Er is al veel over dit onderwerp geschreven, maar dit artikel in Asia Times legt zo gedetailleerd uit hoe China en het westen elkaar fout inschatten, dat het de moeite waard is het hier, vrij vertaald, in zijn geheel te plaatsen.
Schaakspel tussen het westen en China; foto CSCR (disclaimer)
Huawei
De recente lancering van de Huawei Mate60 Pro zorgde voor een seismische rilling in het wereldwijde rijk van halfgeleiders. Enkele jaren van de meest drastische sancties, met als hoogtepunt vorig jaar de Amerikaanse CHIPS and Science Act, waren er niet in geslaagd de technologische vooruitgang van China te stoppen. Integendeel! Een gedicht van de beroemde dichter uit de 8e eeuw Li Bai verwoordt de worsteling op een schitterende manier:
‘de boot is reeds voorbij de dreigende bergen met aan beide oevers krijsende bavianen gevaren’
De Huawei Mate60 Pro is een meesterlijke zet in een zich ontvouwend wereldwijd schaakspel. Maar er ligt nog veel meer in het verschiet.
Olympische Spelen
Denk terug aan de openingsceremonie van de Olympische Spelen van 2008 in Beijing. China had kosten noch moeite gespaard om een prachtige show op te voeren die kunstzinnigheid en technologie combineerde en die het traject van de Chinese cultuur en beschaving vertelde, van zijn oorsprong tot het grenzeloze potentieel van zijn hightech toekomst. Synchroniciteit en kracht op een adembenemende schaal.
Rillingen
Velen waren extatisch. Maar terwijl de show in Peking indruk maakte op het grootste deel van de wereld, zorgde het voor rillingen bij sommigen onder de westerse elites, die steeds banger werden voor de groeiende macht en het zelfvertrouwen van China. Er werden wielen in beweging gezet om de opmars van de Chinese moloch koste wat kost te vertragen, zelfs als dit het synergetische partnerschap tussen het westen en China, dat voor beide een enorme groei en winstgevendheid had gebracht, zou schaden.
Inschattingsfouten
Ik denk dat beide partijen een fatale inschattingsfout hebben gemaakt, door hun eigen ideologie op de andere zijde te projecteren. Instinctief dacht het Westen: ‘Als China de middelen verkrijgt, zal het zeker handelen zoals wij zouden doen: streven naar hegemonie met als doel zijn rivaal de doodsteek toe te brengen’. Het Westen zag China als een existentiële bedreiging en lanceerde een woeste, brede aanval.
China gokte er ten onrechte op dat het Westen pragmatisch zou handelen, zoals China zou doen, en niet zou proberen de spreekwoordelijke kip met gouden eieren te doden. China was immers de grootste koper van westerse schulden, een enorme markt voor goederen en diensten met een hoge toegevoegde waarde uit het Westen en een productiepartner die merken als Apple en Tesla in staat stelde wereldleiders te worden.
Schaakspel
China werd daarom volledig overrompeld door de reeks uitsluitingsmaatregelen die onder de regering van Barack Obama werden gelanceerd – waaronder het Trans-Pacific Partnership (TPP) – en culminerend in regelrechte handels- en technologiesancties, belegering en oorlogen georkestreerd door Donald Trump, en uitgebreid en geïntensiveerd onder de regering van Joe Biden. Het werd een zero sum spel op het grote schaakbord. Op basis van speltheorie en een meedogenloze ‘winner takes it all‘-benadering bedachten denktanks in het westen steeds sterkere ontkoppelingsmaatregelen en sancties op een snel groeiende ‘Entity List‘. Het doel was China schaakmat te zetten. In een artikel van 12 juli 2023 in New York Times Magazine met de titel ‘An Act of War’: Inside America’s Silicon Blockade Against China’, verklaarde Alex W Palmer: ‘Als de controles succesvol zijn, kunnen ze China een generatie lang hinderen; als ze falen, kunnen ze spectaculair averechts werken en de toekomst bespoedigen die de Verenigde Staten juist wanhopig proberen te vermijden.
