POCACITO wat staat voor ‘European Post Carbon Cities of To-morrow’ heeft in een Policy Brief een aardige opsomming van de koolstofarme initiatieven in China op een rijtje geplaatst: er zijn koolstofarme provincies en steden, pilotprojecten van dito nijverheidszones en zelfs koolstofarme buurten. Ook in stadsplanning en transport zet de koolstofarme ontwikkeling zich door. De publicatie behandelt iets uitgebreider het voorbeeld van de stad Guanyuan in de provincie Sichuan.
De plannen voor een meer koolstofarme ontwikkeling kaderen zowel in het plan voor de verstedelijking dat de regering op 16 maart 2014 publiceerde als binnen het kader van de klimaat- en energiepolitiek. In 2009 kondigde China aan dat het tegen 2020 zijn CO2-uitstoot per bnp-eenheid zou verlagen met 45 % in vergelijking met 2005; het aandeel van hernieuwbare energie moest op 15% komen en er zou 40 miljoen ha bos bijkomen. 5 jaar later zijn dit de resultaten. In 2014 lag de koolstofuitstoot per bnp-eenheid 33,8 % lager dan in 2005; het aandeel van niet fossiele brandstoffen bedraagt 11,2 % en de bosoppervlakte nam al met 21,8 miljoen ha toe. Elk jaar publiceert China een Witboek over de politiek en acties tegen de klimaatwisseling. Tijdens het twaalfde vijfjarenplan haalde China 92,3 % van zijn doelstellingen qua vermindering van koolstofintensiteit.
Provincies en steden
In juli 2010 kondigde de regering een reeks pilotprojecten qua koolstofarme provincies aan, namelijk Guangdong, Liaoning, Hubei, Shaanxi en Yunnan en ook acht steden (Tianjin, Chongqing, Shenzhen, Xiamen, Hangzhou, Nanchang, Guiyang en Baoding). De tweede reeks werd in december 2012 aangekondigd en omvat de provincie Hainan en 28 steden. Van deze 42 pilotsteden en provincies bezitten er 13 koolstofarme ontwikkelingsfondsen. 36 hebben een beoordelingsmechanisme opgezet voor het bereiken van de doelstellingen. Binnen dit mechanisme worden de doelstellingen verder opgesplitst per district en kanton. De meeste pilots zijn van plan hun uitstootpiek rond 2025 te bereiken. In september 2015 toonden Beijing, Hainan, Shenzhen en 7 andere pilotprojecten hun resultaten op de eerste zitting van de US-China Climate-Smart/Low-Carbon Cities Summit. De regering gaf enkele richtlijnen en prioritaire taken voor de koolstofarme steden en provincies, maar de steden beschikken over voldoende maneuvreermarge om zelf hun weg te vinden. Hoewel in China de regering de dominerende rol speelt in de besluitvorming, kunnen Ngo’s ook initiatieven nemen. Bijvoorbeeld enkele Ngo’s ontwierpen in 2004 een energiezuinige airco die later steun kreeg van overheid en publiek.
Naast de koolstofarme provincies en steden bestaan er ook pilots van koolstofarme nijverheidszones. In oktober 2013 kwamen het Ministry of Industry and Information Technology (MIIT) en de Nationale Ontwikkelings- en Hervormingscommissie met het starten van nijverheidszones pilots waarvan 55 starters hun uitvoeringsplannen goedgekeurd zagen. In juni publiceerden beide instanties een beoordeling van de 55 pilots en keurden in 2015 nog 39 bijkomende pilotzones goed. In elke zone werd een duidelijk vermindering van het koolstofverbruik per eenheid productie vastgesteld. Volgens het ‘National Plan to Address Climate Change (2014-2020)’ zouden er tegen 2020 150 dergelijke nijverheidzones bestaan en 1000 businesspilots (zoals hotels, toeristische installaties).
Op buurtniveau
In maart 2014 startte de Nationale Ontwikkelings- en Hervormingscommissie met het introduceren van het begrip op buurtniveau en ze was tegen februari 2015 klaar met de ‘Guidelines for Low-Carbon Community Pilot construction’. Het twaalfde vijfjarenplan riep op om tegen eind 2015 1000 koolstofarme buurten uit te bouwen. Deze moesten zich niet noodzakelijk bevinden in de 42 nationaal erkende provincies en steden. Ook op andere velden zoals groen transport zijn er nu pilots. De Chinese regering heeft 4 provincies aangeduid als provincies met groen transport (Jiangsu, Zhejiang, Shandong en Liaoning), 17 groene transport steden, 13 groene autosnelwegen, 7 groene havens en 69 projecten van groene transportinfrastructuur. In de scheepvaart werd eveneens een ‘groene’ LNG-pilot proeffabriek gelanceerd.
Een nieuw concept in verband met stadsplanning is het concept van de ‘sponsstad’ dat dicht aanleunt bij het idee van klimaatwisseling. ‘Sponssteden’ vangen water op voor eigen gebruik binnen hun grenzen. In 2014 vaardigde het Ministry of Housing and Urban-Rural Development (MHRUD) technische richtlijnen uit voor deze sponssteden zodat de snelle waterafvoer zou evolueren naar een model met infiltratie, opslag, zuivering en gebruik. Met medewerking van het ministerie van Financiën kregen deze sponssteden subsidies en op het ogenblik worden 176 pilots uitgewerkt. Doelstelling van deze uitbouw is dat tegen 2020 minstens op 20 % van hun grondgebied 70 % van de regenval opgevangen wordt.
