese People’s Political Consultative Conference’ (CPPCC), een adviesorgaan dat wel eens als de Chinese Senaat wordt gezien. De CPPCC bestaat uit afgevaardigden van alle partijen in China, ook de niet-communistische, van organisaties uit het politieke middenveld en onafhankelijke, individuele adviseurs. De leiding wordt gedomineerd door de CPC, de voorzitter is lid van het permanent comité van het Politiek Bureau, de top van de partij. Dat is in deze regeerperiode Yu Zhengsheng, die op de vergadering deze week een lans brak voor het zoeken naar een goede mix van eenheid en diversiteit. Yu wil dat kaderleden de grote programmapunten van het beleid stevigheid geven en verdedigen, maar tegelijk toch afwijkende meningen en meningsverschillen tolereren en aanmoedigen.
Hard power en soft
De partij wil dus zijn soft power ontwikkelen om partijloze burgers en leden van andere politieke partijen aan te spreken, zodat ze het gevoel en het idee krijgen dat hun meningen, adviezen en bijdragen aan het politieke leven en de besluitvorming van tel zijn en gewaardeerd worden. Dit alles onder de vlag van de ‘solidariteit voor de vernieuwing van de natie’. Of dit kans van slagen heeft is niet meteen duidelijk. ‘Ga vriendschappen aan, online en in het dagelijkse leven, met intellectuelen die geen lid zijn’, heeft Xi Jinping gezegd. ‘Wees eerlijk, bescheiden en onkreukbaar, zodat je hun respect wint en hen bereid vindt om met ons mee te werken’. Met een goede indruk en door het goede voorbeeld te geven zullen kaderleden sceptische, kritische of apolitieke burgers enigszins voor zich kunnen innemen. Het blijft de vraag of zij erg geïnteresseerd zullen zijn in ‘het ideologische werk’ dat de CPC met hen wil doen en of ze bereid zijn mee te werken aan de zuivering van het internet, om het ‘van positieve energie te vervullen’.
Vele internet savvy jongeren en academici die in het buitenland zijn blijven hangen zullen eerder geneigd zijn het af te keuren dat dissidenten zoals Gao Yu of de Pu Zhiqiang hard worden aangepakt voor hun aanvallen op de CPC, of dat feministische activisten wekenlang vastzitten, zonder veel uitleg. Anderzijds zullen ze moeten toegeven dat het intellectueel debat niet echt verstikt wordt (zoals in het Westen wordt beweerd). Andersdenkende stemmen zijn behoorlijk vaak te horen, bijvoorbeeld om, zoals professor Weiying Zhang, in economische vraagstukken een ‘echte liberale’ koers te bepleiten. Het zal de groep van de fervente gebruikers van social media ook wel bevallen dat ze het gerecht ook aan hun kant vinden, bij een heel specifiek soort van internetzuivering. De politie heeft pas een bende opgerold die gespecialiseerd was in het betaald deleten van negatieve posts. De organisatie bestond uit 2.000 hackers die in 22 provincies en administratieve eenheden aan het werk waren om voor grof geld ongewenste informatie te verwijderen. In opdracht van bedrijfsleiders, individuele personen, maar ook ambtenaren en lokale politiek leiders haalden ze tips, onthullingen en andere ‘onwelgevallige’ gegevens weg, wat in China strafbaar is. Maar verder is het ook nog onzeker hoeveel gelovigen de eis accepteren dat de religies in China zich ontwikkelen, ‘onafhankelijk van buitenlandse invloeden of bemoeienissen’.
Ideeënstrijd
Mo Yan
In elk geval blijkt dat de leiders van de CPC er alles aan gelegen is om terrein terug te winnen op het vlak van de ideeënstrijd, niet alleen via de harde weg van censuur en controle, ook op de ‘zachte’, communicatieve manier. Er zijn tekenen dat de partij en de overheid die strijd wel kan winnen. Sociologen van de universiteit van Fudan onderzochten de posts die 1700 willekeurige studenten op Weibo plaatsten over 15 bekende Chinezen. Xi Jinping kwam als meest gewaardeerde uit de bus, gevolgd door figuren zoals de succesvolle jonge zakenman Jack Ma, oprichter van Alibaba, of de blogger en autocoureur Han Han. Nog een voorbeeld: Li Keqiang heeft schrijvers bereid gevonden om hem naar Latijns-Amerika te vergezellen. In het gezelschap bevinden zich eigenzinnige en onafhankelijke kunstenaars, sommigen van hen boegbeelden van de hedendaagse intelligentsia, zoals Nobelprijswinnaar Mo Yan, de populaire schrijver van spionageverhalen Mai Jia, en mevrouw Tie Ning, die voorzitter is van de schrijversbond. Zij zullen deelnemen aan een avond in Colombia over culturele uitwisseling tussen China en Latijns-Amerika. Premier Li en de Colombiaanse president Santos zullen in het publiek zitten. Het doel is de culturele invloed en de soft power van China in de regio vergroten.
Xinhua, South China Morning Post, China Daily
