De CPC lanceert en pusht momenteel de ‘dual circulation theory’, een relatief nieuwe strategie voor de economische ontwikkeling van China.
Duaal, tweeledig, de naam is toepasselijk want hij verwijst naar twee manieren om goederen en diensten te laten circuleren, en twee aanleidingen om daarop aan te sturen.
Twee aanleidingen
Wat die twee aanleidingen betreft, de VS is bezig een koude oorlog te ontketenen tegen China en er dreigt waarschijnlijk een wereldwijde economische crisis ten gevolge van de COVID-19 pandemie. ‘Dual circulation’ komt erop neer dat de regering enerzijds beleid wil uitstippelen om de binnenlandse consumptie en de zelfgemaakte technologie nog veel meer te stimuleren dan ze al doet, en dat Beijing anderzijds het land toch meer zal openstellen voor import van goederen en diensten en voor technologische input uit het buitenland.
Binnenlandse consumptie
Het is nodig de Chinese economie aan te zwengelen in een periode dat er ‘vanwege corona’ (wellicht nog lange tijd) een verminderde vraag zal zijn naar Chinese producten. Vandaar de plannen om de consumptie in China zelf te bevorderen, de toewijzing van middelen te verbeteren, en nog gecoördineerder te streven naar regionale ontwikkeling, bijvoorbeeld van het westen en noordoosten van China. De regering krijgt van invloedrijke economen zoals Zhang Xueliang het advies om ‘de markt een doorslaggevende rol laten spelen in de stromen van factoren zoals kapitaal, talent, informatie, technologie en land, zodat middelen het beste kunnen worden toegewezen’. Het wordt spannend om na te gaan in welke mate dat advies wordt opgevolgd.
Tandje bij
De regering is al langer doordrongen van de noodzaak om het aandeel van de consumptie in de nationale economie te vergroten. Dat aandeel was ondanks alle inspanningen nog altijd maar 38,8 % van het bbp in 2019 (ter vergelijking: in de VS is het 66 procent). In juni heeft de Staatsraad (het Kabinet) besloten de exporteurs te helpen om te herstructureren zodat ze een deel van de export op de binnenlandse markt verkopen, een operatie die niet moeiteloos zal verlopen vanwege bijvoorbeeld belastingdruk, concurrentie van e-commerce, noodzakelijke aanpassingen aan snel wisselende voorkeuren bij de consumenten enz.
Buitenland blijft
Buitenlandse investeringen en handel blijven echter levensbelangrijk. De zes pilot-FTZ’s (experimentele vrijhandelszones) die een jaar geleden werden geopend in Shandong, Jiangsu, Guangxi, Hebei, Yunnan en Heilongjiang, plus het Lingang-gebied in Shanghai, leverden een waarde van 13,11 miljard yuan (ongeveer 1,6 miljard euro) aan buitenlandse investeringen op tijdens de periode januari-juli. Dat had een positieve invloed bij het stabiliseren van buitenlandse handel en investeringen in de huidige context van een malaise op de internationale markt.
Een kwestie van veiligheid
China ondervindt daarnaast bedreigingen van zijn territoriale integriteit door westerse campagnes rond zijn gebiedsdelen Hongkong, Taiwan, de autonome regio’s Xinjiang en Tibet en in Zuid-Chinese en Oost-Chinese Zee. De veiligheid daarvan zal China vooral met politieke en militaire middelen verdedigen. Het is echter ook nodig de economie en technologie te beveiligen tegen de aanslagen van een dol geworden VS-elite die de indruk geeft aan te sturen op een ontkoppeling, een desintegratie van de wereldeconomie en de wereld van de wetenschap. Daar is het dat de dual circulation alweer om de hoek komt kijken.
Eigen economie en technologie versterken
Voor het westerse conflictmodel heeft China een alternatief van harmonie, samenwerking, respect en uitwisseling. Zo wil Beijing, voor een groot deel uit welbegrepen eigenbelang, de binnenlandse economie, de consumptie aanzwengelen omdat dit tegelijk het doel dient de wereldeconomie gunstig te beïnvloeden. Of doorgaan met leren van de technologische vooruitgang die in bepaalde landen is geboekt, niet enkel om de eigen achterstanden in te halen, en om niet kwetsbaar te zijn voor de grillen en de chantage van Amerikaanse politici en militairen, maar ook omdat het land zelf op technologisch vlak meer en meer te bieden heeft. Het bekendste voorbeeld is uiteraard 5G.
China is een ander verhaal
Keert China nu terug in zichzelf, geeft het de globalisering op? Hoogstwaarschijnlijk niet, we mogen de herhaalde uitspraken van president Xi en de premier Li, dat China zich nog meer zal openstellen gerust serieus nemen. China is niet (langer) bang van economische en wetenschappelijke concurrentie. Zowel op de binnenlandse als op de internationale markt moedigt het land die aan, want het besef is gegroeid dat een gezonde en eerlijke concurrentie de innovatie bij alle deelnemers zal aanmoedigen. China wil in geen geval belanden in een situatie zoals die van de Sovjet-Unie tijdens de Koude Oorlog van de vorige eeuw: economisch afgezonderd worden van de wereld en in de eigen omgeving weer achter gaan lopen op de meest dynamische en technologische economische actoren.
Signalen
Met dual circulation wil China beslist meer focussen op bepaalde eigen, binnenlandse activiteiten, maar zich wel degelijk ook oprecht openstellen voor het buitenland en de wereldmarkt beter laten werken. Een sterk signaal daarvan is de organisatie van drie grote internationale handelsbeurzen: de China Import and Export Fair, de China International Import Expo en de China International Fair for Trade in Services van vorige week. Van 2018 tot 2022 zal China volgens het ministerie van Handel diensten importeren ter waarde van 2,1 biljoen euro en daarmee bijdragen aan meer dan 20 procent van de wereldwijde groei van de invoer van diensten. Later dit jaar zal China een beperktere negatieve lijst voor grensoverschrijdende handel in diensten bekendmaken. Dat zal openstelling van de dienstensector voor de buitenwereld bevorderen.
Het is officieel
Er is al sinds mei sprake van ‘dual circulation’ in Chinese kringen van politiek en overheid. Op 1 september heeft Xi Jinping tijdens een zitting van het invloedrijke nationale comité voor algemene hervormingen officieel gezegd dat met ‘dual circulation’ een systematische diepgaande hervorming van de algemene situatie van het land beoogd wordt. ‘De binnenlandse markt is daarbij de steunpilaar en binnenlandse en buitenlandse markten zullen elkaar versterken’, aldus de president. De kans is levensgroot dat de relatief nieuwe strategie voor de economische ontwikkeling van China hoog op de agenda staat bij de opstelling van het 14e Vijfjarenplan (2021-2025) die goed op gang komt.
Bronnen: Xinhua, Straits Times, China Daily, Caixin