Verliezen
De sancties hebben westerse en Aziatische hightechbedrijven hard getroffen, omdat ze niet alleen hun grootste markt verloren, maar ook belangrijke partners in hun toeleveringsketen. De winst kelderde met dubbele cijfers onder tech-titanen van Samsung tot Qualcomm. Van medio 2022 tot juli 2023 daalde het bedrijfsresultaat van Samsung met maar liefst 95% tot 527,2 miljoen dollar (670 miljard won). TSMC (Taiwan Semiconductor Manufacturing Co) rapporteerde een daling van de nettowinst met 23,3% op jaarbasis – de eerste winstdaling in vier jaar.
Krijgskunst
Hoe vechten de Chinezen een zero-sum game aan? Met Chinese wiskunde! In de Chinese krijgskunst xingyiquan houdt men een reservekracht van ten minste 70% achter de hand, en toont men slechts 30% van zijn ware kracht bij de aanval op de tegenstander. Die 70% zijn reserves die kunnen worden aangesproken naarmate de aanvallen intensiever worden. De diepte van dit reservoir verrast de tegenstander vaak. De Chinezen begrepen niet waarom het Westen vecht met wat zij een ‘Vuist van Zeven Verwondingen’ noemen, waarbij ze zichzelf evenveel beschadigen als de tegenstander.
Schaken versus Go
Toen China zag hoe het spel zich na 2008 op het grote schaakbord afspeelde, begon het ongemerkt het spel over te schakelen van schaken naar weiqi – het spel van omsingeling, ook wel bekend als Go. In hun boek A Thousand Plateaus (1980), geven Gilles Deleuze and Félix Guattari een diepgaande uitleg van het verschil tussen die twee spellen. Ze merken op dat bij schaken het conflict geïnstitutionaliseerd en gereguleerd is met een voorste en een achterste gevechtslinie, terwijl er in Go geen gevechtslinies zijn. Het is een kwestie van zich opstellen in een open ruimte, ‘an ruimte vasthouden, van de mogelijkheid behouden om op elk punt op te springen. Schaken wordt gespeeld in een gestructureerde ruimte, waarbij elk stuk een specifieke rol in de hiërarchie krijgt toebedeeld met een duidelijk onderscheid tussen de pionnen en de elitestukken zoals paarden, lopers, koningen en koninginnen, die elk op hun eigen manier bewegen. Go daarentegen wordt gespeeld in een vloeiende ruimte waar de stukken identiek en hun rollen dubbelzinnig zijn. Het is de strategische context die ertoe doet. De strategische orkestratie van het geheel is groter dan de som der delen. Er zijn evenveel bewegingen in Go als atomen in het waarneembare universum, wat een slimme speler oneindige flexibiliteit en manoeuvreerruimte biedt. De dubbelzinnigheid en vloeiendheid van hun rollen vergroten het potentiële belang van elk stuk op het bord, en verbijsteren degenen die het Go-spel niet begrijpen. China speelt Go door zijn speelveld en zijn wereldwijde politiek-economische ruimte radicaal uit te breiden.
Fatale vergissing
Het is een fatale vergissing om China te zien als een zee van identieke gezichten. China heeft inderdaad een communautaire culture, maar elke Chinees is een monade, een individuele microkosmos, een bundel energie, diep verbonden met de macrokosmos. Met hun constante hameren op China’s ‘autoritarisme’, schreven de westerse media ten onrechte een versteend top-down model toe aan dit elastische, evoluerende systeem. Het China van vandaag denkt in multidimensionale feedbackloops, meritocratie, gedistribueerde controle, complexiteit, emergentie, netwerken, productiekettingreacties, AI, Big Data, kwantumtechnologie, etc.
