Delta van Parelrivier moet terug groen worden

De provincie Guangdong en de speciale bestuurlijke zone Hongkong zijn het eens om de kwaliteit van het leven in de Parelrivier-delta te verbeteren. Investeringen in milieu worden vastgelegd, uitstootnormen afgesproken, vervuilende fabrieken of varkenskwekerijen gesloten. We focussen op de grootste pijnpunten: de lucht- en watervervuiling.

Uitstoot keramiekfabrieken te Foshan

Recente wetenschappelijke studie wijst uit dat luchtverontreiniging in Zuid-China verantwoordelijk is voor 10.000 doden per jaar en 94 pct van deze vervuiling komt van de Parelrivier Delta (PRD). Ze is ook verantwoordelijk voor 440.000 ziekenhuis-beddagen en 11 miljoen bezoeken aan dokter of ziekenhuis. De kost van dit alles wordt op 1,8 miljard yuan geschat in de VRC, 1,1 miljard HK$ in Hongkong en 18 miljoen HK $ in Macao. Nochtans

dateert de bezorgdheid om het milieu in het gebied niet van gisteren. Reeds in 2002 werd een gemeenschappelijke studie van Guangdong en Hongkong gepubliceerd die onthulde dat 80 pct van de luchtvervuiling in de delta uit Guangdong afkomstig was en 20 pct uit Hongkong. Als gevolg van de studie spraken beide autoriteiten af om S0², NOx, fijn stof en VOCs tegen 2010 te verminderen met respectievelijk 40%, 20%, 55% and 55% vergeleken met 1997. In december 2003 stelden de twee partijen het “Regionaal Luchtkwaliteitsplan” op dat de doeleinden in concrete maatregelen moest omzetten. Nadien duurde het drie jaren vooraleer een gezamenlijk meetsysteem voor de luchtkwaliteit op poten werd gezet. Het satelliet gecontroleerde netwerk omvat 16 meetstations -13 in Guangdong en 3 in Hongkong- en het prijskaartje van het netwerk bedraagt 0,23 miljard €. Dagelijks worden de vier componenten van de lucht gemeten en de resultaten op Internet gepubliceerd. Uit de analyse van de resultaten bleek verrassend dat gedurende de helft van het aantal dagen in 2006 de oorzaken van de luchtverontreiniging in Hongkong puur lokaal waren: transport, energieopwekking en de maritieme sector.

Volgens de recentste meetresultaten van het netwerk zijn de emissies van zwaveldioxyde met 12 pct gestegen in de delta, wat het doel van een reductie met 40 pct tegen 2010 in gevaar brengt. De NO² uitstoot verminderde wel met 23 pct tegeover het streefcijfer van 20 pct; het fijn stof daalde met 48 pct vergeleken met het doel van 55 pct en de VOCs met 40 pct vergeleken met het vooropgesteld cijfer van 55 pct. De verhoogde uitstoot van SO² wordt toegeschreven aan het gebruik van steenkool om elektriciteit op te wekken. Volgens de Hongkongse secretaris van Milieu Edward Yau Tang-wah blijven de vooropgestelde doeleinden haalbaar als de twee kanten ontzwavelingsinstallaties plaatsen in alle nieuwe steenkoolcentrales en ook als ze de emissies scherper controleren van de boten. Hij onderstreept eveneens dat in 2002 niet gedacht werd aan andere bronnen van vervuiling. Pas later werd een energie-bouwcode aangenomen die eerst verplichtend werd voor commerciële gebouwen en waarvan groene actievoerders hopen dat deze uitgebreid wordt naar musea, hospitalen en scholen.

Langs de andere kant in Guangdong valt op dat het aantal smogdagen vorig jaar een hoogtepunt ooit bereikte met 75 dagen gemiddeld, maar Dongguan telde er 213. Zure regen vertegenwoordigde meer dan 53 pct van Guangdongs regenval in 2007, een verhoging met 7 pct vergeleken met 2006. Vooral de deltasteden Guangzhou, Shenzhen, Zhuhai, Foshan, Dongguan, Zhongshan en Huizhou maar ook Maoming en Zhaoqing in het westen kampen met zure regen, aldus vice-directeur Chen Guangrong van het provinciaal milieubureau die toegeeft dat vele oude steenkoolcentrales nog geen plannen voorlegden voor ontzwaveling.

