Van 8 tot en met 10 juli waren er topconferenties van de BRICS-landen en van de Shanghai Cooperation Organization (SCO) in het Russische UFA. Vijf landen in opkomst ontwikkelen hun samenwerkingsverband verder. Zes landen in Centraal-Azië blijven hun economieën en hun streven naar veiligheid in de regio op elkaar afstemmen, in dialoog met andere belanghebbende buren.
Beijing probeert om verder zaken te doen met het oog op de vorming van de Economische Gordel die China met Europa moet verbinden via Centraal-Azië, de gepromote nieuwe zijderoute over land. De huidige zes leden van de SCO, de Volksrepubliek China, Rusland, Kazachstan, Kirgizië, Tadzjikistan en Oezbekistan, moeten een kernrol spelen in dat initiatief. Ook met de waarnemers of kandidaat-leden en de dialoogpartners van de SCO, zoals India, Afghanistan, Pakistan en Iran, die hun afgevaardigden naar Ufa hebben gestuurd, is er nuttig overleg om de Nieuwe Zijderoute (in het kader van het grootse project One Belt, One Road) verder te laten vorderen. China gaat ook na op welke manier het dat initiatief voor de 2 Nieuwe Zijderoutes kan laten aansluiten op de eigen soortgelijke plannen van India en Rusland.
Bilaterale voorbesprekingen
Pakistan en India, landen met een problematische verhouding, hebben belangstelling voor het lidmaatschap van de SCO. Ze zullen van de topconferenties gebruik maken om met elkaar te overleggen en met China, dat een bemiddelende rol kan spelen tussen New Delhi en Islamabad.
China en Rusland tasten verder de mogelijkheden af voor een inniger economische samenwerking, bijvoorbeeld op het gebied van gas-en olievoorziening, en kijken in hoeverre ze hun standpunten op elkaar kunnen afstemmen betreffende allerlei internationale kwesties, vooral in verband met hun betrekkingen met de VS en de EU. Ze willen ook voorstellen bespreken om het IMF te hervormen en de opkomende landen daar meer zeggenschap in te geven.
Xi Jinping heeft van zijn deelname aan het BRICS/SCO evenement gebruik gemaakt om besprekingen te voeren met zijn Zuid-Afrikaanse, Russische, Braziliaanse en Indiase collega’s.
Afspraken van de BRICS
De BRICS hebben de Strategy for BRICS Economic Partnership aangenomen, een document dat een blauwdruk zou moeten worden voor een pragmatische economische samenwerking in deze tijden van tragere groei. Verder hebben ze de nieuwe ontwikkelingsbank, de New Development Bank (NDB), definitief gelanceerd. In de zogenaamde ‘Verklaring van Ufa’ hebben ze de verzekering gegeven dat de NDB wil samenwerken met het IMF en de AIIB. Doelstellingen van de zogenaamde BRICS-bank zijn onder andere een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van de landen zelf en aan het voorkomen van verdere economische crisissen. Het hoofdkwartier van de zogenaamde BRICS-bank komt in China, de eerste directeur is uit India. De bank met een maatschappelijk startkapitaal van 100 miljard dollar, zal mondiaal investeringen aantrekken en zijn eerste leningen verstrekken in april 2016. Ze zal zich richten op grote projecten in de sectoren van het transport, de energie en de industriële ontwikkeling.
Xi’s visie
Ondanks de problemen met de aandelenkoersen zijn de gouverneur van de Chinese centrale bank en de minister van Financiën aanwezig. Xi Jinping heeft al laten weten dat hij het werk aan de Nieuwe Ontwikkelingsbank en dan specifiek aan de vorming van de geldreserves ervan sneller wil laten gaan. In zijn ogen moeten de BRICS krachtiger samenwerken in het belang van de landen in ontwikkeling. De Chinese president rekent er ook op de vorming van 2 economische corridors te kunnen bevorderen: een om Bangladesh-China-India-Myanmar te verbinden en een om dat te doen met Rusland-Mongolië-China. In zijn keynote speech heeft Xi zijn partners opgeroepen om op vier terreinen actief te zijn: het streven naar wereldvrede, de zorg voor een gezamenlijke ontwikkeling, de steun aan diversiteit in de internationale gemeenschap en de versterking van een mondiaal economisch beleid. Xi heeft de leiders uitgenodigd voor de septemberherdenking in Beijing van de overwinning in de 2e Wereldoorlog. De BRICS moeten zowel met ontwikkelde als met derdewereldlanden in dialoog gaan, met een open geest en respect voor elkaar. De NDB zou eigenlijk ook een hoofdkwartier en een regionaal centrum in Afrika moeten hebben, volgens de Chinese president. De BRICS-landen moeten zich nog veel sterker maken voor een hervorming van het IMF, die de machtsverhoudingen een afspiegeling moet laten zijn van de reële verhoudingen in de wereld.
SCO
Vrijdag kwam de Shanghai Cooperation Organization (SCO) bijeen. De leden van de SCO namen een document aan onder de titel ‘Development Strategy until 2025’. Meest in het oog springend agendapunt is allicht het opstarten van de procedure voor het lidmaatschap van India en Pakistan. Wit-Rusland werd aanvaard als waarnemer en Iran mag meedoen als de deal over het nucleair programma rond is. Voorts worden Azerbeidzjan, Armenië, Cambodja en Nepal “dialoogpartners” met een lossere band.
Op de top tekenden ook de leiders van Rusland, China en Mongolië een trilateraal handelsverdrag. In de marge van de top hebben de Indische premier Modi en de Pakistaanse president Sharif beslist de dialoog tussen beide landen te hervatten. Xi Jinping beloofde van zijn kant dat China de komende jaren in de SCO-landen 4000 km spoorlijnen wil aanleggen en meer dan 10,000 kilometers autowegen. Een aparte SCO-Ontwikkelingsbank zou de werken bekostigen. Voor de Russische president Putin is de SCO-uitbreiding vooral belangrijk omdat hij zo de westerse landen kan aantonen helemaal niet geïsoleerd te zijn. President Putin zei te hopen dat de SCO een platform wordt om internationale problemen op te lossen. Aan president Xi verklaarde Putin te hopen dat Chinese bedrijven een beduidende bijdrage gaan leveren voor de ontwikkeling van Siberië en het Russische Verre oosten. Tussen beiden zou ook gesproken zijn over samenwerking op het vlak van ruimtevaart: China wil Russische technologie voor raketmotoren in ruil voor de levering van goedkopere andere raketonderdelen.
Xinhua, BBC, SCMP, People’s Daily, China Daily, FT
video http://english.cntv.cn/2015/07/10/VIDE1436458084069828.shtml