Bundeling van krachten
Op het gebied van infrastructuur, veiligheid, van gezondheidszorg tot onderwijs, stellen Chinezen hoge eisen aan hun regering. Maar wanneer van die regering de oproep komt om te mobiliseren in het licht van een dreiging van buitenaf, worden de rollen omgekeerd. ‘Het land heeft jullie nodig’, was de boodschap. Onder de dodelijke dreiging van de Tech War kwamen meer dan een miljard monaden in actie. Het was niet alleen een richtlijn van Beijing en planning door topspelers als Huawei. Studenten schakelden vrijwillig over van andere wetenschappen naar informatie- en communicatietechnologie (ICT). Rivaliserende bedrijven zetten verschillen tijdelijk opzij om samen te werken.
Kettingreactie
Een turbokettingreactie verspreidde zich over de monadische ruimte, van R&D tot een complete ICT-toeleveringsketen, niet alleen in Shenzhen, Shanghai en Beijing, maar ook in Anhui, Hefei, Harbin, Xian, Wuxi, Changsha, China’s microkosmos die samenvloeit in een netwerk van missiegedreven cellen en divisies, die elk specifieke uitdagingen binnen de macrokosmos aangaan. Huawei, SMIC, SMEE, YMTC, ZTE, etc., zijn slechts het meest zichtbare topje van de ijsberg. Een overvloed aan minder bekende merken zoals Origin Quantum, JCET, AMEC, Changchun Institute of Optics, CHEER Tech, enz., waarvan er vele bijna waren opgehouden te bestaan, verscheen plotseling weer ten tonele. Zou dat zijn gebeurd zonder de westerse tech-oorlog tegen China? Nee.
Huawei’s reserve
China had chips altijd gezien als gewone elektronische producten en zolang het kon rekenen op een constante aanvoer, zou er weinig interesse zijn om het wiel opnieuw uit te vinden. Huawei had een enorme krachtreserve (de eerder genoemde 70%) en had 10+ jaar eerder voor nieuwe technologieën kunnen gaan. Toch bleef Huawei onder leiding van Ren Zhengfei een vaste klant voor zijn partners zoals Qualcomm, TSMC, SK Hynix, ARM, enz. Dat was in feite de steunpilaar waarop de wereldwijde ecologie van deze sector overeind bleef.
BRICS
De Tech War heeft dit allemaal veranderd. Dit verschil is de sleutel tot het begrijpen van de uitkomst van deze High Tech Oorlog. Het probleem is niet zozeer de Mate60 Pro-smartphone van Huawei, maar eerder dat China een perfect genetwerkt universum gecreëert heeft, waarvan alleen het topje zichtbaar is. Het schaakbord is veranderd in het Go-spel van vandaag, waarbij 70% van de wereld zich aansluit bij China, in de vorm van BRICS en de groeiende BRI. Huawei’s chief financial officer Meng Wanzhou (Sabrina Meng) zinspeelde hier sterk op tijdens de Huawei Connect 2023-conferentie van 20-22 september. Er wordt onderhandeld over protocollen voor aangepaste beveiliging en gedecentraliseerde controle.
Netwerk
Dit vormt de basis voor een volledig spectrum van AI-ondersteunde producten en diensten voor consumenten, maar nog belangrijker voor bedrijven, industrieën, landbouw en infrastructuur, allemaal aangesloten op hetzelfde basisnetwerk. De vorming van een complete Chinese toeleveringsketen voor halfgeleiders, bijna vanaf nul, laat zien hoe het door Huawei beschreven netwerk al opereert. En China is nog niet eens echt begonnen terug te vechten.
Multipolaire wereld
Wat betekent deze paradigmaverschuiving voor Brzezinski’s speltheorie? Het betekent dat het westen uit zijn hok moet kruipen en zich moet aansluiten bij de nieuwe, zich uitbreidende multipolaire wereld. Met zijn diversiteit realiseert deze multipolaire wereld het Chinese principe Hai Nei Bai Chuan ‘alle rivieren komen in dezelfde zee uit = verscheidene manieren toepassen om hetzelfde resultaat te bereiken’.
Brond: Asia Times 03/11/2023 (in dit artikel vindt u ook links naar de door de auteur geciteerde publicaties).