Milieuexperten wijzen ook naar de cementfabrieken die verantwoordelijk zijn voor de luchtvervuiling. Volgens Wu Dui onderzoeker aan de “China Metereologisch Bestuur” dragen producenten van bouwmaterialen in Foshan in belangrijke mate bij aan de vervuiling. Wu die zich baseert op de resultaten van een zes maanden durende studie over de luchtkwaliteit beweert dat Foshan uniek is omdat het een breed cluster heeft van bouwondernemingen gecombineerd met ceramiekfabrieken en honderden schoorstenen.

Maatregelen

Volgens Li Qing, directeur van Guangdongs leefmilieudienst is de uitlaat door voertuigen de belangrijkste oorzaak van de slechtere luchtkwaliteit. Tijdens de jaarlijkse zitting van het provincial Volkscongres beloofde Li Miaojuan, directeur van de provinciale ontwikkelings- en hervormingscommissie dat in de PRD vanaf 1 juli de Euro 3-uitstootnormen zouden van kracht worden, een norm die eind 2009 tot de gehele provincie zal worden uitgebreid. De collega’s uit Hongkong zijn reeds aan de Euro 4-norm toe. Ze voegde er nog aan toe dat kleine thermische elektriciteitscentrales zullen dicht gaan voor het jaareinde en dit samen met een aantal cement- en staalfabrieken. Elektriciteitscentrales met een capaciteit van meer dan 125.000 KWu moeten ontzwaveld. Alles bijeen wordt de kost van de ontzwavelingsinstallaties op 0,9 miljard € geraamd. Ze voegde er nog aan toe dat om minder afhankelijk te worden van steenkool ook meer een beroep zal worden gedaan op kernenergie, aardgas en alternatieve bronnen. Reeds twee jaar voordien had de gouverneur beloofd dat de provincie voor eind 2008 260 petroleum- en petrochemische bedrijven zou sluiten die het milieu belasten evenals 6000 ondernemingen die jaarlijks meer dan 100 ton nijverheidsafval dumpen. LNG-gas bevoorraadt reeds Kanton, Shenzhen en Dongguan. Dat de provinciale plannen geen loze beloften zijn wordt bewezen op het terrein. De vice-burgemeester van Kanton heeft na een twee jaar durend onderzoek verklaard dat de komende acht jaren 279 vervuilende bedrijven zullen moeten opkrassen, waarvan 119 voor 2010. Van de 119 zijn er 48 chemische bedrijven en 53 betreffen staatsondernemingen. 20 miljoen € wordt uitgetrokken voor hun verhuis naar nijverheidszones, ver buiten de stad. De stad Dongguan van haar kant sluit dit jaar 174 bedrijven, maar op termijn worden het er 600 die zullen verhuizen naar de rand. We mogen ook aannemen dat de toelating voor de nieuwe gigantische Q8-Sinopec joint-venture raffinaderij die jaarlijks 5 miljoen ton aardolie zal verwerken en oorspronkelijk 5 miljard $ zou kosten, bedrag dat na protest wegens milieuvervuiling in het centrale PRD-district Nansha steeg naar 9 miljard $, wellicht ook met kosten voor milieumaatregelen zal te maken hebben.

Een beter omgaan met energie wordt in de hand gewerkt door een leningsprogramma van 100 miljoen $ toegekend door de “Aziatische Ontwikkelingsbank”, waarvan 35 miljoen in een eerste tranche. De provincie zal de leningen toekennen aan grote energieconsumenten om gebouwen en werkplaatsen van energie-efficiënte technologie te voorzien. Negen subprojecten worden gefinancierd door de eerste tranche. Deze projecten zouden een jaarlijkse energiebesparing opleveren van 188 GWh, 62.190 ton minder steenkoolverbruik en zou voor de consumenten jaarlijks 15 miljoen $ besparing betekenen. De projecten zullen als model dienen zowel voor de provincie als landelijk. De totale implementatie van het investeringsprogramma zal de steenkoolverbruik elk jaar met 175.813 ton verminderen en eveneens een jaarlijkse energiebesparing betekenen van 533 GWh. Ook de ondernemingen uit Hongkong doen hun duit in het zakje om milieuvriendelijk te produceren. In november 2006 werd een pilootproject gelanceerd door 15 deelnemende ondernemingen in Hongkong. Volgens secretaris van leefmilieu Edward Yau presteerden de deelnemers beter dan verwacht. De executieve uit Hongkong trok 9,4 miljoen euro uit opdat producenten hun procedees meer milieuvriendelijk zouden maken, zowel in de PRD als Hongkong. Het initiatief uit 2006 heeft zijn doel niet gemist. Volgens een onderzoek geciteerd in de “South China Morning Post” eind oktober hebben 40 pct van de Hongkong ondernemingen in de PRD het technologisch peil van hun ondernemingen aangepast in functie van een schonere productie. Het artikel wijst er ook op dat Hongkongs eco-industrie wereldwijd gegeerd is als een bruggenhoofd naar de Volksrepubliek wegens hun ervaring terzake, de bescherming van de intellectuele rechten en de ondersteunende financiële diensten.

