De groei in China tijdens het derde kwartaal bleef vertragen, maar minder drastisch dan was voorspeld. Dat stemt de Chinese leiders voorzichtig optimistisch. Het zou in overeenstemming zijn met hun vertrouwen in de toekomst van een economie die in transitie is, maar vooruitgaat op een stevige basis en langs een duidelijk pad.
De Chinese economie is in het afgelopen kwartaal met 6,9% gegroeid. In de eerste twee kwartalen was de groei 7%. De laatste keer dat de Chinese groei in een kwartaal minder dan 7% bedroeg was op het einde van het tweede kwartaal van 2009. Over het hele jaar tot nog toe is het bnp tot 48,78 biljoen yuan toegenomen, dit wil zeggen dat het 6,9% groter is dan in het eerste driekwart deel van 2014. In euro omgerekend is het bnp van China 6,77 biljoen (een biljoen is een miljoen maal een miljoen).
Beter dan verwacht, in de diensten
We maken de traagste groei in een kwartaal mee sinds het begin van de huidige mondiale financiële crisis. Het goede nieuws: de Chinese economie heeft het de afgelopen drie maand beter gedaan dan algemeen was verwacht en dat zou volgens de experts van de Britse holding HSBC de angst moeten sussen voor een harde landing. Het was vooral de industrie die zwak bleef. De dienstensector ging beter vooruit, met uitzondering van de financiële dienstverleners. De productie blijft vooral last ondervinden van de weinig dynamische vraag, maar ook de verplichte pauze tijdens de vakantieweek en voorafgaand aan de grote militaire parade voor 70 jaar bevrijding kunnen de snelheid van de groei hebben afgeremd. De detailhandel en de verkoop van vastgoed zijn relatief sterk blijven groeien.
Vertrouwen, maar ook scepticisme
Ook westerse analisten merken dat de groei in het afgelopen kwartaal sterker was dan ze met zijn allen hadden voorspeld. Ze zijn wat meer geneigd geloof te hechten aan de stelling van de Chinese regering dat zijn project om de economie uit te balanceren en te herstructureren op schema ligt. Volgens Gabriel Wildau en Ma Nan in de Financial Times (FT) ligt de doelstelling van 7% voor 2015 inderdaad binnen handbereik en komt de verschuiving ten gunste van consumptie en diensten, enigszins weg van productie en investering, overeen met de bedoeling van de beleidsmakers. Consumptie zorgde voor 58% van de groei, vier op de 6,9 percentpunten. De consumptie wordt gestimuleerd doordat inkomens blijven stijgen bij een krappe arbeidsmarkt. Het commentaar in de FT citeert Huang Yiping, professor bij het China Center for Economic Research van de Peking University: ‘het aandeel van de gewone mensen in het nationale inkomen wordt steeds groter. Zij kunnen meer consumeren. Vooral telecommunicatie, onderwijs, personenvervoer, bejaardenzorg en financiële dienstverlening zullen daarvan profiteren’.
Diensten groeiden over het hele jaar al 8,6% en de sector streeft de industrie met zijn groei van ‘slechts’ 5,8% duidelijk voorbij. Sommige analisten zijn sceptisch over de groeicijfers in de dienstensector. Zij kijken uit naar de meer gedetailleerde uitleg die het Bureau voor de Statistiek later deze week zal geven. Waarnemers maken zich ook zorgen over de blijvende drastische groeivertraging in de productie, die stimuleringsmaatregelen onontkoombaar zullen maken. Dat de overheid die maatregelen al neemt of voorbereidt (bijvoorbeeld investeringen in infrastructuur, gepland door de National Development and Reform Commission) is dan weer vertrouwenwekkend.
Het gelijk van Xi?
Voor de Chinese staatsmedia bevestigen de resultaten van het derde kwartaal uitspraken van Xi Jinping tijdens zijn bezoek aan de VS en in een geschreven interview met Reuters voorafgaand aan zijn afreis naar het Verenigd Koninkrijk. Dat officiële standpunt luidt: de Chinese economie rust op een vaste basis en blijft langs dezelfde grote lijnen verlopen. De ontwikkeling is er een van aanpassing aan wat de nieuwe normale situatie vormt. Daarbij ondervindt de economie de groeipijn die hoort bij de overgang van oude naar nieuwe groeisectoren. Xi heeft gewezen op het nieuwe type van industrialisatie met een informatietechnologie, urbanisatie en modernisering van de landbouw die in volle gang zijn, al meer vraag genereren en een groot potentieel inhouden om de groei in de toekomst te laten aantrekken. De economie is van dit alles veerkrachtiger en aanpasbaar geworden. Voeg daarbij de diepgaande structurele hervormingen en het beeld van een beloftevolle toekomst rijst op.
‘Vertraging’ is relatief
De huidige groei in China gaat goed in de richting van de doelstelling voor het hele jaar en houdt in elk geval de snelste groei onder de grote economieën in de wereld vol. Het zou ook niet kunnen dat een economie maar bleef doorgroeien volgens Xi, die ook vroeg om er rekening mee te houden dat de 7% een percentage is van een economie die intussen meer dan 10 biljoen dollar waard is. De toename alleen al is dus even groot als het gehele jaarlijkse bnp van een middelgroot land en overtreft nog steeds de groei met dubbele cijfers van een aantal jaren geleden, aldus nog de Chinese president.
Xinhua, Financial Times