Volgend op het eerdere bericht over door de overheid gefinancierde kantines voor ouderen meldt dit artikel dat deze eenvoudige, goedkope, maar veilige eetgelegenheden ook steeds meer jongeren aantrekken.
Jongeren in een gemeenschapskantine; foto World of Chinese (disclaimer)
Nieuwsgierig
Al maanden zag Li Fafa elke middag ouderen een steegje in de buurt van haar werkplek binnenlopen en terugkomen met volle dozen afhaalmaaltijden. Op een dag in juli kon de 28-jarige zich niet langer bedwingen en nam daar zelf een kijkje. Sindsdien voegt Li, die bij een bemiddelingsbureau voor studie in het buitenland werkt, zich elke dag bij deze senioren voor de lunch in de Dongdaqiao Gemeenschapskantine, die ze als een ‘verborgen juweeltje’ omschrijft. Naast hen eten ook andere mensen uit alle lagen van de bevolking in deze gemeenschap in het district Chaoyang van Beijing. Zij hebben, net als Li, niet zoveel tijd om te koken of hebben genoeg van vette afhaalmaaltijden. Ze wenden zich steeds vaker tot de kantines voor ouderen voor betaalbare en gezonde maaltijden.
Gerustgesteld
Li is onder de indruk van de goedkope maar toch voedzame keuzes in de kantine. Een maaltijd daar kost haar slechts ongeveer 15 RMB, terwijl ze vroeger gemiddeld 30 RMB besteedde aan afhaallunches. ‘Het is goedkoper dan uit eten gaan en het menu verandert elke dag’, vertelt ze. ‘Door het raam van de kantine zie ik de kok gerechten bereiden, dus voel ik me behoorlijk gerustgesteld.’
Gemeenschap
Gemeenschapskantines heten shequ shitang in het Chinees. Shequ (gemeenschap) is de laagste administratieve laag in een Chinese stad. De kantines werden in het afgelopen decennium in het leven geroepen voor het gemak van ouderen, een snel groeiende bevolking die problemen ondervindt met de zorg voor zichzelf en het onderhouden van sociale contacten naarmate hun gezondheid afneemt en hun kinderen van huis weggaan. Meestal beheerd door externe bedrijven, maar gesubsidieerd door lokale overheden, bieden ze maaltijden met korting aan senioren ouder dan 60 jaar.
Schaars
Om aan de groeiende vraag te voldoen, is het aantal kantines in het hele land enorm gegroeid, maar ze zijn nog steeds schaars. Volgens de lokale omroep Anhui News zijn er alleen al in de provincie Anhui in totaal 4.892 kantines speciaal voor ouderen, die meer dan 4 miljoen maaltijden bereiden. Ondertussen onthulde een enquête van het lokale partijcomité onder de meer dan 2.000 inwoners van de Jinsong Noord Gemeenschap in het district Chaoyang dat het opzetten van gemeenschapskantines en het verstrekken van makkelijke maaltijden als het op twee na meest cruciale probleem van die gemeenschap, waar 40% van de bewoners mensen van 60 jaar of ouder zijn, wordt beschouwd. Daarnaast zijn er ook nog 37% jongeren die geen tijd hebben om hun eigen maaltijden te bereiden.
Ondernemer
Geraakt door de uitdagingen waarmee ouderen worden geconfronteerd bij het verkrijgen van maaltijden tijdens de pandemie, richtte ondernemer Zhang Kunlun vanaf september vorig jaar acht gemeenschapskantines op in Zhuozhou, provincie Hebei, zonder enige financiële steun van de overheid. Om de efficiëntie te verhogen en de kosten te minimaliseren, wordt het voedsel in een centrale keuken gekookt en over de diverse kantines gedistribueerd. Zoals veel gemeenschapskantines heeft Zhang echter moeite om winst te maken. Hoewel hij meer dan 200 klanten per dag per kantine heeft – inclusief senioren, jonge kantoormedewerkers en gezinnen – lijdt het bedrijf van Zhang nog steeds een maandelijks verlies van ongeveer 30.000 RMB.
Catering
Om de verliezen te compenseren, biedt het bedrijf cateringdiensten aan nabijgelegen fabrieken aan. ‘Als we geen gemeenschapskantine zouden runnen, maar in plaats daarvan een fastfoodrestaurant, zouden we onze prijs kunnen aanpassen wanneer de kosten van ingrediënten stijgen’, aldus Zhang. Maar omdat ze als diensten aan de gemeenschap gezien worden, kunnen ze de prijzen niet verhogen.
