CPC-spreker: "socialisme ontwikkelen, kapitalisme niet onderschatten"

Wie het hedendaagse China bestudeert, vraag zich bijna per definitie af of de leiders van het land hun maatschappij nog als socialistisch beschouwen, of hun visie daarop correct is en wat de term socialisme dan eigenlijk inhoudt. Daarom is het interessant als een vertegenwoordiger van de CPC op een internationaal forum hierover concrete uitspraken doet.
Sinds 1989 zijn er, vanzelfsprekend op bescheiden schaal, hier en daar initiatieven om de internationale communistische beweging nieuw leven in te blazen. Meestal stelt de CPC zich terughoudend op ten aanzien van conferenties en uitwisselingen tussen communistische partijen (van uiteenlopende omvang) die dit doel nastreven. Het is opmerkelijk dat de CPC een delegatie had gestuurd naar de ‘Internationale Bijeenkomst van Communistische en Arbeiderspartijen’ in New Delhi, India, van 20 tot 22 november. Nog interessanter was het feit dat delegatieleider Ai Ping, de directeur van het Bureau voor Internationale Betrekkingen van de CPC, in het openbaar daar nadrukkelijk de opvatting bevestigde dat China wel degelijk socialistisch is, dat de CPC zich op het marxisme blijft beroepen en dat de partij de internationale socialistische beweging wil inspireren en versterken.

Een citaat uit zijn verklaring: “Door onvoldoende kennis over de binnenlandse situatie in China denken sommige partijen dat ons land het marxisme heeft opgegeven en niet langer de weg van het socialisme volgt. Zij spreken zelfs van een Chinees systeem van ‘autoritair kapitalisme’. Die beschuldigingen zijn niet terecht. Zoals jullie weten, is China een groot oosters land met een relatief onderontwikkelde economie en cultuur. China maakt nu de eerste fase van het socialisme door en dat zal nog een hele tijd zo zijn. In de klassieke marxistische teksten staat niet beschreven hoe je het socialisme moet opbouwen in een situatie als de onze. Voor de CPC is het marxisme nog altijd de fundamentele en leidende ideologie. Onze partij heeft er altijd naar gestreefd de basisstellingen van het marxisme aan te passen aan de Chinese omstandigheden en aan de tijd waarin wij leven. De CPC heeft getracht een nieuwe weg uit te zetten voor de opbouw van het socialisme.
CPC-leiders van opeenvolgende generaties hebben de collectieve wijsheid van de hele partij verzameld, zij hebben hun voordeel gedaan met de ervaringen in andere landen en de lessen die daar getrokken zijn en stelselmatig gewerkt aan een theorie over het socialisme met Chinese kenmerken.
Bij haar onderzoek moet de CPC, de regerende partij, leren van alle uitstekende verwezenlijkingen van de menselijke beschaving, met inbegrip van de methoden en beheerssystemen waarop de wetten van de moderne sociale productie worden toegepast, zoals bijvoorbeeld het stelsel van de kapitalistische markteconomie. Maar dit betekent niet dat we zelf het kapitalisme nastreven, laat staan dat we kapitalisten worden. Integendeel, ons doel is het socialisme te verbeteren, het sterker te maken en te ontwikkelen.
Ik ben ervan overtuigd dat de voortdurende zoektocht van de Chinese communisten en hun succes bij de opbouw van een sterker China het marxisme zullen verrijken en verder ontwikkelen. Bovendien zullen wij daarbij communisten over de hele wereld kunnen aanmoedigen en inspireren om het socialisme trouw te blijven. Ik geloof dat we zo een grote bijdrage kunnen leveren aan de internationale socialistische beweging”.

