Donderdag en vrijdag vindt in Brussel een EU-China top plaats. De onrust over president Trump duwt de partners naar elkaar. Maar er blijven politieke en economische meningsverschillen.
Premier Li komt zelf naar Brussel om met president Tusk en commissievoorzitter Juncker te praten. Ze gaan proberen gemeenschappelijke standpunten te versterken.
Li gaat eerst met Merkel praten in Duitsland. Die liet Duitsland en de EU onlangs weigeren de slotverklaring van het Belt & Road Forum in Beijing te ondertekenen. Maar ze zette zich na de jongste G7 en Navotop ook onverbloemd af tegen de VS.
Een gezamenlijke prioriteit is de strijd tegen de klimaatopwarming. Een gezamenlijke verklaring om aan te dringen op de uitvoering van het klimaatakkoord van Parijs en op te roepen tot nog meer inspanningen is goed mogelijk.
Vooruitgang is ook mogelijk voor het investeringsakkoord dat al sinds 2013 onderhandeld wordt. Beide partijen hebben daar voordeel bij, maar proberen het onderste uit de kan te halen. Het is momenteel vooral de Europese Unie die aandringt op een snellere afhandeling in de hoop een betere toegang van Europese investeerders tot de Chinese markt te verkrijgen.
De EU en China zijn vandaag de twee grootste verdedigers van vrijhandel, weliswaar elk met hun eigen interpretatie.
In theorie steunt de EU het Chinese Belt & Road project (de nieuwe Zijderoutes) dat het Euraziatische continent en Afrika beter wil verbinden en economisch integreren. Maar het is bang dat het project het economisch gewicht en de politieke invloed van China zal vergroten ten koste van Europa. Om ervoor te zorgen dat Europese bedrijven een groter deel krijgen van de enorme door China beloofde investeringskoek komt de EU met eisen als transparantie, open aanbestedingen en duurzaamheid vooraleer ze zich wil engageren.
Meningsverschillen
Een aanslepend meningsverschil betreft het toekennen van het statuut van markteconomie aan China en het opheffen van de discriminatie tegen China in geval van vermeende dumpingpraktijken. Dit had volgens een engagement van 2001 ten laatste in december 2016 moeten gebeuren, maar de EU haalde wegens interne verdeeldheid die deadline niet. Bovendien werkt ze aan nieuwe maatregelen de de bestaande discriminatie onder een andere naam zullen voortzetten. Het gaat hier om om belangrijke dossiers zoals de invoer van Chinees staal of zonnepanelen. De dreiging van president Trump met een handelsoorlog tegen China maken echter dat het land momenteel een scherpe confrontatie met de EU op dit punt vermijdt.
Op geopolitiek vlak lijken de partijen niet veel te verwachten. De strijd tegen terrorisme is een voor de hand liggend gebied voor mogelijke samenwerking. Maar de standpunten in het Midden-Oosten liggen ver uit elkaar. China is voor niet-inmenging, erkenning van de bestaande regimes en pleit voor oplossingen door onderhandelen. De EU sluit zich aan bij de militaire interventiepolitiek van de VS en streeft naar regime change. China heeft zijn eigen problemen met terrorisme in de regio Xinjiang waar een belangrijke Turkssprekende minderheid woont. Maar de EU trekt dat in twijfel en spreekt over discriminatie tegen een minderheid.
Duitsland
In juli vindt in Duitsland een G20 top plaats waar president Xi aan deel zal nemen. Wellicht zal de China-EU top ook dienen om de violen al wat af te stemmen voor de G20 tegen het te verwachten verbale geweld van president Trump.
Tijdens zijn stop in Duitsland zal premier Li met kanselier Merkel onder meer praten over nauwere samenwerking bij de digitale revolutie. Het plan ‘China 2025’ moet China veranderen van ‘fabriek van de wereld’ in een land met een door innovatie gedreven industrie. Het concept ‘Industrie 4.0’ in Duitsland streeft naar meer automatisering en slimme productie. Reeds in 2014 is afgesproken dat China en Duitsland op dit gebied nauwer zouden samenwerken. Het kan onder mee gaan om nieuwe automodellen, efficiënter energiemanagement, slimme woningen en waterzuivering.
In 2016 heeft China in Duitsland voor 2,9 miljard dollar geïnvesteerd. Daarvan was de overname van de robotfabrikant Kuka door het Chinese Midea de meest in het oog springende. Duitsland investeerde voor 2,71 miljard dollar in China.
Tijdens het bezoek van Li is alvast een overeenkomst getekend tussen Deutsche Bank en de China Development Bank om gezamenlijk voor 3 miljard dollar projecten te ondersteunen.
Bronnen:China Daily ,People’s Daily