Watervervuiling

Naast de luchtvervuiling heeft Guangdong te kampen met ernstige watervervuiling. Een recente studie van het “Provinciaal Raadgevend Comité” stelde in 42 van de 111 rivieren een hogere verontreiniging vast dan het jaar voordien, waarbij meer dan een kwart ernstig vervuild bleek. De toestand is ernstig omdat slechts in 2 pct van de steden en dorpen van de provincie het afvalwater wordt behandeld. Lokale nieuwsmedia rapporteerden een snelle vermindering van de kwaliteit van de Parelrivier, met name tot het slechtste niveau 5 waarbij het water niet meer bruikbaar is zelfs voor de industrie… De meeste van de 80.000 klachten die het provinciale milieubureau ontvangt, betreft overigens klachten over het water. Een andere studie van hetzelfde “Raadgevend Comité” kon vaststellen dat 2,5 miljoen personen rond de stad Guangzhou een groter gezondheidsrisico lopen door besmet water ten gevolge van ernstige vervuiling rond vijf waterzuiveringsstations van de stad. Het “Ta Kung Pao”-dagblad uit Hongkong citeert dan weer een studie door de “Polytechnische universiteit van Hongkong” en het “Guangzhou Instituut voor Geochemie” die vaststelden dat de Parelrivier te veel metalen bevat die kanker kunnen veroorzaken. Hun studie die in 2003 startte, onderzocht 58 stalen en vond dat één kilo kreeft 16 maal meer cadmium bevatte dan toegelaten en dubbel zoveel lood als de nationale standaard. Het is wel zo dat een deel van de metalen gewoon afkomstig is uit de natuur, want de geologische structuur van de regio bestaat uit graniet dat sterk lood en zink bevat. Het bewerken van elektronisch afval is ook een zware vervuiler. Berucht is het “kankerdorp” Shangba waar bergen e-afval gesorteerd worden en waar volgens onbevestigde berichten sedert 1987 250 van de 3000 dorpelingen zouden gestorven zijn aan kanker. Mijnen rond het dorp zouden eveneens vervuild water lozen tot 40 maal boven het toegelaten niveau en dit naast de contaminatie die het e-afval meebrengt.

In mei 2007 rapporteerde de “Provinciale “Zee-en Visdienst” dat in 2006 8,3 miljard ton rioolwater -meestal onbehandeld- in zee terecht kwam, wat 60 pct meer is dan vijf jaar voordien. Visvoorraad uit de kustgebieden bevatten ook zware metalen als lood, koper en cadmium. Volgens een recent rapport geciteerd door “China Daily” is één vijfde van Guangdongs kust vervuild door huis- en industrieel afvalwater. Anderzijds stelde de studie een vooruitgang plaats in de meer dan honderd gecontroleerde punten: in 2006 overschreden 75 pct van de meetpunten de toegelaten vervuiling en het jaar nadien daalde dit tot 50 pct.

Maatregelen

Het merkwaardige is dat Guangdong de rivier Dongjiang, waaruit Hongkong 80 pct van haar water betrekt en die zelfs komt van de naburige provincie Jiangxi, er in slaagt zuiver te houden. Chen Xiancheng directeur van de dienst “Renovatie van de Parelrivier” heeft bekend gemaakt dat 18 miljoen $ zal besteed worden aan het bouwen van een zoölogische basis in Jianxi om het water van de Parelrivier te zuiveren en hij beloofde ook meer controlestations in de bovenste delen van de rivier. Directeur Li Qing van de Milieudienst beloofde dat er een analoog grensoverschrijdend controlesysteem op de kwaliteit van het water komt als dat van de luchtkwaliteit. De behoefte tot het behandelen van industrieel afvalwater groeit elk jaar tussen de 35 à 50 pct. Reeds 150 ondernemingen beschikken over een online bewakingssysteem. Anderen zullen volgen. Hij zei dat de provincie de komende jaren 0,6 miljard € zal spenderen voor het verminderen van de vervuiling in de rivier.

