Op 21 mei opende de jaarlijkse voltallige zitting van Chinese Nationale Politieke Raadgevende Vergadering (een soort Senaat) en op 22 mei het Nationaal Volkscongres, het parlement. De beslissing om de belangrijke ‘Twee Vergaderingen’ nu te houden is een signaal dat China Covid-19 (voorlopig) in eigen land als overwonnen beschouwt. Wat mogen we verwachten van de vergaderingen?
De zittingen dienden eigenlijk plaats te vinden in maart maar werden omwille van corona uitgesteld. Dat de vergaderingen nu kunnen doorgaan, zij het virtueel voor sommige deelnemers en met een klein aantal journalisten en buitenlandse waarnemers, is een belangrijk signaal dat de toestand in China bijna overal genormaliseerd is.
De Politieke Raadgevende Vergadering bestaat voor een aanzienlijk deel uit politici van acht kleine partijen, uit zakenlieden en bekende Chinezen en is een adviesorgaan. Het Volkscongres wordt meer door de Communistische Partij (CPC) gedomineerd.
Het Volkscongres controleert jaarlijks het werk van de regering en geeft haar richtlijnen voor het komend jaar. Het keurt de budgetten goed. Het benoemt en ontslaat de ministers. Hetzelfde gebeurt voor het gerechtelijk apparaat. Daarnaast worden belangrijke wetten besproken en gestemd; het voorbereidend wetgevend werk daartoe gebeurt het hele jaar door het bureau van het Volkscongres en een aantal gespecialiseerde commissies. Doordat de meerderheid van de vertegenwoordigers lid zijn van de CPC vertaalt het Volkscongres eigenlijk de strategische besluiten van het centraal comité van de CPC in praktische richtlijnen die de regering, het gerecht en de wetgevende commissies moeten uitvoeren.
Corona belangrijk maar niet alles
Uiteraard zal een flink deel van de discussie gaan over over de bestrijding van de COVID-19 epidemie. De verdere exitstrategie en het economisch herstel staan op de agenda. De Raadgevende Vergadering heeft hierover bijna 300 voorstellen ontvangen. Er zullen ook plannen gemaakt worden voor preventie en controle om beter voorbereid te zijn op toekomstige uitbraken van epidemische ziekten.
Maar China staat niet stil. Er is een langetermijnplan om tegen 2021 een middelmatig welvarende maatschappij te bereiken (onder meer met een verdubbeling van het nationaal inkomen per hoofd in tien jaar) en om de absolute armoede volledig uit te roeien. Welke bijkomende maatregelen zijn nodig om die doelstellingen alsnog te realiseren?
De regering zal in haar rapport vrijdag doelstellingen voorleggen voor onder meer groei, tewerkstelling, inkomen en welzijn. Verwacht wordt dat de klemtoon vooral zal liggen op stabiliteit, in een binnenlands en buitenlands moeilijk voorspelbare situatie. Ook het beschermen van de leverketens en de voedselzekerheid zijn onderdeel van die stabiliteit. Gezien de vele onzekerheden van het ogenblik is het mogelijk dat voor dit jaar geen vaste doelstelling voor groei gesteld wordt.
Om de groei ondanks de moeilijke situatie te stimuleren komt er een steunprogramma. De uitgaven en inkomsten daarvoor en de grote opdeling tussen de centrale en lokale overheid moeten goedgekeurd worden in het budget voor 2020. Tot einde april had het ministerie van financiën al voorlopig de lokale overheden toegestaan obligatieleningen voor 2.290 miljard yuan (ongeveer 300 miljard euro) uit te schrijven; dat geld zal vooral aangewend worden voor de spoorwegen en andere openbaar vervoer.
Het uitroeien van de absolute armoede is bijna gerealiseerd. Einde 2019 bleven er nog slechts 5,5 miljoen armen over in 52 arrondissementen. De doelstelling van volledige uitroeiing van armoede tegen einde 2020 zal ondanks corona gehandhaafd blijven. Dit jaar moet ook een oplossing gevonden woorden voor mensen die terug in armoede sukkelen omdat ze hun werk verliezen.
De voorbereiding van het vijfjarenplan 2021-25 komt eraan. Tegen het najaar 2020 moeten er ontwerpplannen klaar liggen per sector. Daarvoor zijn richtlijnen nodig.
De internationale situatie is sinds het vorig plan 2015-2020 sterk veranderd is. Het economisch en politiek gewicht van Beijing in de wereld is toegenomen, de VS is in crisis en probeert met economische, technologische, politieke en militaire middelen plus antipropaganda China af te stoppen. In de coronacrisis dient China als zondebok. China streeft principieel naar samenwerking. Maar wat zijn de beste zetten vandaag ? Ook hierover krijgen we discussie.
Wetgeving
Op wetgevend vlak zal voor het eerst een formeel Burgerlijk Wetboek goedgekeurd worden; het gaat om een bundeling van wetten die disputen tussen burgers correct moet regelen en onder meer het eigendomsrecht zullen versterken en persoonlijke data beter beschermen. Het Wetboek staat sinds 2014 in de steigers; het telt 1230 artikels. De wet zou onder meer een gunstige invloed moeten hebben op het aantal startende privébedrijven, wat in de huidige crisis belangrijk is.
De coronacrisis heeft de verhouding mens-natuur scherper gesteld. China werkt aan een herziening van de wet op de bescherming van wilde dieren. Het werk daarvoor zal vooral in 2021 gebeuren. Toch mag men op de huidige vergadering wel al discussie over het onderwerp verwachten
In Hongkong gaat het gerucht dat besloten zal worden een wet tegen afscheiding, subversie, buitenlandse inmenging en terrorisme te maken speciaal voor Hongkong . Deze wet zou een gat in de grondwet van Hongkong moeten dichten. 23 jaar na de terugkeer naar China is door straatprotest nog steeds de door de grondwet vereiste wet op de veiligheid niet gestemd in het parlement.
Gebruik van data
In de Raadgevende Vergadering haalde alvast Robin Li Yanhong, de grootste aandeelhouder van Baidu, de krantenkoppen. Hij wil dat er een gecoördineerde nationale aanpak komt van het beheer van de vele persoonlijke gegevens die in het kader van de coronabestrijding verzameld worden. Hij is onder meer voorstander van een opt-out mechanisme, waarbij individuele personen hun data kunnen laten schrappen. Hij pleit voor nationale regels om het lekken en het misbruik van data die ‘in buitengewone omstandigheden’ verzameld worden, uit te sluiten. Een voorbeeld van zulke ‘buitengewone’ verzameling van data is de registratie met de echte naam en gezichtsherkenning bij het gebruik van openbaar vervoer of bij de aankoop van geneesmiddelen ineen apotheek.
Bronnen: People’s Daily, South China Morning Post, Reuters, CGTN, chinadialogue
