Beijing heeft aangekondigd dat het een ‘voorziening voor militaire ondersteuning’ zal bouwen in de Afrikaanse staat Djibouti. De faciliteit zal de Chinese deelname aan de operaties van de VN-vredesmacht in de Golf van Aden bijstand verlenen. Het is de eerste keer dat China in Afrika een dergelijk steunpunt zal hebben. In Djibouti zijn er al een tijdlang buitenlandse legerbasissen.
De geruchten over onderhandelingen tussen Djibouti en China betreffende een basis of een ‘logistiek steunpunt voor de zeemacht’ zijn gisteren bevestigd. Wu Qian, van het ministerie van Landsverdediging, heeft tijdens een reguliere maandelijkse persconferentie gezegd dat de beide regeringen vergevorderde afspraken hebben gemaakt voor de bouw van militaire voorzieningen. Die zullen ‘zorgen voor een betere logistiek en voor de beveiliging van de Chinese vredesmacht in de Golf van Aden, voor de kust van Somalië en bij andere humanitaire operaties van de Verenigde Naties’.
Strategische ligging
Djibouti (800.000 inwoners) ligt in de Hoorn van Afrika, aan de Golf van Aden, met de Rode Zee en Jemen vlakbij. China heeft in het gebied 21 bewapende beveiligingsescortes en meer dan 60 schepen, die in uitvoering van de resoluties van de VN-Veiligheidsraad van 2008 optreden tegen piraterij voor de Somalische kust. Ze hebben ook burgers geëvacueerd uit Jemen, mensen die op de vlucht waren voor de burgeroorlog daar. De geplande faciliteit zal volgens woordvoerder Wu voorzien in slaapplaatsen voor de mariniers, in voorraden van voedsel en brandstof.
Terminologie
David Rodriguez, een commandant van US Africa Command, heeft verklaard te weten dat China met de regering van Djibouti nu een contract voor 10 jaar heeft afgesloten om in de Afrikaanse staat een ‘militaire basis’ te bouwen. Ook de president van Djibouti heeft een tijd geleden de term legerbasis gebruikt en gezegd dat de Chinezen met zo’n basis welkom waren, naast de andere landen. Het valt op dat tot nog toe China de term ‘voorziening voor militaire ondersteuning’, military support facilities, gebruikt. De woordvoerder van het leger en die van Buitenlandse Zaken focussen op de logistieke functie van de accommodatie. Ze vermijden duidelijk de term ‘legerbasis’. (N.v.d.r. uit zorgvuldigheid hebben wij de termen die we eerder gebruikten veranderd. Wij blijven het steunpunt in Djibouti volgen om na te gaan wat de functie van de voorziening precies inhoudt.)
Buitenlandse militaire aanwezigheid
In Djibouti is er al sinds lange tijd een belangrijke militaire aanwezigheid van de VS en Frankrijk. Verder worden de havens gebruikt door strijdkrachten uit Italië, Japan en Pakistan, ook ter ondersteuning van de VN-vredesmissies. De grootste buitenlandse legerbasis in Djibouti is Camp Lemonnier, door de VS overgenomen van de vroegere kolonisator Frankrijk en heringericht voor de Amerikaanse strategie sinds 2008. Camp Lemonnier is een deel van de expeditiemacht (strijdkrachten in het buitenland) van de Amerikaanse marine bij het vliegveld van de hoofdstad Djibouti. Hij huisvest de Combined Joint Task Force – Horn of Africa (CJTF-HOA) van het U.S. Africa Command (AFRICOM) en is de enige permanente Amerikaanse basis in Afrika. De eigen website beschrijft de basis als ‘het verblijf van 4.000 leden van het militaire personeel. De basis ondersteunt de slagvaardigheid en de veiligheid van schepen, vliegtuigen, legeronderdelen en personeel om in de regio de nodige gevechtsoperaties te kunnen uitvoeren’.
evacuatie van vluchtelingen uit Jemen
China en Afrika
Volgens Liu Hongwu, een waarnemer van de School of African Studies van de universiteit van Zhejiang is de bouw van de legerbasis in Djibouti het begin van een nauwere samenwerking tussen China en de Afrikaanse Unie ten behoeve van de veiligheid in Afrika. Dit hangt volgens Liu ook samen met de belangrijke economische aanwezigheid van China in Afrika. Volgende maand komt het intussen 15 jaar oude Forum on China-Africa Cooperation (FOCAC) bijeen in Johannesburg, Zuid-Afrika. Naar verwachting zal China voorstellen doen om de economische betrekkingen en investeringen alweer een boost te geven. In september heeft China toegezegd om 8.000 soldaten te leveren voor de VN-Vredesmacht en 100 miljoen dollar te lenen aan de Afrikaanse Unie om de Unie de mogelijkheid te geven een eenheid voor snelle respons op te richten.
China Daily, South China Morning Post, Wikipedia
