In het China Economic Watch tijdschrift van het Peterson Institute for International Economics verscheen een interessante analyse van Ryan Rutkowski over de schulden van de Chinese locale besturen. In Westerse media wordt het soms voorgesteld alsof China op de rand van een kredietcrisis zou staan door de hoge schulden van deze besturen ten gevolge van investeringen in verkwistende projecten. De analyse erkent dat er op dit gebied problemen zijn, maar toont ook aan dat er geen onmiddellijk gevaar is voor een crisis. Daarvoor zijn er vier argumenten:
De snelle toename van de schulden van lokale besturen geeft de indruk dat leningen de enige bron van fondsen voor investeringen zijn. Dat klopt niet. Bankleningen zijn een belangrijke bron, maar er zijn er andere. Zo stijgen de opbrengsten van belastingen ook snel en die zijn nu belangrijker dan leningen. En er is het eigen inkomen – buiten budget- uit grondtransfers. Bankleningen zijn sinds 1980 stelselmatig gestegen van 0 tot 28% vandaag. Belastingen kenden een U-vormig verloop, van 40% in 1980 tot bijna nul halfweg de jaren 90 maar nu terug op 33%. Het eigen inkomen daalde van 60-70% in de jaren 80 (toen de lokale overheden nog eigen firma’s hadden) tot zowat 25% in 2000 en stagneert sindsdien.
Er wordt ook gesuggereerd dat het financieren van investeringen met schulden een probleem zou zijn. Alle overheden ter wereld gaan schulden aan om investeringen te betalen. Schuld is het standaardmiddel om de langetermijnvoordelen van een investering in de tussenperiode te financieren. De steden in de VS hebben een schuldratio die bij de hoogste van de wereld ligt. En de Wereldbank (‘Managing Subnational Credit and Default risks’) beveelt het ontwikkelen van een lokale kredietmarkt aan voor ontwikkelingslanden.
Er wordt verteld dat de investeringen voor infrastructuur in China, in het bijzonder sinds het anticrisisplan van 2009, ‘witte olifanten’ zouden zijn. Veel infrastructuurprojecten zijn inderdaad niet winstgevend en moeten gesubsidieerd worden om de leningen te kunnen terugbetalen. Bijvoorbeeld een metrolijn. Maar dergelijke projecten bieden andere voordelen die men niet direct in winst kan becijferen. Zo bestaat 61% van de lokale infrastructuurwerken uit bruggen en wegen en 14% uit het netwerk voor stedelijk vervoer. De grootste toename van investeringen in 2009 ging naar metrolijnen. Toch blijkt uit internationale vergelijkingen van de OESO dat de transportsystemen in de grote Chinese steden nog geen gelijke tred kunnen houden met de zeer snelle urbanisatie. Hongkong, Londen of New York hebben een pak meer transportlijnen per km² of per miljoen inwoners dan de Chinese steden. Sjanghai heeft bijvoorbeeld slechts 130 meter spoor per km², Tokio maar liefst 407 meter. Chinese investeringen in dit soort infrastructuur zijn dus niet verloren. Daarnaast zijn er nog de neveneffecten. Zo is er een band tussen betere communicatiesystemen en productiviteit. Een andere studie van de Wereldbank stelt bovendien dat het netwerk van hogesnelheidstreinen de totale productiviteit van het land met meer dan 5% zal verhogen.
Blijft ten slotte de schuldratio van de lokale besturen, die ondraaglijk hoog zou zijn. Ook dat blijkt een mythe. Volgens de OESO zit China op 26,7% van het bnp, nauwelijks meer dan de VS met 25,7% en lager dan Japan met 29,4%.Dat zijn cijfers van 2010. Voor 2012 verhoogt UBS de schatting naar 32%. Dat is nog een zeer beheersbaar niveau, zeker wanneer men het combineert met de nationale staatsschuld (in 2010): 18% voor China, 186% voor Japan en 75% voor de VS. De nationale overheid kan gemakkelijk inspringen voor de lokale, indien nodig.
Dit betekent niet dat er geen ernstige problemen zijn in de financies van sommige lokale besturen of dat er geen overcapaciteit is van een bepaalde infrastructuur. De snelle toename van de lokale schulden kan niet voor lange tijd verder gaan. En de looptijd van veel recent aangegane schulden is te kort zodat ze niet tijdig kunnen terugbetaald worden. Hervormingen moeten dan ook gericht worden op meer efficiënte lokale investeringen en financiering, eerder dan op algemeen afremmen.
Het originele artikel ‘Four Myths about local Infrastructure Investment in China’ staat hier
