Op 1 januari is het Regional Comprehensive Economic Partnership (RCEP) van kracht geworden. Dit vrijhandelsverdrag verenigt 15 landen in Azië en de Stille Oceaan die samen instaan voor een derde van de wereldeconomie. Het markeert het verschuiven van het economisch zwaartepunt in de wereld.
RCEP is ondertekend in november 2020. Doordat China en negen andere landen het verdrag al ratificeerden is het op 1 januari van kracht geworden.
De deelnemende landen zijn China, Japan, Zuid-Korea, de tien landen van ASEAN, Australië en Nieuw-Zeeland. Samen staan ze voor een derde van de wereldeconomie. China is de grootste economie en de drijvende kracht. Opvallend is de deelname van politieke bondgenoten van de VS, zoals Japan en Australië. India onderhandelde mee maar haakte op het allerlaatste moment af. Taiwan valt uit de boot als opstandige provincie van China.
Het verdrag wordt van kracht voor landen die ratificeerden. Dat zijn er nu tien. Zuid-Korea volgt op 1 februari. Dan blijven nog Indonesië, Maleisië, Myanmar en de Filipijnen over. In sommige van die landen is er interne tegenstand uit schrik dat sommige economische sectoren zullen lijden onder de toegenomen concurrentie. Dat was ook de motivatie van India om (voorlopig?) af te haken.
Grote ambities
De ronkende naam onthult de ambitie voor verdere economische integratie, maar voorlopig is het akkoord vooral een engagement om de invoerrechten op een groot aantal producten te verminderen, wat de onderlinge handel tussen de deelnemende landen een flinke boost zal geven en ook de onderlinge investeringen zal aanmoedigen. Leverketens zullen sterker in de regio verankerd worden.
Het verdrag voorziet een programma voor het afschaffen of verminderen van invoerrechten met 95% gefaseerd over 20 jaar.
Volgens het Chinese ministerie van handel zouden de taksen op 65% van de Chinese handel met Australië, Nieuw-Zeeland en de ASEAN-landen onmiddellijk wegvallen.
Vooral de Chinese textiel-, confectie- en lichte nijverheid zullen meer kunnen uitvoeren.
Volgens een studie van UNCTAD zou op korte termijn Japan de grootste groei van de uitvoer kennen met 20,2 miljard dollar per jaar, gevolgd door China (11,2 miljard) en Zuid-korea (6,7 miljard)
Geopolitiek
Door het verdrag zullen de handels- en investeringsstromen binnen de regio toenemen. Daardoor zal het relatief gewicht van de VS en de EU in de wereldeconomie en de internationale economische relaties afnemen ten voordele van de regio Azië-Stille Oceaan, wat op termijn ook politieke gevolgen zal hebben voor de Amerikaanse wereldheerschappij. Het gebrek aan belangstelling door de westerse media is tekenend.
Een andere vraag is de relatie tot het Comprehensive and Progressive Agreement for Trans Pacific Partnership (CPTPP). Dit was oorspronkelijk het Trans Pacific Partnership (TPP), een tegen China gericht vrijhandelsverdrag dat door president Obama gelanceerd werd. TPP werd door president Trump opgeblazen en terug tot leven gewekt door Japan als CPTPP. De leden zijn Australië, Brunei, Canada, Chili, Japan, Maleisië, Mexico, Nieuw-Zeeland, Peru, Singapore en Vietnam. Het verdrag werd van kracht in 2018. China heeft zich in 2021 kandidaat gesteld om toe te treden.
Bronnen: Caixin