Bijkomend
In augustus kwam de Nationale Ontwikkelings- en Hervormingscommissie met een nota om op 3 jaar tijd een reeks nieuwe koolstofarme steden versneld uit te bouwen. Als eerste reeks er bijkomende steden kregen een goedkeuring: Shenzhen International Low- Carbon City (Guangdong), Zhuhai Hengqin New District (Guangdong), Qingdao Sino-Germany Eco- Park (Shandong), Zhenjiang Guantang Low-Carbon New City (Jiangsu), Wuxi Sino-Sweden Low-Carbon Eco-City (Jiangsu), Kunming Chenggong and Low- Carbon New District (Yunnan), Wuhan Huashan New Eco-City (Hubei) en Sanming New Eco-City (Fujian). In juni dit jaar werd in Beijing de tweede US-China Climate- Smart/Low Carbon City Summit gehouden waarop aangekondigd werd dat het aantal koolstofarme provincies/steden opgetrokken wordt van 42 tot honderd. Tezelfdertijd werd een ‘Alliance of Peaking Pioneer Cities’ opgericht die negen steden en twee provincies omvat. Tot nu toe verbonden al 23 koolstofarme provincies/steden om hun koolstofpiek ten laatste voor 2030 te bereiken. Die omvatten 17% van de bevolking, 28 % van het bnp en 16 % van de Chinese koolstofuitstoot.
Beoordeling
De Chinese regering is bezig met een allesomvattende beoordeling van de 42 eerste pilots en zal binnenkort uitpakken met een derde reeks van aanvragen. Tot nu toe zijn er geen echt officiële indexen of indicatoren en sommige steden hebben verschillende soorten indicatoren. De beoordeling zal uitmaken of de pilots tussen 2010 en 2015 effectieve instrumenten waren. Hoe dan ook zullen de pilots verder worden uitgebreid want er is politieke overeenstemming op dit vlak. Als de beoordeling niet positief uitvalt, zal de regering op basis van suggesties van experts meer gedetailleerde richtlijnen verschaffen voor de toekomstige ontwikkeling. Sommige lokale overheden sluiten ook vrij drastisch bepaalde fabrieken. Meer de geleidelijk weg bewandelen zal ongetwijfeld het vanaf 2017 samenvoegen betekenen van de zeven initiatieven over verhandeling van koolstofuitstoot die fuseren tot een nationaal Emissions Trading Scheme (ETS).
Internationaal
De studie behandelt verder de rol van de internationale samenwerking zowel met de VS als met de EU. Om de samenwerking op project niveau te promoten heeft de ‘International Council for Local Environmental Initiatives’ (ICLEI) in Seoul een Oost-Aziatisch kantoor geopend dat de verbinding met China zal maken. Een ander initiatief is het ‘UK- China Smart cities initiative’ dat een gemeenschappelijke ontwikkeling van het ‘Smart Cities Laboratory’ op het oog heeft. Dit initiatief bevindt zich zowel te Manchester als in Shanghai. Daarnaast promoot ook het ‘World Cities initiative’ de uitwisseling van ideeën en beste praktijken tussen de EU en derde landen. De taalbarrière is niet de enige barrière want de Chinese experts kunnen niet zomaar westerse voorbeelden overnemen, maar moeten deze vertalen naar de lokale context. Het ‘stad tot stad netwerk’ zal hierbij een belangrijke rol spelen in de samenwerking. Beide kanten kunnen leren van elkaars sterke punten: China kan wat opsteken van de Europese ervaringen met bio-energie technologieën, behandeling van afvalwater, stedelijke logistiek en gedecentraliseerde groene energieprojecten die losstaan van het netwerk.
Een case-study
De POCACITO Policy Brief behandelt tenslotte uitgebreider het geval van de stad Guanyuan die met zijn 3 miljoen inwoners de enige koolstofarme stad is in de provincie Sichuan. Vooral na de aardbeving in 2008 kwam de koolstofarme ontwikkeling er in een stroomversnelling. De stad heeft zowel een nationale pilot industriezone; een pilot van provinciaal niveau, 12 van stedelijk niveau en 24 op buurtniveau. Niet hernieuwbare energie moet voor 30 % instaan van de energiemix. Zowel in de landbouw, de nijverheid als in de diensten zoals toerisme heeft Guanyuan diverse initiatieven ontwikkeld. In openbare gebouwen realiseerde het een energiebesparingsprogramma dat tussen 2010 en 2014 4 % energie werd bespaard per hoofd. Het transport is ook al groener met 145 km groene buslijnen; 1000 gratis fietsen en 6300 bussen op aardgas. In 2014 was de bosoppervlakte 2,3 % groter dan in 2010. Door deze inspanningen verminderde de CO2-uitstoot per bnp tussen 2010 en 2014 met 33 %, al een hoger cijfer dan wat het twaalfde vijfjarenplan beoogde met 30 %
Rapport POCACITO