Leren van “alle verwezenlijkingen … met inbegrip van de methoden en beheerssystemen van de kapitalistische markteconomie, betekent niet het kapitalisme overnemen”. Er is hier een parallel met de betrekkingen die de CPC onderhoudt met politieke partijen van overal ter wereld (intussen zo’n 500-tal). Die betrekkingen hebben overigens een merkwaardige evolutie doorgemaakt (zie link onderaan). Op dit ogenblik heeft de CPC contacten met politieke organisaties van diverse pluimage, waaronder een niet gering aantal dat stevig ingebed is in en overtuigd voorstander van meerpartijensystemen. Dat de Chinese communisten hiermee regelmatig ervaringen en ideeën uitwisselen, wil niet zeggen dat ze daarom ook zelf plannen hebben om op een meerpartijenysteem over te schakelen, zoals iedereen kan zien. Het lijkt erop dat de CPC de multipolariteit die ze toejuicht in de internationale politiek toepast op haar betrekkingen met andere communistische partijen en met politieke partijen in het algemeen.
De CPC-vertegenwoordiger gaf verder uitleg over de besluiten van het meest recente plenum van het centraal comité om de studie en de partijdemocratie te verbeteren. Ook over de crisis en over de levenskracht van het kapitalisme had Ai Ping belangwekkende zaken te vertellen, maar dat deed hij  nadrukkelijk uit eigen naam: “Ten slotte nog een aantal persoonlijke opvattingen geïnspireerd door deze bijeenkomst. De financiële crisis is nog niet voorbij, de wereldeconomie is nog niet buiten gevaar. Veel politici en wetenschappers hebben de crisis bestudeerd en waardevolle inzichten naar voren gebracht. Dit is wat ikzelf denk. Veel mensen leggen de schuld voor de financiële en economische crisis bij de ‘ongeremde speculatie op de financiële markt’, de ‘nietsontziende concurrentie’, of ‘buitensporige leningen’. Ze verwachten dat de crisis zal overwaaien en dat  het tot een herstel kan komen dankzij een regulering van het kapitalisme.
Volgens mij is deze crisis niet anders dan de andere crisissen die wij uit de geschiedenis kennen en die veroorzaakt zijn door de interne tegenstellingen van het kapitalisme. Zulke crisissen kunnen niet uitgeroeid worden. Ze zullen regelmatig terugkomen zolang het particuliere bezit van het kapitalisme en zijn interne tegenstellingen niet veranderen. Vandaar de zich steeds herhalende cyclus van crisis-herstel-crisis in de ontwikkeling van het kapitalisme. De tijdelijke voorspoed is in feite slechts de voorbode van een nieuwe crisis. De huidige crisis bewijst het nog een keer: Karl Marx heeft de kapitalistische economische cyclus correct beoordeeld en de kapitalistische productiewijze is gedoemd te verdwijnen.
Maar kunnen we dan overhaast besluiten dat het kapitalisme deze crisis niet zal overleven? Ik denk dat het antwoord op deze vraag ‘neen’ is. We kunnen wel zeggen dat deze crisis de overgang van kapitalisme naar socialisme zal bespoedigen.
Dankzij de nieuwe wetenschappelijke en technologische revoluties en het aanpassingsvermogen van het kapitalisme, gekoppeld aan een economische boom gevolgd door kapitaalexpansie, kende de kapitalistische wereld sinds het midden van de twintigste eeuw een relatief stabiele en welvarende periode.
Het kapitalisme heeft sinds de Engelse burgerlijke revolutie *van 360 jaar geleden veel ervaring opgedaan met het aanpakken van zijn crisissen. Er is vandaag nog altijd ruimte voor de groei van de kapitalistische productiviteit en het aanpassingsvermogen van de kapitalistische productiewijze is niet uitgeput. De inherente tegenstelling van het kapitalisme komt tot uiting in complexe bewegingsvormen die nu eens radicaal zijn, dan weer mild. Daarom zal het een lange tijd duren vooraleer het socialisme het kapitalisme zal vervangen. Marx heeft dat trouwens ingecalculeerd: ‘Geen enkele maatschappelijke orde zal verdwijnen vooraleer de productiekrachten volledig zijn ontwikkeld binnen haar beschikbare ruimte, en hogere productieverhoudingen verschijnen nooit vooraleer de materiële voorwaarden van hun bestaan rijp geworden zijn in de schoot van de oude maatschappij’.
Een correct begrip van de ontwikkeling van het kapitalisme kan ons helpen een wetenschappelijk inzicht te krijgen in de realiteit en een correct beleid te voeren. Gezien de huidige krachtsverhouding denk ik dat het kapitalisme gedurende een bepaalde periode sterker zal blijven dan het socialisme en dat wij als socialistische landen met kapitalistische landen zowel de strijd als de samenwerking moeten aangaan om onszelf weerbaarder te maken en onze overlevingskansen te vergroten”.