Vertrouwen winnen
Om het vertrouwen van ouderen te winnen nodigt Zhang Yu, die een gemeenschapskantine in de regio Binnen-Mongolië beheert, nieuwe klanten uit om gratis te dineren. Ondanks de huurvrijstelling van de lokale overheid vindt Zhang Yu, die een twintiger is, het toch lastig om winst te maken. Volgens Zhang Yu kan haar kantine slechts ongeveer 5.000 RMB per maand verdienen, na aftrek van de lonen van werknemers en andere kosten, voornamelijk vanwege een gebrek aan klanten. Sinds jongeren daar zijn gaan eten, zijn onze inkomsten iets hoger. Jongeren zijn bereid om ongeveer 30 RMB uit te geven voor een duurdere setmaaltijd, terwijl senioren meestal kiezen voor een enkel gerecht. Om een meer diverse groep klanten aan te trekken, veranderde Zhang Yu zelfs de naam van het restaurant van ‘Gelukkige Ouderen Kantine’ naar ‘Gelukkige Gemeenschap Kantine’ en begon zij te adverteren op sociale media als TikTok. ‘We zijn begonnen met elke dag te livestreamen over onze kantine om meer mensen bewust van ons te maken,’ aldus Zhang.
Platteland
Deze problemen worden verergerd op het platteland, waar het kleinere klantenbestand ook nog eens minder geld te besteden heeft. Wang Zhuo, de voormalige eigenaar van een gemeenschapskantine in een landelijke regio in de provincie Henan, zag dat de senioren de goedkoopste items op het menu bestelden, ongeacht hun voedingswaarde. ‘We kunnen geen eten verkopen tegen een hoge prijs. We kunnen niet genoeg geld verdienen om onze essentiële kosten te dekken, zoals water- en elektriciteitsrekeningen, huur, apparatuur, salarissen van personeel en renovatiekosten. We runnen eigenlijk een goed doel zonder enige financiële steun van onze gemeenschap’, zegt Wang, die verzocht haar echte naam niet te noemen. Ze sloot haar kantine na ongeveer zes maanden in juli van dit jaar.
Tegenstellingen
Gebruikers blijven zich zorgen maken om de kwaliteit van de maaltijden. Ironisch genoeg zorgt de betaalbaarheid er juist voor dat sommige klanten de veiligheid van de maaltijden in twijfel trekken. Zo ontstaat een vicieuze cirkel waarbij de managers van de kantines er alles aan doen om de prijzen laag te houden, met als gevolg dat veel ouderen daardoor extra afgeschrikt worden. Een ander probleem is dat sommige klanten van pittig eten houden, terwijl anderen juist aan mildere de voorkeur geven. De een wil vlees voor de proteïnen en energie, terwijl de ander meer groenten wil zien.
Doorzetten
Zhang Kunlun, de kantine-eigenaar in Hebei, merkt ook op dat zijn oudere klanten de eetzaal gebruiken als een sociale ruimte. ’s Middags, zegt hij, in plaats van naar huis te gaan voor hun gebruikelijke dutje, blijven zijn oudere klanten vaak schaken of kaarten, genietend van de airconditioning in de zomer of de centrale verwarming in de winter, totdat de keuken ’s avonds opengaat voor het diner. Hij maakt zich echter nog steeds zorgen om het hoofd boven water te kunnen houden. Hij is van plan in totaal 16 kantines te openen, zodat hij de eindjes aan elkaar kan knopen.
Commentaar
Het is goed om de lezers duidelijk te maken dat het hier niet om armoedebestrijding gaat. De ouderen willen weliswaar goedkope maaltijden, maar niet uit armoede. Zij eten geregeld in echte restaurants die hun favoriete cuisines aanbieden. Elke dag thuis koken is echter fysiek vermoeiend en daar bieden de gemeenschapskantines een goede oplossing voor. De groeiende groep alleenwonende jongeren hebben op hun beurt niet altijd zin om veel tijd in het koken van eenpersoonsmaaltijden te steken. Ook zij eten veel in restaurants, maar willen vaak ook gewoon een snelle voedzame hap. De gemeenschapskantines kunnen beide groepen van dienst zijn. De uitbaters kunnen aan de jongeren iets meer verdienen en zo op den duur wellicht hun bedrijf winstgevend maken. De sociale interactie tussen ouderen en jongeren is een mooie sociale bonus. Ook dit is weer een interessant voorbeeld van socialistisch ondernemerschap.
Bron: The World of Chinese
