De Chinese Centrale Bank gaat samen met andere toezichthouders op financiële activiteiten regels uitvaardigen om de risicovolle sector van het vermogensbeheer te saneren. Op het 19e partijcongres was besloten dat die samenwerking nodig was.
Het vermogensbeheer in China ging einde 2016 naar schatting over 102.000 miljard yuan (13.000 miljard euro). Daarvan passeerde 20.000 miljard via de banken. Door de snelle ontwikkeling van de sector en de verdeling van het toezicht over verschillende instellingen, is een en ander kunnen mislopen. Om rendement te halen stopt men geld in te risicovolle investeringen. En dit gebeurt vaak via schaduwbankieren dat ontsnapt aan regels.
De mini beurscrisis van 2015 en de toenemende bezorgdheid dat een aanzienlijk lening niet terugbetaald kan worden deden alarmbellen rinkelen en sanering was aan de orde van de dag. Onder leiding van de Centrale Bank (People’s Bank of China) hebben juristen een ontwerp van regelgeving opgesteld. Dat sluit een reeks achterpoortjes die de wantoestanden mogelijk maakten. De bedoeling is dat de regels getest en aangepast worden om tegen midden 2019 een afgerond systeem te vormen.
Risico’s niet meer wegstoppen
Financiële instellingen zullen geen waarborgen meer mogen geven voor terugbetaling van het geïnvesteerde bedrag en voor een vaste interest op investeringen met risico. Het rendement zal alleen mogen afhangen van de feitelijke prestaties van de activa waarin men belegt. Dit is de belangrijkste nieuwe regel. Instellingen die zich er niet aan houden worden gestraft.
Het verbod is gericht tegen de verkoop van kortlopende producten aan meestal kleine beleggers met de belofte van een hoger rendement dan de normale interest op een spaarboekje. Dat geld wordt dan door financiële instellingen belegd in risicovolle activa zoals rommelobligaties, aandelen, vastgoed of andere producten van vermogensbeheer. Op die manier kan het geld van de spaarder zonder dat hij het weet of wil terecht komen bij projecten die te risicovol zijn om een normale lening te krijgen. Dat kan natuurlijk mislopen, maar de kopers worden gesust met de idee dat in geval van problemen de bank of indien nodig de overheid de verliezen wel zal dekken.
De nieuwe regel breekt die impliciete waarborg en gaat het vermogensbeheer transparanter maken. Daardoor wordt dan hopelijk ook enkel belegd in projecten die wel veilig zijn. Dit in de praktijk brengen wordt niet gemakkelijk. Financiële instellingen proberen spaarders te lokken die elk achterpoortje gebruiken, ook al dreigen er straffen. En het publiek rekent er nog altijd op dat in het geval van een groot probleem de overheid financieel zal tussenkomen om de sociale vrede niet in gevaar te brengen.
Betere financiële coördinatie
Het nieuwe systeem geldt voor alle financiële instellingen: banken, investeringsmaatschappijen, verzekeringen, fondsen en makelaars. Er komen voor iedereen en voor alle producten dezelfde normen voor schuld/vermogen ratio’s, reserves voor risicodekking, beperkingen op investeringen enz. Tot vandaag vallen die onder verschillende toezichthouders elk met een eigen systeem.
Het ontwerp is een gezamenlijk initiatief van de Centrale Bank (People’s Bank of China) en van de verschillende toezichthouders voor banken, verzekeringen en beurzen. Het is het resultaat van inspanningen om beter te coördineren tussen toezichthouders in markten die meer en meer in elkaar overvloeien en waar grijze zones met wantoestanden ontstaan. Het hangt samen met de oprichting van het nieuwe regeringscomité voor Financiële Stabiliteit en Ontwikkeling onder leiding van vicepremier Ma Kai, een beslissing van het voorbije partijcongres. Het comité kwam voor het eerst bijeen op 8 november en besprak de regels.
Maar het initiatief gaat verder terug, tot december vorig jaar toen een speciale werkgroep opgezet werd tussen de centrale bank en de toezichthouders. Sinds februari circuleert al een eerste ontwerp. Dat is sindsdien vier keer herzien. Volgens insiders was het niet eenvoudig een compromis te vinden tussen de betrokkenen.
Concrete maatregelen
Er zijn nog meer concrete aspecten bekend.
In het uiteindelijk ontwerp moeten alle financiële instellingen 10% van hun commissies in een reservefonds voor risico’s storten. Tot nu bestonden daar allerlei verschillende normen voor.
Investeringsfondsen die aan het publiek te koop aangeboden worden mogen een maximale schuld/vermogen ratio van 140% hebben, privé aangeboden fondsen mogen tot maximum 200% gaan.
Het wordt verboden voor financiële instellingen om onderling mechanismen op te starten om de regels te omzeilen. Een typisch geval is een bank die via een andere financiële instelling de regels voor banken omzeilt en zo geld stopt in een project met zeer hoog risico.
Producten voor vermogensbeheer mogen niet meer investeren in andere producten van vermogensbeheer om een sneeuwbaleffect te vermijden. Elk product hoort een aparte boekhouding te hebben om het apart te kunnen beheren en controleren. Amalgamen van fondsen worden verboden en het rendement van elk fonds moet afhangen van zijn eigen opbrengst. Producten dienen een duurtijd van minstens 90 dagen te hebben en instellingen gaan ervoor zorgen dat hun schulden en vorderingen in tijd gelijk lopen. Institutionele beleggers krijgen de mogelijkheid te beleggen in meer risicovolle producten dan particulieren.
De Centrale Bank werkt ook aan verplicht rapporteringssysteem van alle producten van vermogensbeheer, zodat hier correct statistieken kunnen bijgehouden worden. Tot nog toe ontbreken die.
Een ander teken dat de financiële controle wordt verscherpt, is de weigering om momenteel investeringsfondsen goed te keuren die meer dan 80% van hun geld investeren op de beurs van Hongkong. Sinds de verbinding van de beurs van Hongkong met die van Shanghai en Shenzhen zijn Chinese fondsen erg actief in Hongkong. De overheid vreest dat de beurs van Hongkong daardoor oververhit geraakt.
Bron: Caixin, South China Morning Post
