In Hongkong verschijnt deze week opnieuw een boek dat stof zal doen opwaaien. ‘Gesprekken met Chen Xitong’ zou de confidenties van een hoofdrolspeler van Tian An Men in 1989 moeten bevatten.
Bao Pu is de zoon van Bao Tong, de toenmalige secretaris en speech-schrijver van de in 1989 naar aanleiding van de Tian An Men gebeurtenissen afgezette partijvoorzitter Zhao Zhiyang . Bao Tong werd voor zijn aandeel in de gebeurtenissen veroordeeld tot zeven jaar gevangenis wegens uitbrengen van staatsgeheimen en contrarevolutionaire propaganda. Sinds zijn vrijlating woont hij in Beijing en is een vooraanstaand lid van dissidente kringen. Bao Pu is vandaag uitgever in Hongkong en specialiseert zich in controversiële boeken over de gebeurtenissen van 1989.
Eerst haalde hij de wereldpers met de memoires van Zhao zelf, die tot zijn dood onder huisarrest bleef. Zhao zou die op bandjes ingesproken hebben en die smokkelden zijn vrienden na zijn dood het land uit; de authenticiteit van de memoires werd echter nooit aangetoond. Daarna kondigde hij de sensationele memoires aan van Li Peng, de premier van 1989 die in brede kringen aanzien werd als dé hardliner verantwoordelijk was voor de bloedige repressie; daarvan lekten wel de teksten uit, maar het boek werd nooit gepubliceerd; ook hier ligt het voor de hand de vraag naar de authenticiteit te stellen. De nieuwste stunt van Bao Pu is een boek ’Gesprekken met Chen Xitong’ door Yao Jianfu, dat deze week zou verschijnen.
Chen Xitong was in 1989 burgemeester van Beijing en bracht het officiële verslag over Tian An Men voor het Chinese parlement, wat hem de reputatie van hardliner bezorgde. Kort nadien werd hij gepromoveerd tot partijsecretaris van Beijing en lid van het Politbureau. Zijn succes zou van korte duur zijn, want in 1995 werd hij afgezet wegens corruptie en de bouw van privé villa’s met staatsgeld en in 1998 veroordeeld tot 16 jaar gevangenis. In 2006 kwam hij op 75-jarige leeftijd vervroegd vrij wegens gezondheidsredenen. De man heeft terminale slokdarmkanker. Of hij de authenticiteit van de ‘Gesprekken ‘ zal bevestigen valt af te wachten, maar indien het boek authentiek is, wat vertelt hij dan ? Chen verklaart dat hijzelf in 1989 helemaal geen beslisser was, maar slechts een uitvoerder. Hij organiseerde de repressie die door een groep topleiders, aangevoerd door Deng Xiaoping, beslist was. Zijn rapport voor het parlement was gewoon een herschrijven van de instructies die hij van hogerhand kreeg. Op de wijdverspreide beschuldiging dat hij Deng informatie gaf die de toestand extra ernstig voorstelde om zo de beslissing tot repressie uit te lokken, gaat hij blijkbaar niet in. Wel heeft hij spijt over ‘de tragedie die had kunnen vermeden worden’ en hoopt dat alle documenten over de gebeurtenissen vroeg of laat zullen vrijgegeven worden. Zijn eigen val wegens corruptie vergelijkt hij met de latere val van de partijsecretaris van Sjanghai Chen Liangyu – ook al wegens corruptie-, en de recente val van de partijsecretaris van Chongqing , Bo Xilai, wegens betrokkenheid bij een vermoedelijke moord en malversaties door zijn echtgenote. In al deze gevallen gaat het volgens hem niet over corruptiebestrijding maar om ellebogenwerk tussen rivalen. In Chen’s geval zou het gegaan zijn om een vermeende rivaliteit met president Jiang Zemin, die hij overigens ontkent. Ook corruptie ontkent hij want het zou gegaan zijn om legale giften van buitenlanders die hij transfereerde naar het Volkstheater in Beijing dat in slechte papieren zat. De privé-villa’s waren volgens hem gastverblijven voor kaderleden op bezoek in Beijing. Hij zou de gesprekken met Yao Jianfu gevoerd hebben in een poging zijn naam van schuld te zuiveren, aangezien het Chinese Hooggerechtshof weigert zijn veroordeling te herzien.
Bron: South China Morning Post