Drukke diplomatieke bedrijvigheid voor en na de G7

Afgelopen week kwamen de BRICS+ ministers bijeen in Rusland om te discussiëren met 12 belangrijke ontwikkelingslanden. In Bonn vergaderden UN-klimaat onderhandelaars maar waren onderling verdeeld. De G7 maakte een uitgebreide mededeling bekend waarin China 20 maal genoemd wordt en gaf een knipoog naar Afrikaanse landen. Tenslotte was er in Zwitserland de Oekraïne conferentie waar 90 landen deelnamen maar Rusland en China bleven afwezig.

BRICS+ top in Rusland Foto Global Times; fmprc.gov.cn Disclaimer

In het Russische Nizhny Novgorod kwamen de 10 BuZa ministers van de BRICS+ landen samen om een dialoog te voeren met 12 ontwikkelingslanden. Het was de eerste ministeriële vergadering sinds de BRICS uitbreidde met de VAE, Egypte, Iran en Ethiopië.  De 10 spraken met vertegenwoordigers van Thailand, Laos, Vietnam, Bangladesh, Sri Lanka, Kazachstan, Wit-Rusland, Türkije, Mauritanië, Cuba, Venezuela en Bahrein. Alle partijen riepen op tot naleving van het multilateralisme, verzet tegen unilateralisme en protectionisme, bevordering van de hervorming van de internationale financiële architectuur, versterking en verbetering van het mondiale bestuur en vergroting van de stem en vertegenwoordiging van ontwikkelingslanden. Volgens de Russische president Putin willen nog 30 landen toetreden tot de BRICS+ waarbij de laatste Turkije en Thailand. Uiteindelijk namen de BRICS + landen een vrije lange slotverklaring aan.

UN klimaat

In Bonn kwamen gedurende 2 weken honderden UN klimaatafgevaarigden bijeen en sloten donderdag hun discussies af. Volgens VN-hoofd klimaatverandering Simon Stiell werden maar een bescheiden stappen voorwaarts gezet en blijven te veel problemen onopgelost op weg naar COP 29 in Baku. De Financial Times ziet een sterke tegenstelling tussen de rijke ontwikkelde landen en de ontwikkelingslanden. De ontwikkelingslanden beweren dat de ontwikkelde wereld die historisch gezien de grootste uitstoot heeft veroorzaakt, financieel verantwoordelijk moet worden gehouden voor de schade van klimaatverandering .
Tijdens de besprekingen in Bonn stelde Saoedi-Arabië, namens de Arabische groep, dat de ontwikkelde landen onder leiding van de VS en de EU jaarlijks $441 miljard aan klimaatfinanciering moeten verstrekken aan ontwikkelingslanden. Dat zou dan als hefboom kunnen worden gebruikt om meer dan $1tn op te halen. ‘Militaire uitstoot vertegenwoordigen 5% van de historische emissies en een mogelijk idee is bijvoorbeeld om een belasting te heffen op defensiebedrijven in ontwikkelde landen’, aldus een Saoedische onderhandelaar tijdens de gesprekken. ‘We realiseren ons ook dat een belasting op financiële transacties veel inkomsten zou kunnen genereren’. De westerse landen daarentegen vinden dat begoede landen in ontwikkeling zoals China en Saoedie-Arabie, de VAE, India en Braziliê meer zouden moeten bijdragen tot de financiering. Gezien de tegenstelling werd bijgevolg uitgekeken naar de vergadering van de G7.

G7

Foto G7 Disclaimer

Donderdag kwamen de leiders van de 7 rijkste landen bijeen in het Italiaanse Apulia. Ze hadden ook vertegenwoordigers uitgenodigd van Argentinië, Zuid- Afrika, Brazilië en India. Politico noemde het ‘de top van 6 lamme eenden en Giogia Meloni’. Emmanuel Macron uit Frankrijk en Rishi Sunak uit Groot-Brittannië voeren allebei een verkiezingscampagne in een laatste wanhopige poging om het voor hen ongunstige tij te keren. De Duitse Olaf Scholz werd afgelopen weekend bij de verkiezingen voor het Europees Parlement vernederd door extreemrechtse nationalisten en zou binnenkort zelf ten val kunnen komen. Justin Trudeau, al negen jaar premier in Canada, heeft openlijk gesproken over het opgeven van zijn ‘krankzinnige’ baan, terwijl de Japanse Fumio Kishida te kampen heeft met zijn laagste persoonlijke ratings in de aanloop naar een leiderschapsstrijd later dit jaar, aldus nog Politico.  