Met deze woorden is natuurlijk niet alles gezegd over hoe de Chinese communisten het socialisme definiëren en over de verschillende stromingen in het interne partijdebat, maar de toespraak van Ai Ping voegt wel een gegeven toe aan het studiemateriaal dat tot onze beschikking staat, uit CPC-bron zelf.
Lees de integrale toespraak via de website van de conferentie waar Ai Ping sprak http://11imcwp.in/content/presentation-cp-china
Over de evolutie van de betrekkingen van partij tot partij, zie http://www.idcpc.org.cn/english/inlrelations/objectsanddomain.htm
* Met de Engelse burgerlijke revolutie bedoelt Ai Ping de strijd die meestal de Engelse burgeroorlog wordt genoemd en die leidde tot een republiek, het Engelse Gemenebest onder leiding van Oliver Cromwell, van 1649 tot 1653.
Hij had als beginpunt van de politieke opkomst van de kapitalistische burgerij ook  Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden kunnen nemen in 1588.

2 comments for “CPC-spreker: "socialisme ontwikkelen, kapitalisme niet onderschatten"

  1. Een land dat miljonairs/miljardairs toelaat, terwijl 2/3 van haar bevolking in de armoede leeft kan nooit socialistisch zijn. Wat de bonzen van de Chinese ”Capitalistische” Partij ook mogen zeggen. China was niet socialistisch onder Mao en zeker niet socialistisch in 2014. De geldhonger van de Chinese economie is antisocialistisch en past alleen maar in het straatje van het kapitalisme!

  2. In werkelijkheid is het aantal armen in China kleiner dan 12%. De armoedebestrijding is een van de grote succesverhalen van China. Dank zij de resultaten van de Volksrepubliek is het aantal armen wereldwijd gedaald. Internationale instellingen bestuderen het model om te zien of het, mits aanpassingen aan de concrete situatie, in andere landen kan worden toegepast. Cijfers hierover vindt u bij de VN en bij de Wereldbank. In het artikel Poverty in China van Wikipedia staan nog meer gegevens en links naar uiteenlopende bronnen.
    http://www.cn.undp.org/content/china/en/home/mdgoverview/overview/mdg1/
    http://povertydata.worldbank.org/poverty/country/CHN
    http://www.worldbank.org/content/dam/Worldbank/document/State_of_the_poor_paper_April17.pdf
    http://en.wikipedia.org/wiki/Poverty_in_China
    Ongelijkheid is een ander probleem en een dat door niemand wordt onderschat. Ook bij het bestuderen van de ongelijkheid is het echter nodig rekening te houden met de complexiteit van het verschijnsel en met de feiten. Op deze website vindt u een artikel waarin de auteur dat ook vrij overtuigend probeert te doen. http://www.chinasquare.be/dossiers/beleid-dossiers/de-sociale-situatie-in-china-perspectief-en-uitdagingen-6/
    U hebt een eigen definitie van wat socialisme is en China voldoet sinds 1949 niet aan uw voorwaarden. Daar valt moeilijk tegen in te gaan: uw opvatting hoeft niet voor iedereen te gelden.

Een reactie achterlaten

Je e-mailadres zal niet getoond worden. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *