De ‘wereldtop van Nobelprijswinnaars voor de Vrede’ is voorlopig afgelast. De dalai lama had geen visum gekregen voor Zuid-Afrika, waar de bijeenkomst dit jaar zou worden gehouden. Beijing heeft Kaapstad bedankt ‘omdat het zich door de weigering onthoudt van inmenging’. Er zijn echter geruchten dat de dalai lama puur als geestelijk leider de toestemming zou kunnen krijgen voor een bezoek aan China zelf!
De regering in Beijing vindt dat landen die de geestelijke leidsman van het Tibetaanse boeddhisme op politieke bijeenkomsten uitnodigen, zich mengen in de aangelegenheden van China. Het Comité Wereldtop van Nobelprijswinnaars voor de Vrede is een ngo, in 2006 opgericht door perestrojka-ideoloog Vadim Zagladin, met steun van o.a. de Gorbatsjov-stichting. De Wereldtop zou dit jaar belegd worden in Kaapstad. Een van de uitgenodigde ex-winnaars van de Nobelprijs voor de Vrede was de dalai lama. Toen de regering van de Zuid-Afrikaanse president Zuma niet geneigd bleek om hem een visum te verlenen heeft de dalai lama zijn reis afgezegd. Het comité van de Wereldtop heeft het evenement voorlopig afgelast en is na protest op zoek gegaan naar een andere plek. Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft laten weten dat het de houding van Zuid-Afrika, dat ‘de soevereiniteit van China respecteert’, zeer op prijs stelt. Het land is een van de BRICS en een partner voor China in Afrika.
Opklaringen?
De heilige Wu Tai Shan die de dalai lama wil bezoeken
Er waren echter vrij spectaculaire geruchten over een mogelijk bezoek van de dalai lama, in zijn hoedanigheid van spiritueel leider, aan China zelf. Die kwamen van een ambtenaar en stonden op een Chinese website. Tenzin Gyatso zelf heeft de verspreiding ervan onlangs een beetje in de hand gewerkt met toespelingen in interviews. Hij sprak onder andere over zijn droom om een heilige berg in Centraal-China te bezoeken en over gesprekken met gepensioneerde Chinese militairen en met zakenmensen. Daarnaast valt het de laatste tijd op dat de Tibetaanse boeddhistische voorman zich minder scherp over een van de leiders, Xi Jinping, uitlaat en dat hij tot nog toe heel behoedzaam is gebleven in zijn commentaar op de gebeurtenissen in Hongkong.
Geen wolkeloze hemel!
Conflictstof blijft er natuurlijk genoeg. Tenzin Gyatso heeft laten weten dat hij zijn opvolger wil laten verkiezen door het Tibetaanse volk. In het ballingsoord in India voorspellen ze nu al onrust onder de bevolking mocht Beijing zo’n verkiezing weigeren. Ironisch genoeg heeft de atheïstische overheid de dalai lama erop moeten wijzen dat het beter is zich aan de spirituele traditie te houden: een zoektocht naar een nieuwe incarnatie, op basis van een selectie uit de Gouden Urn en van loting. Alsnog komt uit het ballingsoord het bericht dat de dalai lama en de zelfverklaarde regering in ballingschap weer een campagne hebben gevoerd onder de Tibetaanse ballingen, om de eis van onafhankelijkheid te laten vallen en in de plaats daarvan ‘echte autonomie’ te eisen (opmerkelijk omdat de leidsman had gezegd dat hij zich verre van de politiek zou houden). Die campagne is echter volgens de woordvoerder ‘niet aangeslagen bij de jonge activisten, die onafhankelijkheid blijven eisen’.
Bronnen: Boston Globe, Global Times, China Daily, Wall Street Journal