Behalve een maxi-eindverklaring van 36 pagina’s leverde de top ook een miniverklaring af over de noodzaak van schone energie in Afrika  In de slot verklaring wordt China 20 maal genoemd of gegispt namelijk over de Oekraïne-crisis, de klimaatcrisis, cyberveiligheid, de kwestie Taiwan, de Zuid-Chinese Zee en mensenrechtenkwesties.
 De Global Times vindt dat de VS met het China verantwoordelijk stellen van alle crises de fundering legt om later tot een confrontatie tussen twee kampen te komen. De G7 stelt maatregelen te zullen blijven nemen ’tegen actoren in China en derde landen die materiële steun verlenen aan Rusland ondersteunen, met inbegrip van financiële instellingen en andere entiteiten in China die de aankoop door Rusland van goederen voor zijn industriële defensiebasis vergemakkelijken’, aldus de gezamenlijke verklaring, waarin de belofte wordt gedaan om ‘beperkende maatregelen op te leggen om misbruik te voorkomen en de toegang tot onze financiële systemen te beperken’. Volgens een studie van de Kyiv School of Economics is China goed is voor bijna 2/3 van de Russische import van hightech goederen voor tweeërlei gebruik maar zijn bijna alle geïmporteerde onderdelen die in Russische wapens worden gebruikt van westerse oorsprong.
Over de vermeende Chinese overcapaciteit zegt de eindverklaring: ’Wij uiten onze bezorgdheid over China’s aanhoudende industriële gerichtheid en uitgebreide niet-marktgerichte beleidsmaatregelen en praktijken die leiden tot wereldwijde overloopeffecten, marktverstoringen en schadelijke overcapaciteit in een groeiend aantal sectoren, waardoor onze werknemers, industrieën en economische veerkracht en veiligheid worden ondermijnd. De Duitse minister van Transport Volker Wissing zei woensdag echter dat de dreiging een handelsoorlog met Beijing in de hand werkt.
Zoals bekend heeft de EU vorige week een heffing opgelegd van uit China ingevoerde wagens en China werkt volgens Yuyuantantian aan taks op de invoer van grote Europese wagens.  De EU exporteert jaarlijks voor $18 miljard aan auto’s met een grote cilinderinhoud naar China, dat is meer dan de waarde van EV’s die China in 2023 naar de EU exporteert.

De verklaring bevat ook heel wat mooie woorden over de strijd tegen de klimaatverandering. Wat de financiering aangaat, vindt de eindverklaring het verheugend ‘dat de rijke landen vorig jaar voor het eerst $100 miljard hebben bijgedragen tot de financiering in de ontwikkelingslanden’ weliswaar geherclassificeerde leningen incluis.

Oekraïne-top

Zaterdag en zondag namen 100 landen in Zwitserland deel aan de Oekraïnetop die bedoeld was als steun voor het vredesplan van  Oekraïense president Zelensky dat hij eerst opperde eind 2022. De Amerikaanse vicepresident Kamala Harris beloofde een hulppakket van meer dan $ 1,5 miljard om Kiev te helpen bij de wederopbouw van de gehavende infrastructuur en om te voorzien in de humanitaire behoeften. Het geld komt van de interesten van bevroren Russisch geld dat uitstaat in Europa. Daarnaast wordt van dit geld ongeveer 50 miljard dollar gebruikt voor een lening aan Oekraïne te financieren wat Putin als diefstal heeft bestempeld. Rusland werd overigens niet op de top uitgenodigd en daarom bleef ook China afwezig. Vlak voor de top lanceerde de Russische president Putin zijn vredesplan: geen NATO-toetreding voor Oekraïne en het afstaan van niet enkel Donetsk en Luhansk maar ook van Kherson en Zaporizhzhia. Het voorstel werd door Zelensky afgedaan als ‘oplichterij’. De eindresolutie van de conferentie die geen potten, breekt vindt u hier. Zes landen, waaronder India, Brazilië en Zuid-Afrika wensten de slotverklaring ook niet te ondertekenen schrijft De Wereld Morgen.

Groene top

Van 17 tot 21 juni brengt de Chinese vicepremier Ding Xuexiang een bezoek aan Luxemburg, het EU-hoofdkwartier in Brussel en houdt de vijfde milieu- en klimaatdialoog op hoog niveau tussen China en de EU. Sinds de oprichting van deze milieu- en klimaatdialoog in 2020 hebben beide partijen met succes vier dialoogrondes gehouden die een positieve rol hebben gespeeld bij het gezamenlijk aanpakken van mondiale uitdagingen op het gebied van milieu- en klimaatbestuur, het versterken van de communicatie en coördinatie over bilateraal en multilateraal beleid en het bevorderen van samenwerking tot wederzijds voordeel.  Chinese experts menen dat het bezoek van Ding het enorme samenwerkingspotentieel tussen China en de EU op het gebied van groene producten benadrukt en de EU eraan kan herinneren dat het heffen van tarieven niet alleen zichzelf in de voet schiet, maar ook de wereldwijde inspanningen voor een groene overgang vertraagt. De Duitse vicekanselier en minister van Economie Robert Habeck begint woensdag aan een vijfdaagse werkreis naar Zuid-Korea en China, waar hij gesprekken zal voeren over handel, klimaatbescherming en energiebeleid.

China Daily, Global Times, FT, G7italy.it, DWM