China had bij het begin van het Chinese nieuwjaar al meer vaccins naar andere landen gezonden dan aan de eigen bevolking toegediend. Het zoekt een evenwicht tussen internationale solidariteit en eigen risicobeheersing.
Tijdens een COVID-19 briefing van de Veiligheidsraad van de VN op dinsdag riep buitenlandminister Wang Yi op tot meer internationale samenwerking.
China heeft al vaccins uitgevoerd naar 22 landen, en aan 53 landen hulp geboden om vaccins te verwerven. Het schenkt 10 miljoen dosissen aan COVAX, het vaccinatieprogramma van de Wereldgezondheidsorganisatie voor armere landen. Het is van plan ook vaccins te leveren aan de VN-blauwhelmen.
Wang Yi benadrukte dat China met het vaccin noch geopolitieke, noch commerciële winstdoeleinden heeft en geen politieke voorwaarden koppelt aan hulp.
Hij gaf de rijke landen een veeg uit de pan. ‘De vaccins stromen toe in rijke landen en er blijft weinig over voor de arme. Dit heeft tot een “immuniteitsopdeling” geleid en verergert de kloof tussen arme en rijke landen’. Zijn woorden waren een echo van die van de VN-secretaris-generaal Guterres over de ‘heel erg ongelijke en oneerlijke’ verdeling van de vaccins waarbij tot nu toe 75% van alle dosissen toegediend zijn in slechts 10 landen en ‘meer dan 130 landen nog geen enkele dosis ontvingen’.
Wang Yi besloot: ‘ We moeten gezamenlijk het vaccinnationalisme verwerpen, een eerlijke verdeling van de vaccins nastreven en in het bijzonder de vaccins toegankelijk en betaalbaar maken voor ontwikkelingslanden, daarbij inbegrepen deze waar conflicten woeden’
De wereld helpen of eerst eigen groepsimmuniteit?
De South China Morning Post heeft uitgerekend dat tot vorig weekend China al meer dosissen uitgevoerd had dan toegediend aan de eigen bevolking.
Er waren al minstens 46 miljoen dosissen of grondstoffen daarvoor uitgevoerd terwijl er slechts 40,52 miljoen toegediend zijn aan Chinezen. Op dit ogenblik is ongeveer 3% van de Chinese bevolking gevaccineerd.
De cijfers zijn het resultaat van afwegingen over het nut van wereldwijd verdelen van vaccins of voorrang geven aan binnenlandse groepsimmuniteit.
Doordat China de uitbraak van COVID-19 binnen zijn grenzen heel goed onder controle heeft, lijkt de dringende noodzaak van massale inentingen er minder groot. Op maandag 15 februari werd in China geen enkele lokale besmetting bevestigd. Er was nog één verdacht geval en 9.643 dichte contacten zaten in quarantaine. Er werden enkel 16 ingevoerde besmettingen bevestigd. Daarnaast waren er 11 asymptomatische gevallen, allen ingevoerd.
Doordat het risico op besmetting in China laag ligt, is ook het percentage weigeringen er hoog. Volgens een uitgebreide enquëte door het Centrum voor Preventie en Bestrijding van Ziekten van Shanghai zou bijna de helft van de ondervraagden daar zich momenteel niet laten inenten. De huidige vaccinaties in China gebeuren vooral bij mensen met risicoberoepen, in strategische sectoren en in sommige risicowijken, en ook daar weigert een minderheid het vaccin. De oudere bevolking wordt nog niet systematisch gevaccineerd.
Maar indien een aantal grote ontwikkelde landen groepsimmuniteit zouden verwerven en het internationale reizen terug volop herneemt, zou een weinig gevaccineerd China snel een zwakke schakel kunnen worden. Het is dus zaak het systematisch verwerven van groepsimmuniteit in China op een correcte manier te combineren met internationale solidariteit.
In de praktijk
China heeft dus vaccins uitgevoerd naar 22 landen, en aan 53 landen hulp geboden om vaccins te verwerven. Enkele voorbeelden:
Pakistan kreeg reeds 500.000 dosissen cadeau, Zimbabwe 200.000. Een tweede levering van 600.000 aan Zimbabwe zal vermoedelijk betaald zijn. Equatoriaal-Guinea kreeg reeds een levering, aan Peru gebeurde reeds een tweede levering van 700.000. Bolivië heeft een contract afgesloten met Sinopharm. Turkije gebruikt het vaccin van Sinovac. Ook Algerije werkt met Chinese vaccins. Hongarije heeft als eerste EU-land 500.000 dosissen ontvangen en heeft een contract om in totaal 2,5 miljoen mensen te vaccineren. China zal tien miljoen dosissen leveren aan COVAX zodra de Chinese vaccins goedgekeurd zijn door de Wereldgezondheidsorganisatie. Dat kan in maart.
China voert niet alleen kant-en-klare vaccins uit, maar ook concentraten van de basisstoffen en half afgewerkte producten waarmee het ontvangend land zelf aan de slag kan gaan om vaccins te produceren.
Ook de EU die worstelt met een tekort aan vaccins begint bij te draaien. Op 14 februari verklaarde de Franse president Macron in een interview met Le Journal du Dimanche: ‘ We moeten met de Chinezen en de Russen samenwerken zodat de vaccins die hun wetenschappers ontwikkeld hebben kunnen geïntegreerd worden in onze grote multilaterale inspanning …onmiddellijk nadat ze de nodige goedkeuringen van de Wereldgezondheidsorganisatie verkregen hebben’. Dat is een aanpassing van zijn eerdere standpunt dat de vaccins eerst door het Europees Geneesmiddelenagentschap moeten goedgekeurd worden.
Bronnen: South China Morning Post, Xinhua, People’s Daily
