Complementair aan het artikel over de Chinese EU-investeringen uit de Financial Times, brengen we een samenvatting van een artikel uit China Brief, een blad van de Jamestown Foundation, dat inzicht biedt in de Chinese plannen om aan spoorwegdiplomatie te doen. De spoorlijnen zijn bedoeld om de Chinese goederen rechtstreeks vanuit Piraeus te versturen naar de Europese binnenmarkt en zo de omweg via noordwest Europa te vermijden.
Premiers van China, Hongarije en Servië
In november 2013 tekenden China, Servië en Hongarije een Memorandum of Understanding (MoU) voor de bouw van de Hongaars-Servische HST tussen Belgrado en Budapest. Het contract zal worden gefinaliseerd op de China-Central and Eastern European (CEE)- top te Belgrado in december. De lijn die 2 miljard euro kost, wordt gefinancierd door leningen van China’s Export-Import Bank en gebouwd door staatsonderneming China Railway and Construction Corporation (CRCC). De bouw die normaal in 2015 start, zal afgewerkt worden in 2017 en met als resultaat dat de huidige acht uur rijtijd verminderd wordt tot drie uur.
Deze Hongaars Servische HST is een belangrijk onderdeel van de Chinese strategie om de Maritieme Zijderoute met als terminal de haven van Piraeus verder landinwaarts Europa te sturen. Het verschepen van Chinese goederen via het Suezkanaal naar Piraeus bespaart een week, vergeleken met de traditionele routes via Antwerpen, Rotterdam, Hamburg en dan het Europese hinterland in. Als de goederen rechtstreeks per trein vanuit Piraeus de Europese binnenmarkt zouden bereiken, betekent dit nog een paar dagen transport minder, aldus China Brief. Volgens de publicatie is de Chinese strategie voldoende coherent om de Chinese goederen van de havens van Piraeus, Thessaloníki en Bar via de Balkan naar Noord Europa te sturen en het noemt de diverse projecten per land die daarvoor nodig zijn.
Projecten
In december 2012 tekenden de Chinese Communications Construction Company (CCCC) en het Servische ministerie van Transport een MoU voor de verbetering van verwaarloosde delen van de Noord-Zuid spoorweglijn van Servië. Deze reikt van de Servische grens met Kroatië en Hongarije in het noorden tot Bulgarije en Macedonië in het zuiden. CCCC zal ook 480 km spoor die Servië en Montenegro verbinden van Belgrado tot Bar, repareren. Huawei mag de telecom-infrastructuur aanleggen langs de Noord-Zuidspoorverbinding. De Servische spoorwegen onderhandelen naar verluidt nog over een Chinese lening van 400 miljoen euro voor het herstel van spoorlijnen tot de havens aan de Donau. China is wel geïnteresseerd in vrijhandelszones aan de Donau als transitpunt naar de Europese markten.
Servië ligt centraal
In het noordelijker gelegen Hongarije heeft de regering in februari een akkoord bereikt met CRCC om een spoorring van 110 km om de hoofdstad heen te bouwen. Dit project van 1,2 miljard euro wordt gefinancierd door de China Development Bank en heeft als resultaat dat het spoorverkeer dwars door het gehele land op 1 dag kan verricht kan worden, i.p.v. vroeger op 5 dagen. Hongarije zocht eerst EU-fondsen, maar botste op een afwijzing.
China heeft nog andere plannen met zijn spoorwegdiplomatie en voor de aanleg van infrastructuur in de regio. Daar horen een hst bij tussen Roemenië en Moldavië en een verbetering van het Griekse spoor. In Griekenland focust China op de noordelijke route naar Macedonië door Thessaloníki en de Macedonisch spoorweg die de Griekse lijnen verbindt met de Servische. Daarmee is de cirkel rond van Piraeus tot Budapest, naast de zijlijn van Bar in Montenegro tot de Servische grens waarvoor ook Chinese verbeteringsplannen onderhandeld worden, zowel voor de weg als spoorweg. China Brief vindt dat de diverse onderhandelingen met de Balkanlanden telkens een win-win operatie voor beide partijen betekenen.
Oorspronkelijk artikel uit China Brief Het artikel bevat ook commentaar over de relatie met de EU in Brussel evenals reacties uit het Servisch middenveld dat niet altijd opgezet is met de Chinese plannen.
