De president van Cuba Miguel Díaz-Canel Bermudez heeft een tweedaags staatsbezoek aan China gebracht op uitnodiging van Xi Jinping, in zijn hoedanigheden van secretaris-generaal van de Communistische Partij van China (CPC) en president van China.
Díaz-Canel is het eerste staatshoofd uit Latijns-Amerika en het Caribisch gebied dat China bezoekt na het 20e Nationaal Congres van de CPC.
Hoog niveau
De Cubaanse president had ontmoetingen met president Xi Jinping en premier Li Keqiang. Díaz-Canel was vergezeld van verschillende hoge functionarissen, waaronder vicepremiers Ricardo Cabrisas en Alejandro Gil, minister van Buitenlandse Zaken Bruno Rodriguez, en ministers Rodrigo Malmierca (Buitenlandse Handel en Buitenlandse Investeringen) en Vicente de la O (Energie en Mijnen).
Socialistische landen
Díaz-Canel arriveerde in Beijing op 24 november, komende van Rusland, Algerije en Türkiye. Zijn bezoek duurde tot 26 november. Het is opmerkelijk dat twee leiders van socialistische landen, Díaz-Canel en Nguyen Phu Trong, tot de eerste wereldleiders behoren die na het congres staatsbezoeken aan China brengen. Xi Jinping zei tijdens het bezoek: ‘Hoe de internationale situatie ook mag veranderen, China zal zijn beleid van langdurige vriendschap met Cuba niet veranderen’, en ook niet ‘zijn vastberadenheid om Cuba te steunen bij het volgen van de socialistische weg, of zijn inzet om praktische samenwerking te bevorderen. met Cuba.’ Díaz-Canel gaf op zijn beurt aan dat hij “op een zeer positieve manier” de “theoretische en praktische bijdragen aan de opbouw van het socialisme” van Xi Jinping aan het hoofd van de Communistische Partij van China waardeert.
China’s visie op dit bezoek
Het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken kenmerkte het bezoek op voorhand dan ook als volgt: ‘China en Cuba zijn goede vrienden, goede kameraden en goede broeders…. Ze slaan de handen ineen op het socialistische pad, ondersteunen elkaar op het gebied van kernbelangen, coördineren nauw op internationale en regionale kwesties. Ze zijn een model van solidariteit van socialistische landen en samenwerking tussen ontwikkelingslanden’. Dat een belangrijk aspect van de betrekkingen tussen beide landen het socialistische karakter van hun systeem is kwam tot uiting in wederzijdse uitspraken en wensen van Xi Jinping en Miguel Díaz-Canel tijdens hun ontmoeting. Hun vertegenwoordigers leggen er echter ook de nadruk op dat ze op bepaalde punten een verschillende weg naar het socialisme volgen en dat ze dit van elkaar respecteren, wetende dat hun omstandigheden ook anders zijn.
Wederzijdse steun
Cuba heeft zich in internationale fora consequent verzet tegen het misbruik van de mensenrechten als voorwendsel om zich te mengen in de binnenlandse aangelegenheden van China. Anderzijds is China uitgesproken in zijn verzet tegen de blokkade die door de VS aan Cuba is opgelegd en die door internationale waarnemers, bijvoorbeeld iemand als Noam Chomsky, als misdadig wordt beschouwd.
Geopolitieke samenwerking
Pan Deng, uitvoerend directeur van het Latin American and Caribbean Region Law Centre van de China University of Political Science and Law, vertelde de Global Times dat de twee partijen altijd nauwe contacten hebben onderhouden en dat China uniek belang hecht aan de banden met Cuba. Hij is van mening dat China en Cuba, en meer landen in Azië-Pacific en Latijns-Amerika, het potentieel hebben om gezamenlijk de hegemonie tegen te gaan en het herstel van de wereldwijde productie-, logistieke en financiële ketens vooruit te helpen, wat het levensonderhoud van de bevolking ten goede zal komen.
De Chinese pijnpunten
Uiteraard waardeert China de steun die het onophoudelijk van Cuba krijgt op het geopolitieke front. De Cubaanse zijde bevestigde tijdens het bezoek van president Díaz-Canel opnieuw haar duurzame inzet voor het één-China-principe. Cuba zal zijn verzet voortzetten tegen provocaties rond de kwestie Taiwan, en tegen de inmenging in de binnenlandse aangelegenheden van China in Xinjiang, Hongkong en betreffende de mensenrechten.
Concrete samenwerking
China heeft ongeveer 100 miljoen dollar aan Cuba gedoneerd in het kader van bilaterale overeenkomsten en een schuldherschikking. De Cubaanse minister van Economie, Alejandro Gil, zei dat deze schenking bestemd zal zijn voor ‘prioriteiten’ van de economie van het eiland, dat door de versterking van het embargo van de Verenigde Staten, sinds 1962, de ergste economische crisis in drie decennia doormaakt en voor de impact van de COVID-19-pandemie. Bovendien werd Cuba eerder dit jaar getroffen door blikseminslagen en orkanen, waardoor de economie en het leven van de mensen nog meer slagen werden toegebracht. China is Cuba’s grootste handelspartner voor goederen, en Cuba is de op een na grootste handelspartner van China in het Caribisch gebied. Tijdens dit bezoek kwamen de twee partijen een opwaardering van hun Belt and Road-samenwerking overeen. Cuba zal ook aan het Global Development Initiative en het Global Security Initiative van China bijdragen.
Oude en nieuwe terreinen
Ook gaan ze versterkt samenwerken in biotechnologie, hernieuwbare energie, gezondheidszorg, economie, handel, financiën en cyberveiligheid. Premier Li Keqiang wees op het belang om goed gebruik te maken van mechanismen zoals hun Intergouvernementele Gemengde Commissie voor Economie en Handel. Zo kan de duurzame groei van de bilaterale handel tussen Cuba en China worden bevorderd. Meer Cubaanse specialiteiten zijn welkom op de Chinese markt. De samenwerking op traditionele gebieden zoals landbouw en infrastructuur zal wordt verdiept, maar de premier stelde voor om ook actief nieuwe samenwerkingsgebieden te verkennen, zoals e-commerce en schone energie.
Het nieuwe tijdperk
Over al deze zaken lieten Xi Jinping en Díaz-Canel bilaterale documenten ondertekenen, en ook over uitwisselingen tussen partijen en een overlegmechanisme tussen hun ministeries van Buitenlandse Zaken. Het kwamen uiteindelijk tot een gezamenlijke verklaring van 18 punten over de ‘verdieping van de betrekkingen tussen China en Cuba in het nieuwe tijdperk’.
Bronnen: Xinhua, fmprc.gov.cn, Telesur, Global Times, CGTN, Friends of Socialist China