Genderongelijkheid behoort in China nog lang niet tot het verleden. In de meeste landen is dat het geval. Prestaties en internationale vergelijkingen staan elk jaar in het Global gender gap report van het World Economic Forum
Het Global gender gap report 2016 van het World Economic Forum (WEF) geeft data over 144 landen. Voor elk land bevat de index algemene indicatoren, zoals bevolking, bbp algemeen en per hoofd. Dan komen de scores op vier terreinen.
Genderongelijkheid in 2016
De onderzochte maatschappelijke gebieden zijn: deelname aan het economisch leven (inkomen, werk),onderwijs, gezondheid en levenskansen, deelname aan de politiek. Elk van die gebieden is onderverdeeld in subcategorieën. Eén voorbeeld: voor het economisch leven zijn de onderverdelingen: deelname aan de beroepsbevolking, gelijk loon voor gelijk werk, geschat jaarinkomen, politici, ambtenaren en managers, andere beroepen.
Behalve de cijfers waarmee de situatie voor mannen en vrouwen wordt vergeleken geeft een staafdiagram aan hoe ver het land op een bepaald vlak verwijderd is van de gendergelijkheid. Het kan daarbij voorvallen dat de ongelijke verhouding juist in het voordeel van vrouwen uitvalt.
China
China moet zoals veruit de meeste landen op bijna alle gebieden nog een behoorlijk lange weg afleggen. Voor het aandeel in de beroepsbevolking en de deelname aan hogere en universitaire opleidingen is de vergelijking echter gunstig voor vrouwen. De mate van seksegelijkheid is het grootste bij onderwijs en gezondheid. (Uitgerekend die tendensen komen trouwens overeen met de situatie in België en Nederland. Voor Nederland met uitzondering van de beroepsbevolking, die minder vrouwen telt)
China en de anderen
Fabrieksmeisjes op de banenmarkt
China staat op plaats 99 van de 144, gezakt van de 91e plaats die het vorig jaar nog had. Het land doet het slechter dan alle andere BRICS. China doet het in zijn eigen regio (Zuidoost-Azië, Pacific) beter dan Japan (111), Zuid-Korea (116). Ook in Maleisië en Cambodja is de ongelijkheid groter. De Volksrepubliek moet ook meer werken aan gendergelijkheid dan ander socialistische landen. In die groep scoort Cuba op plaats 25 opzienbarend goed en Vietnam (op 65) redelijk.
Zwakke en sterke punten
In enkel subcategorieën is er een te grote ongelijkheid. Van de 100 politici, ambtenaren en managers zijn er 17 vrouwen. Van de 100 middelbare scholieren zijn er 47 meisjes. De geboorteverhouding is 1 op 0,87 ten nadele van meisjes. Er is al jaren lang een mannenoverschot. Dat is een van de nefaste gevolgen van de eenkindpolitiek waar China tientallen jaren lang noodgedwongen heeft voor gekozen. Door dat geboortebeleid zou er ook een vertekend statistisch beeld kunnen zijn van de verhouding meisjes-jongensbaby’s. Het onderzoek van sommige demografen wijst uit dat ouders in afgelegen streken hun tweede (vrouwelijke) kind pas hebben aangegeven zodra het voor onderwijs in aanmerking kwam. China scoort daarentegen zeer hoog in deelname aan het hoger onderwijs en aan gewone beroepsbevolking. Daar staat het op de eerste plaats met een ratio van respectievelijk 1,16 op 1 en 1,07 op 1 ten voordele van vrouwelijke studenten en werknemers.
Gelijk loon voor gelijk werk en politiek
Krijgen de Chinese vrouwen gelijk inkomen voor gelijk werk? Helaas niet: de verhouding is hier 0,65 op 1. Daarmee doet China het iets beter dan gemiddeld op wereldschaal. De globale ratio is 0,62. Het levert China een 70e plaats op in de wereldrangschikking. Hoe zit het met het percentage vrouwelijke volksvertegenwoordigers? In China is dat 24%, in België en Nederland 39 en 37%. Voor ministeriële functies doen België en vooral Nederland het dan weer veel beter.
Media
De South China Morning Post trekt nogal alarmistische besluiten uit de statistieken van het WEF en benadrukt vooral het negatieve. De titel ‘meest scheve verhouding ter wereld’ wordt in het artikel zelf gerelativeerd en in een context geplaatst. De media van het vasteland hebben nog niet gereageerd op het Global gender gap report 2016.
Officiële standpunten
Fu Ying, de ‘iron lady’ van de Chinese diplomatie
Een indicatie van wat de officiële reactie zal zijn is te vinden in een artikel van 14 oktober van de China Daily. Dat vraagt om rekening te houden met de grootte van de bevolking en van de ontwikkelingsachterstand. Volgens de auteur blijven de woorden van Mao over ‘vrouwen die de helft van de hemel ondersteunen’ diep in het hart van de bevolking geworteld. Het artikel haalt de resultaten van het Gender gap report 2015 aan, maar het gaat in de eerste plaats over de VS en Hilary Clinton die hypocrisie wordt verweten betreffende vrouwenrechten. Een opvallend cijfer daarbij is dat van het aantal vrouwelijke volksvertegenwoordigers. Wat lezen we in het rapport 2016 hierover? China telt er 24% en de VS 19%, inderdaad merkwaardig. Ook hier echter een betere score voor de Amerikaanse ministerposten.(upd)
De Chinese regering is vastbesloten ook op dit terrein de achterstanden in te halen. Hoe ze dat wil doen staat in het witboek Gender Equality and Women’s Development in China dat Beijing vorig jaar heeft uitgegeven.
weforum.org (website World Economic Forum), China Daily, SCMP, english.gov.cn (website Chinese regering)