Niet enkel bedrijven moeten er aan geloven. Dongguan heeft vastgesteld dat de pollutie veroorzaakt door één varken ongeveer neerkomt op de vervuiling door 7 à 10 personen. Momenteel heeft Dongguan 750.000 varkens, wat voor de stad een kost van 40 miljoen € betekent voor zuivering van het afvalwater. De stad wil nu het fokken van varkens verbieden en dit eventueel op termijn uitbreiden tot kippenfokkerijen. Het verbod stuit reeds op weerstand van experten die vinden dat in tegenstelling tot een bruut verbod, een verhoging van de emissienormen de standaarden in de sector zou verhogen zodat men tot een ecologisch verantwoorde varkenskweek komt.

Ook de privésector doet mee in de waterzuivering. De Hongkongse groep “China Water Industry” heeft 7 waterzuiveringsstations in de PRD overgenomen van “Affluent Boom Enterprises”. Zoals bij de luchtvervuiling loopt eveneens een akkoord met een internationale instantie en qua watervervuiling bestaat een akkoord van de provincie met de Wereldbank. In feite dateert het provinciaal plan tot het opschonen van de rivieren uit 2002. Gedurende 8 jaren zal meer dan 5 miljard $ worden geïnvesteerd in de bouw van waterzuiveringsstations in de PRD. De Wereldbank steunt dit ambitieus plan aldus project leider Tom Zearly die uitlegt dat de bank een eerste schijf projecten goedkeurde voor stations in de hoofdstad Kanton. De tweede tranche van steun betreft stations en staff-training in Foshan en Jiangmen die beiden 15 pct van het afvalwater genereren. De totale kost van de tweede schijf werken kost 188 miljoen $ waarvan de bank er 96 miljoen financiert.

Bodemvervuiling

De vervuiling van de nijverheid vindt ook zijn weg naar de bodem. Statistieken van ” Guangdong Ecology and Soil Institute” tonen aan dat zware metalen als kwik en nikkel de landbouwgrond vervuilen. Een andere studie van de Sun Yat-Sen universiteit vond besmette groenten in stalen op 12 markten. Als gevolg van de persberichten heeft Li Qing, directeur van Guangdongs milieudienst een globaal onderzoek bevolen naar de bodemkwaliteit in de provincie vooraleer besluiten worden getrokken. De studie moet af zijn in 2010. Dit betekent niet dat reeds niet begonnen wordt met initiatieven. 4 miljard € zal besteed worden aan het bouwen van faciliteiten die de vervuiling in industriële parken tegen gaan. Naast bodemvervuiling wordt Guangdong nog getroffen door bodemerosie en op dat vlak loopt met de FAO een experiment in het kanton Wuhua om boeren actief te betrekken in het beheer van de complexe waterhuishouding in het heuvelachtig gebied met vele waterscheidingen.

De provincie heeft een globaal plan voor het milieu van 2004 tot 2010 dat meer dan 13 miljard € kost en zowel behandeling bevat van vast afval, waterzuivering als maatregelen voor zuivere lucht. Vanuit Hongkong wordt 83 miljoen HK$ voorzien voor het milieupartnership. Het provinciaal milieuplan voorziet trouwens dat in grote steden 80 pct van het afval moet verwerkt, in kleine steden 50 pct. Qua waterzuivering beloopt het streefcijfer 70 pct in de steden en 50 pct in de dorpen. Het plan voorziet ook 35 pct groen in de steden of 10 m² per persoon. Binnen een paar jaren moet investering in milieubescherming 3 pct van het BNP uitmaken. We vertrouwen er in dat het voluntarisme van Guangdong aangevuld door de know-how uit Hongkong en gestuwd door NGO’s van beide kanten (het aantal milieu-NGO’s in de VRC verdubbelde de afgelopen 3 jaren) wel afdoende resultaten zullen opleveren. Het op til staande stimuleringsplan voorziet ook meer middelen voor groene initiatieven.

Selecte bibliografie

Is Guangdong the Dark Horse in Addressing Ecological and Human Health Threats?

K. Brownlow & S. Renzi, China Environment Series, nr 9, 2007, Woodrow Wilson Int .Center

Tackling Cross-Border Air Quality in Southern China, Christine Loh, ibidem

http://www.cleanairnet.org/caiasia/1412/propertyvalue-13710.html

http://www.civic-exchange.org/eng/

Green plan for delta’s environmental blues, Kitty Poon, SCMP, 20/08/2008

Guangdong to boost green efforts, Liang Qiwen, China Daily, 19/01/2008

Air Pollution at Historic Highs in Guangdong, Reuters, 17/01/2008

The Standard: “Sulfur Dioxide Emissions Surge”; The Standard, Tuesday, 29/01/2008

Chinese city takes aim at polluters, cheap jobs, Reuters, 28/05/2008

Chemical plants to be moved out of S China city, 19/02/2008