De Communistische Partij van China (CPC) zal zijn statuten wijzigen tijdens het 18e congres dat is gepland voor 8 november. Gisteren zijn er door het Politiek Bureau twee ontwerpteksten opgesteld voor bespreking door het Centraal Comité, een voor de statutenwijziging en een voor het activiteitenverslag. Vooral de verwachte amendementen op de beginselverklaring maken het boeiend.
Op 1 november houdt het Centraal Comité de laatste voorbereidende vergadering voor het congres. Dan staat er een bespreking op de agenda van twee belangrijke vergaderstukken ingediend door het Politiek Bureau, dat gisteren onder het voorzitterschap van Hu Jintao vergaderde. De op een na hoogste instantie van de partij (de allerhoogste is het Permanent Comité van het PB) heeft, volgens het persbericht van Xinhua, zowel talloze leden als niet-leden van de CPC om hun mening en voorstellen gevraagd met het doel de statuten aan te passen aan ‘nieuwe situaties en taken’. Het gaat erom, volgens de officiële verklaring, bij de ontwikkeling van het socialisme op zijn Chinees de gezamenlijke idealen van de CPC zelf en van alle bevolkingsgroepen in China te dienen. Er is nood aan theoretische innovatie, praktijk en ontwikkeling en versterking van de partij. Daarnaast moeten hervorming, openheid en modernisering worden verder gezet, rekening houdend met problemen, belangen en eisen van de bevolking en de situatie in de wereld. De partij zal een synthese en beoordeling maken van opgedane ervaringen.
De volgende passage laat bij analisten vragen rijzen: ‘De partij moet het vaandel hooghouden van het socialisme met Chinese kenmerken, geïnspireerd door de theorieën van Deng Xiaoping, de belangrijke gedachten van de ‘Drie Vertegenwoordigingen’ en ze moet een door en door wetenschappelijke ontwikkelingsvisie aannemen.’ Sommigen merken op dat in het bovenstaande rijtje met de respectieve bijdragen van de drie recente leiders Deng, Jiang en Hu, het marxisme-leninisme en de gedachten van Mao ontbreken. Dat zou volgens enkele publicisten te maken hebben met de angst voor een Mao revival, die een rol speelde in de kwestie van Bo Xilai. Wie altijd al vond dat de CPC sinds Deng het pad van het ware marxisme heeft verlaten ziet in het niet vermelden van het marxisme-leninisme alweer een bevestiging van zijn analyse. Er zijn echter ook waarnemers die voorspellen dat het allemaal niet zo’n vaart zal lopen, omdat de partij de beoordeling van Mao nooit op losse schroeven heeft gezet en het ondenkbaar is dat zij de marxistisch-leninistische grondslag af zal zweren. Een argument voor die laatste analyse is het feit dat het bericht van Xinhua als volgt eindigt. ‘De statuten moeten uitdrukking geven aan de meest recente resultaten bij de theorievorming die het marxisme en de praktijk een plaats moeten geven’ (n.v.d.r. in China?) en ‘een weerspiegeling moeten zijn van bepaalde strategische ideeën die zijn opgekomen sinds het laatste congres’. Het dumpen van het marxisme en van de gedachten van Mao is de afgelopen jaren in de leidende organen van de CPC niet aan de orde geweest. Nog een reden om het bericht met nuchterheid te lezen is dat er op elk congres wel wijzigingen, meestal toevoegingen, zijn aan de statuten.
Bronnen: Xinhua, SCMP, BBC