In Hongkong is voor het eerst iemand veroordeeld voor een overtreding tegen de nationale veiligheidswet die sinds 30 juni 2020 van kracht is in de speciale administratieve regio.
De beklaagde heet Tong Ying-kit (24).
De feiten
Hij reed op 1 juli 2020 in de Hongkongse commerciële wijk Wan Chai met een motor op een rij politiemensen in. Daarbij werden drie agenten zwaar gewond. Tong voerde op zijn motor een vlag met de leuze ‘Hongkong onafhankelijk. De revolutie van onze tijd’. Hij werd tot 9 jaar veroordeeld voor het aanzetten tot separatistische en terroristische activiteiten.
Beroep
Clive Grossman, de advocaat van Tong, gaat in beroep. Grossman is een toonaangevende Hongkongse advocaat. Hij woonde en werkte van 1947 tot 1983 in Zimbabwe, tot 1980 Rhodesië. Hij verhuisde naar Hong Kong en werd de plaatsvervangend procureur des Konings in 1993.
De beklaagde zelf heeft tijdens zijn proces geen verklaringen afgelegd. Naderhand zou hij, volgens een van zijn andere advocaten, de bevolking hebben opgeroepen ‘vol te houden, zoals de olympische medaillewinnaars van Hongkong’.
Straf en verantwoording
De rechters Esther Toh, Anthea Pang en Wilson Chan, door Chief Executive Carrie Lam aangesteld voor strafzaken in het kader van de nationale veiligheidswet, veroordeelden Tong tot 6,5 jaar voor het aanzetten tot afscheiding en 8 jaar voor terroristische activiteiten. De twee straffen mag hij voor 5,5 jaar tegelijk uitzitten. Met het overblijvende jaar van de straf voor separatisme zal de totale looptijd negen jaar zijn. De rechters zijn van mening dat ‘met deze strafmaat aan de schuld van de verdachte voor de twee strafbare feiten en aan de afschuw van de samenleving voldoende recht wordt gedaan’. Tegelijkertijd hopen ze ‘daarmee het vereiste afschrikkende effect te bereiken’, aldus hun schriftelijke onderbouwing. Volgens Amnesty International zijn niet zozeer de gepleegde daden belangrijk. De mensenrechtenorganisatie ziet in het vonnis ‘een aanval op de vrijheid van meningsuiting’. In sommige westerse kranten werd Tong een verzetsheld genoemd. Volgens een journalist in De Morgen maakt de nieuwe veiligheidswet ‘ieder protest tegen de Volksrepubliek China tot een misdaad’.
Op de agenda
Er staan de komende tijd nog meer spraakmakende processen voor inbreuken op de nationale veiligheidswet op de rol van het gerecht in Hongkong. Op 1 september komen middelbare scholieren voor het gerecht die als leden van een ‘radicale organisatie’ een aanklacht hebben gekregen voor terroristische activiteiten. Zij worden ervan verdacht dat ze plannen hadden om in belangrijke voorzieningen van de gemeentelijke infrastructuur bomaanslagen te plegen. Op 23 september komt de zaak voor van 47 personen die deelnamen aan een onwettige voorverkiezing die door de aanklager beschouwd wordt als ondermijning van de rechtsorde in Hongkong. Jimmy Lai, die al zit voor niet toegelaten betogingen die op geweld uitliepen, hangt op 12 oktober een proces boven het hoofd. Lai is onder andere aangeklaagd voor een ‘samenzwering met buitenlandse machten die een bedreiging vormt voor de nationale veiligheid’.
Bronnen: Xinhua, China Daily, Reuters, South China Morning Post, De Morgen, Wikipedia